Fanteziye doymadıysanız, bu kez üstün kahramanların tekmili birden!

Dile kolay, elin oğlu, bir grup 'taytlı' adam ve kadının ortalıkta cirit atıp mega kentleri yerle bir ettikleri, hiçbir ciddiyeti olmayan çocuksu serüvenlere tek kalemde çeyrek milyar dolar bütçe ayırıyor. Bizim gibi, 'sinema bilgisi' konusunda aşkın (!) bir ulema takımının yaşadığı ülkelerde de 15 tane 'Fetih-1453', 150 tane 'Uzak' filmi bütçesine denk olan bu bütçeleri telaffuz bile edemeyecek durumdaki sinemacılara, onların binbir özveriyle ortaya koydukları alçakgönüllü yapımların tekerleğine 'armudun sapı, üzümün çöpü' türünden eleştirilerle habire çomak sokulmaya çalışılıyor!

Ali Murat Güven Yeni Şafak
Fanteziye doymadıysanız, bu kez üstün kahramanları
alimuratg@yahoo.com

YENİLMEZLER (The Avengers)

Yapım Yılı ve Ülkesi: 2012, ABD yapımı

Türü ve Süresi: (“Üstün kahraman” odaklı) Bilim-Kurgu/Fantezi/Aksiyon, 142 dakika

Bütçesi: 220 milyon ABD Doları

Gösterim Formatı: (Gösterime sunulduğu sinemaların teknik donanımına göre) 35 mm standart sinema filmi, 3 boyutlu dijital film ya da 70 mm geniş perde IMAX seçenekleriyle

Perdedeki Resim Oranı: 1.78:1

Türkiye'de Gösterime Sunulan Kopya Sayısı: 200

Seslendirme Dili: İngilizce (Ülkemizde Türkçe altyazılı olarak gösterilmektedir)

Yönetmen: Joss Whedon

Senaristler: (Stan Lee ve Jack Kirby'nin popüler çizgi romanlarından uyarlamayla) Zak Penn (Hikâye) ve Joss Whedon (Senaryo)

Görüntü Yönetmeni: Seamus McGarvey

Kurgucular: Jeffrey Ford, Lisa Hassek

Özgün Müzik Bestecisi: Alan Silvestri

Yapım Tasarımcısı: James Chinlund

Sanat Yönetmenleri: Richard L. Johnson (Süpervizör), Benjamin Edelberg, Jann K. Engel, Gregory S. Hooper, Billy Hunter, Randy Moore

Set Dekoratörü: Victor J. Zolfo

Kostüm Tasarımcısı: Alexandra Byrne

Oyuncuları: Robert Downey Jr. (Demir Adam / Tony Stark), Chris Evans (Yüzbaşı Amerika / Steve Rogers), Mark Ruffalo (Yeşil Dev Hulk / Bruce Banner), Chris Hemsworth (Thor), Scarlett Johansson (Kara Dul / Natasha Romanoff), Jeremy Renner (Şahingöz / Clint Barton), Samuel L. Jackson (Nick Fury), Tom Hiddleston (Loki), Stellan Skarsgard (Selvig), Gwyneth Paltrow (Pepper Potts), Tina Benko (NASA uzmanı)

İthalatçı Şirket: UIP Filmcilik

Dağıtıcı Şirket: UIP Filmcilik

İçerik Uyarıları: İlköğretim öncesi çağdaki izleyicileri olumsuz yönde etkileyebilecek sert çatışma sahneleri, ürkütücü ses ve görüntü efektleriyle dolu bir yapım olduğundan, bu yaş grubundaki izleyicilere önerilmemektedir.

Ailece izlenebilir mi? ŞARTLI EVET / 7+ (Ailenin küçük üyelerinin en az 7 yaşında ve daha büyük olmaları şartıyla)

Filmin Yeni Şafak-Sinema Puanı: (4 yıldız üzerinden) * *

Resmî İnternet Sitesi ve Fragmanı: www.marvel.com/avengers_movie

::::::::::::::::::::::::::::::::::::

FİLMİN KONUSU: Uluslararası barışı koruyup kollamakla görevli “S.H.I.E.L.D” ajansının patronu Nick Fury, dünyanın güvenliği çok tehlikeli bir câni olan Loki ve yandaşları tarafından tehdit edilmeye başlanınca, “Demir Adam”, “Yüzbaşı Amerika”, “Thor”, “Kara Dul”, “Şahingöz” gibi bilinen en yetenekli üstün kahramanları insanlığı korumak üzere topluca göreve çağırır. Kahramanlarımız, güçlerini birleştirerek Loki ve avânesinin üstesinden gelmeye çalışacaklardır.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::

Çeyrek yüzyıldır “sinema” üzerine okuyan, yazan, düşünen ve dahi sinema sektörünün fiilen içinde bulunan biri olarak, böyle bir filmi hafta sonu yazımda neresinden tutup ele almam gerektiğini belirlemekte, ilk aşamada hakikaten de büyük zorluk çektim. Ki, mesleğimizin biz film eleştirmenlerine kazandırdığı profesyonelce refleksler göz önüne alındığında, çok nadiren yaşadığım bir tereddüttür bu…

Bir tarafta, yönetmeni, oyuncuları, görüntüleme ekibi, bestecisi, özel efektçileri ve sanat yönetmenleriyle (“Yenilmezler”in 6 ayrı sanat yönetmeni var!) işlerini hayranlık uyandırıcı bir ciddiyet çerçevesinde yapan yüzlerce kişilik bir prodüksiyon ordusu ve onların bu çabalarını finanse eden 220 milyon dolar gibi devâsâ bir bütçe… Öte tarafta ise ilkokul çocukları için bile ziyadesiyle “çocukça” bir hikâye…

Ancak, bütün bunların ötesinde, son dönemlerde şu yaşlı dünyamıza tuhaf bir şeyler oluyor ve insanlık ailesi her ne kadar uğraşsa da bir türlü üstesinden gelemediği kallavî sorunlar karşısında ruhsal/duygusal kurtuluşu fantastik sinema ve edebiyatın kişinin ayaklarını yerden kesen fazlasıyla uçuk evrenine kaçışta buluyor. Sinemanın siyah-beyaz filmlerle bezeli ilk dönemine damgasını vuran ve o klasik dönemde “ağır” yönetmenlerin asla yüz vermediği düşük bütçeli işler olarak görülüp “çoluk çocuk gösterisi” diye burun kıvrılan seriyal türü yapımların günümüzde bu denli baş tacı bir konuma yükselmesinin başka da bir açıklaması yok bana göre…

Can acıtıcı gerçeğin yerini kesif ve pervasız bir hayâlperestliğe bıraktığı bu gibi “ot çekmiş, kafası iyi” yapımlar, yeryüzünde her gün, her an aralıksız biçimde yaşanan iç bayıcı trajediler karşısında gayet etkili birer panzehir işlevi görmekte; insanlar var olan aciz bedenleri ve sınırlı ruhsal kapasiteleriyle dünyadaki adaletsizlikleri, eşitsizlikleri, gözükara sömürüyü, bunlardan kaynaklanan kanlı savaşları ve yoğun acıları durduramayınca, son dönemlerde sinema tarihinin her evresinden çok daha agresif bir şekilde, üzerlerine tayt giymiş, bazıları da yüzlerine maske takmış, her birinin on parmağında on marifet kahramanların irili ufaklı bütün sorunları şıppadanak çözebildikleri fantastik bir dünyada iki saatliğine olsun soluklanmayı, akıl sağlıklarını koruyabilmek adına bir tür “şifa iksiri” olarak görmeye başladılar. Anılan çizgideki sinema örnekleri, 2000'lerle birlikte dijital teknolojinin de büyük bir gelişme göstermesine paralel olarak sinema perdesinde öylesine hâkim bir türe dönüştü ki yapımcılar her yeni denemelerinde bire üç, bire beş kazandıran bu garantili formüle küçük bir ülkenin yıllık bayındırlık bütçesi kadar bütçeler harcamaktan çekinmez oldular.

Bünyesindeki çizerlerin ürettikleri üstün kahramanlar daha önce pek çok kez sinema ve televizyona uyarlanmış Amerikan çizgi roman devi Marvel'in son bombası “Yenilmezler” de yapım bütçeleri büyüdükçe büyüyen aynı popüler tür içinde gerek hikâye, gerekse gösteriş açısından yepyeni bir zirveyi temsil ediyor. Marvel'in patronları bu kez işi iyice abartıp en bildik karakterlerini beyazperdeye topyekün sürmüşler. Amaç da peşinen belli, özellikle müreffeh batı ülkelerinde her biri kendi çevresinde koca koca hayran kümeleri oluşturmuş olan bütün o karakterlerin iflah olmaz tutkunlarını bu kez sinema salonlarına topluca çekmek… Filmin vitrininde “Demir Adam”dan “Yüzbaşı Amerika”ya, “Yeşil Dev Hulk”tan “Kara Dul”a kadar her sosyal sınıfın ayrı ayrı beğenisini kazanmış bir üstün kahramanlar geçidi var ve bunların her biri zaten daha önceki uyarlamalarında da izleyicinin kapı pencere kırmasına vesile olmuştu.

Görünen o ki Marvel'ciler ve sinemadaki ortakları Paramount Pictures'ın beyin takımı tarafından âdetâ “Elimdeki markaların hepsini masaya sürüyorum” edâsıyla oynanan bu çeyrek milyar dolarlık kumar, daha şimdiden başarıya ulaşmış durumda…

Nadiren rastlanan bir dağıtım cilvesiyle, pek çok ülkede kendi anavatanı ABD'den bir hafta önce gösterime sunulan “Yenilmezler”, 27 Nisan Cuma günü ilk aşamada izleyiciyle buluştuğu 39 ülkede bütün zamanların en iyi açılışını gerçekleştirerek yalnızca hafta sonunda 180 milyon dolar gibi müthiş bir gişe hasılatı elde etti. Dikkat ediniz, filmin bütçesinin üçte ikisine denk gelen bu rakamda henüz (böyle yapımların en münbit pazarı olan) Kuzey Amerika kıtası yok! 4 Mayıs Cuma günü, aralarında ABD ve Türkiye'nin de yer aldığı ikinci grup ülkelerde başlayacak olan gösterimden sonra Marvel ve Paramount'un yönetim merkezlerindeki para kasalarının görünümünü varın artık siz düşünün!

“Yenilmezler”in, insana, “Allah'ım, bu bol patırtılı temâşâdan aklımı kaçıracağım” dedirten gösterişli özel efektler, yanı sıra sinemanın son 70-80 yılında hemen hepsini defalarca izlediğimiz, üstlerine taytları geçirip câni avına çıkmış bir grup üstün kahramanı askerî bir manga vaziyetinde görmemizin dışında, “fantezi ve bilim-kurgu” türüne kattığı öyle aman aman hiç bir yenilik söz konusu değil… Fakat, başlangıçta da vurguladığım gibi, insanlar artık şu zâlim dünyanın gerçekleriyle kesinlikle baş edemez bir durumdalar… Yalnızca üstün kahramanlı fantastik filmlere değil, büyülere, cinlere, perilere, uzaydan gelen kurtarıcılara, genç, güzel, yakışıklı ve kudretli vampirlere yönelik olağanüstü ilgi patlamasının ardında da yine bu “acziyet psikolojisi” var.

Eskiden böylesi çetinceviz durumlarda büyüklerimiz “İşimiz Allah'a kaldı” derlerdi. Aslına bakarsanız, insanlar Allah'a inansalar ve üstesinden gelemedikleri ağır meseleleri gerçekten de Allah'a havale etseler yine de gam yemeyeceğim. Fakat, Hollywood üzerinden yerküreye yayılan hastalıklı mistik-metafizik mesajlarda “Allah inancı” hariç akla gelebilecek her türlü zıvanadan çıkarıcı unsur bulunduğundan, benim artık bu konuda da herhangi bir umudum yok. “Kurtarıcı” olarak milyonlarca ışık yılı uzaklıktan -her nasılsa- dünyamıza gelip yüzlerce, binlerce yıllık dertleri kolayca çözüme kavuşturan uzaylılar bile bulunuyor o mesaj demetinin içinde, fakat “aynı evrenin yaratıcısı”na yönelik katıksız bir imân ise hak getire!

Benim açımdan, 6 yeni filmin gösterime girdiği bu hafta sonunun tartışmasız favorisi “Ateşin Düştüğü Yer”… Öncelikli tavsiyem, elbette ki sevgili İsmail Güneş'in (gösterime girmek için, son bir yıldan beri bu tür fantastik gösterilerden kendisine sıra gelmesini sabırla bekleyen) o güzelim filmi… Fakat, duygusal dramalara pek düşkün değilseniz, sizin de iki saatlik bir “kaçış”a ihtiyacınız var ise hiçbir kalıcı fayda ummaksızın öylesine izlenebilir.

* * *

YENİ ŞAFAK SİNEMA SAYFASI / YILDIZ PUANLAMA TABLOSU

* * * *

(4 Yıldız) Sinemanın sanat kimliğini pekiştiren gerçek bir başyapıt… Kaçırmanız gerçekten de yazık olur.

* * * 1/2

(3,5 Yıldız) Oldukça başarılı bir film. Şartlarınızı zorlamak pahasına mutlaka görmelisiniz.

* * *

(3 Yıldız) Çoğu bölümüyle sanatsal bir derinlik ve lezzet yakalayabilen, kayıtsız kalınmayacak bir film. Ömrünüzden bir kaç saati vermeye değer…

* * 1/2

(2,5 Yıldız) Bazı bölümlerinde iyi bir filmin kalite standartlarına erişmeyi başarabiliyor; fakat bir bütün olarak bakıldığında ise sorunlu ve tam olmamış.

* *

(2 Yıldız) Hiç bir sanatsal değeri ve akılda kalıcılığı yok. Yalnızca zaman öldürmek için tüketilebilir. Ki zamanınıza önem verdiğimiz için bunu da pek önermiyoruz.

* 1/2

(1,5 Yıldız) Kötü bir film ve neden çekildiğini anlamak zor… Görmemeniz yararınıza olacaktır.

*

(1 Yıldız) Sinema sanatı adına utanç verici bir gösteri… Arkanıza bakmadan kaçın, sevdiklerinizi de uzak tutun!