SİNTRA- AB üyesi ülkelerin savunma bakanları, Portekiz'in Sintra bölgesinde dün düzenlenen bir günlük gayrı resmî toplantıda, Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği (AGSK) konulu görüşmelerini başlatırlarken, gündemin en "hassas" maddesini, AB üyesi olmayan NATO müttefiklerinin AGSK'ya katılımları oluşturuyor. Helsinki'de alınan kararlar doğrultusunda, 2003'e kadar insani yardım ve kriz yönetimi harekatlarını düzenleme yeteneğine sahip askeri bir güç oluşturmak isteyen AB, bu amaçla, gereğinde 60 bine kadar askeri bir araya getirebilecek bir mekanizma kurmak istiyor. AB, genelkurmay başkanlarından oluşan bir "Askeri Komite" ile üst düzey uzman ve bürokratları biraraya getirecek bir "Savunma ve Güvenlik Komitesi" çerçevesinde karar mekanizmasını harekete geçiriyor.

Türkiye tepkili

AGSK bünyesinde, NATO'nun devreye girmediği durumlarda kullanılacak olan bu güçlerin, NATO imkan ve yeteneklerinden yararlanması arzu edilirken, AB üyesi olmayan İttifak ülkelerinin, AGSK'nın karar mekanizmasına katılım durumları önemli bir sorun oluşturuyor. Belçikalı diplomatlar, "AGSK dosyasının en zayıf bölümünün, AB üyesi olmayan NATO müttefiklerinin durumundaki belirsizlik olduğunu" ifade ettiler ve bu ülkelerin (Türkiye, Macaristan, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Norveç ve İzlanda) "haklı endişelerine" yanıt getirilmesi için önce AB'lilerin gerçek askerî yeteneklerinin ve niyetlerinin belirlenmesi gerektiğini anlattılar. AGSK'nın karar mekanizması dışında kalmayı reddeden ve bu durumda AB'nin NATO imkan ve yeteneklerini kullanmasına sıcak bakmayan Türkiye gibi müttefiklerin tepkilerini değerlendiren savunma bakanlarının, "böyle bir sorun yüzünden AGSK'nın en baştan fiyaskoya dönüşmesinden endişe ettikleri" belirtiliyor.

Haider'in bakanına protesto

Öte yandan, Avusturya'daki yeni hükümetin savunma bakanı Herbert Scheibner'in AB toplantısına katılımı tepkilere yolaçtı. Jörg Haider'in Özgürlükçüler Partisi (FPÖ) üyesi olan Scheibner'in katılımını protesto eden Belçika Savunma Bakanı Flahaut, aralarında Avusturyalı meslekdaşının da bulunduğu bakanlar önünde yaptığı konuşmada, "rahatsızlığını" dile getirdi. Flahaut, "FPÖ, geçmişte Avrupa'yı savaşa ve soykırıma götüren ideolojilerin sloganlarından yola çıkmış bir partidir. Bu partinin iktidardaki icraatını beklemek gerekmiyor. Şimdiden diskalifiye olmuştur" şeklinde konuştu.