Enerji arz güvenliğinin ne kadar önemli olduğu ve arz güvenliğinde yüksek oranda dışarıya bağımlı olmanın ekonomi için nasıl bir tehdit olduğunu
Rusya-Ukrayna savaşında Avrupa ülkeleri derinden hissetti.
Her ne kadar günümüzde enerji arz güvenliği ile ilgili bir kriz yaşanmıyorsa da enerji arz güvenliğinin sağlanması için her zaman hazırlıklı olmak gerekir.
ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE EKONOMİK BÜYÜME
Türkiye'nin bir yandan kendi kaynakları ile enerji arz güvenliğinde dışarıya bağımlılığını azaltması ve enerjinin daha düşük maliyetler ile sağlanması diğer yandan bulunduğu konum dolayısıyla enerji ticaretinden de gelir sağlayıp enerji için yıllarca ödediği yüksek faturadan artık kurtulması gerekiyor.
Şu bir gerçek ki,
enerji tüketimi ve üretim arasında güçlü bir ilişki var.
Yani enerji tüketimi arttıkça üretim dolayısıyla ekonomik büyüme daha çok hızlanır. Bu güçlü ilişki özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde daha görünür haldedir.
Dolayısıyla, enerji tüketimi ekonomik büyümenin, yüksek GSYH’nin ve dolayısıyla yüksek kişi başı gelirin temel itici gücü olduğu için, yüksek enerji faturasının neden olacağı yüksek cari açık nedeniyle
üretimden, büyümeden, yüksek GSYH’den ve kişi başı gelirden vazgeçmek ekonomik anlamda ciddi bir kayıp olacaktır.
Özellikle de Türkiye gibi orta gelir grubunda olup yüksek gelirli ülkeler grubuna çıkmak için çaba harcayan ülkelerde üretim ve enerji tüketimi arasında bir dilemmanın yaşanmaması hayati derecede önemlidir.
TÜRKİYE’NİN DOĞALGAZ BORU HATLARI
Türkiye’nin doğalgaz arz güvenliği başta olmak üzere enerjide son 40 yıllık dönemde hayata geçirdiği çok önemli projeler oldu.
Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı ve Tanap ile Azerbaycan’dan Mavi Akım, Batı Hattı ve TürkAkım ile Rusya’dan ve Doğu Anadolu Doğalgaz Ana İletim Hattı ile İran’dan doğalgaz taşıyarak doğalgazda
enerji arz güvenliğini güçlendirmiştir.
Bir yandan da Tanap’ın Avrupa uzantısı olan TAP projesiyle Azerbaycan doğalgazının Avrupa’ya ulaşmasını sağlamaktadır.
Aynı durum TürkAkım için de geçerlidir.
Bununla beraber, Türkiye bölge ülkelerinden başta
Türkmenistan’dan sağlanacak olan yeni doğalgaz ve yeni doğalgaz rezervleri keşfedilen Doğu Akdeniz bölgesindeki
olası kaynaklar ile kendi enerji arz güvenliğini güçlendirecektir.
Diğer yandan bulunduğu coğrafi konum nedeniyle elde edeceği enerjide merkez ülke konumu sayesinde bölge ülkelerin başta da Avrupa ülkelerinin enerji arz güvenliğinde kilit rolü oynayacağından şüphe yoktur.
