ABDÜLKADİR SELVİ, SAMİ GÖKÇE, BİLAL ÇETİN
Yurt dışına asker gönderme ve yabancı ülke askerlerinin Türkiye'de bulunmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi'nin oylanmasında Anayasa'nın öngördüğü salt çoğunluğa ulaşılamadı. Tarihi oturumlarından birini yapan Meclis'te tezkereninin görüşmeleri kapalı oturumda yapıldı. Tezkerenin görüşmelerine 533 milletvekili katılırken, 264 kabul oyuna karşılık 250 ret ve 19 çekimser oy kullanıldı. Anayasa ve İçtüzük gereğince tezkerenin kabul edilmesi için gerekli olan 268 kabul oyu bulunamadığı için tezkere kabul edilmemiş sayıldı.

Saat 14:00'de genel kurul çalışmalarını açan TBMM Başkanı Bülent Arınç kısa bir konuşma yaptı. İlk sözü alan CHP Ankara Milletvekili Önder Sav, "Bir tek Mehmetçiğin cenazesi omuzlarda yükselirse sizi affetmeyiz, seçmen de affetmez" dedi.

'Tezkere değiştirildi' iddiası

Önder Sav, Başbakanlığın gönderdiği tezkerenin geliş şekli, çelişkili, karmaşık içeriği, hukuk devleti ve Anayasa'ya aykırılığı bakımından, görüşülmesine yer olup olmadığının tartışmaya açık olduğunu ifade etti.

Uluslararası meşruluğun var olup olmadığı yetkisinin yalnızca BM Güvenlik Konseyi'ne ait olduğunu ifade eden Sav, "Bırakın Amerika'yı, Türkiye'siz ne yapacaksa yapsın. Zaten bir süre sonra elma şekerini ABD'nin yediğini, sapının da Türkiye'ye kaldığını acı bir şekilde göreceksiniz. ABD'den korkmayın, Allah'tan korkun Allah'tan" şeklinde konuştu.

'Canavarla mücadele edelim'

CHP İzmir Milletvekili Kemal Anadol ise tezkerenin Anayasa değişikliği mahiyeti taşıdığını belirterek, "Ancak Anayasa Başbakanlık tezkeresi ile değişmez" dedi. Anadol, milletvekillerinin ağır bir sorumluluk altında olduğunu belirterek, "TBMM bir gazi Meclisi'dir. Gelin İlk Meclis üyesi ve İstiklal Marşımız'ın şairi Mehmet Akif Ersoy'un dediği gibi bu tek dişi kalmış canavara karşı tüm farklılıklarımızı bir tarafa bırakıp birlikte mücadele edelim" dedi.

Kapusuz: ABD'den korkumuz yok

Tezkere lehine söz alan AK Parti Grup Başkanvekili Salih Kapusuz, konuşmasında Önder Sav'a "Hepimiz Allah'tan korkuyoruz. Bizim ABD veya başka hiçbir ülkeden de korkumuz yoktur" şeklinde cevap verdi. Kapusuz'un, Çekiç Güç'ün görev süresini uzatan tezkerelere CHP'lilerin kabul oyu verdiğini söylemesi CHP'lileri kızdırdı.

Konuşmaların ardından Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış'ın verdiği tezkerenin kapalı oturumda görüşülmesine ilişkin önerge okundu. Kapalı oturuma geçilen Genel Kurul'daki oylama sonuçlarını Meclis Başkanı Arınç açıkladı. Arınç'ın yaptığı açıklamaya göre tezkere 533 milletvekilinden 264'ünün kabul, 250'sinin ret ve 19'unun çekimser oyuyla ret edildi. Arınç, AK Parti Grup Başkanvekilleri'nin tezkerenin yeniden oylanması istemini "Hükümet tezkeresi kabul edilmemiştir. Bu karar şu veya bu grubun değil Meclis'in kararıdır. Herkes saygı duymak zorundadır" diyerek reddetti ve Genel Kurul çalışmalarını kapattı.

Anayasa ve iç tüzük ne diyor?

Anayasa'nın 96. maddesinde Meclis Genel Kurulu'nda kararların toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınabileceği düzenleniyor. TBMM İçtüzüğü'nün 146. maddesinde ise "Oya konulan bütün hususlar, Anayasa'da, kanunlarda veya İçtüzük'te ayrıca bir hüküm yoksa, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile kararlaştırılır. Salt çoğunluk belli bir sayının yarısından az olmayan çoğunluktur" hükmünü taşıyor. Tezkerenin kabul edilebilmesi için salt çoğunluk olan 268 kabul oyunun çıkması gerekiyordu. Tezkerenin oylamasında kabul oyları ret oylarından fazla olduğu ve 264 kabul oyu çıktığı için tezkere ne kabul edilmiş ne de rededilmiş sayıldı.

Oylama iç politika malzemesi yapılmamalı

Başbakan Abdullah Gül, yetki tezkeresinin kabul edilmemesinin ardından yaptığı açıklamada Türkiye'nin bölgenin tek demokratik ülkesi olduğunu belirterek, "Herşey demokratik bir süreç içinde oldu. TBMM'nin bu kararına hepimiz sayı göstermeliyiz" dedi. Gül ile AK Parti lideri Erdoğan TBMM'nin kararının açıklanmasından sonra bir grup bakanla değerlendirme toplantısı yaptılar. Toplantının ardından açıklama yapan Başbakan Gül Türkiye'nin bölgenin tek demokratik ülkesi olduğunu hatırlatarak, "Herşey demokratik bir süreç içinde oldu. TBMM'nin kararına hepimiz saygı göstermeliyiz" dedi. Hükümet olarak her türlü önlemleri aldıklarını ifade eden Gül, kararın iç politika malzemesi yapılmamasını istedi. Gül, yetki tezkeresinin yeniden getirilme ihtimali dahil her türlü alternatifin düşünüldüğünü söyledi.

Yalçınbayır: Türkiye'nin itibarı arttı

Başbakan Yardımcısı Ertuğrul Yalçınbayır, yetki tezkeresinin ret edilmemesiyle Türkiye'nin uluslararası alandaki kredi notunun yükseldiğini söyledi. Yalçınbayır, bu konunun AK Parti'de bir bölünme olarak değerlendirilmemesi gerektiğini de belirterek, "TBMM'nin hassasiyeti ortaya çıkmıştır. Hükümet de politikalarını tayin ederken buna göre sağlayacaktır. Bu Türkiye'ye güvensizlik değildir, aksine Türkiye'nin itibarı artmıştır" dedi. Daha önce Siirt seçimleri olmasaydı tezkereye imza atmayacağını, istifa edeceğini açıklayan Yalçınbayır, TBMM'deki oylamadan sonra yaptığı açıklamada Türkiye -ABD ilişkilerinin etkilenmeyeceğini ve Türkiye'nin bütün dünyada itibarının arttığını söyledi.

Baykal: Meclis, milletin iradesine saygı gösterdi

CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Başbakanlık Tezkeresi'nin Meclis Genel Kurulu'nda salt çoğunluğun oyunu alamaması ile ilgili olarak, "TBMM milletin çok net siyasi tercihi doğrultusunda bir değerlendirme yaptı. Bunu, Türkiye'nin saygınlığını, önemini, değerini artıran bir gelişme olarak görmek gerekir" dedi. Baykal, oylamanın ardından Meclis'ten ayrılırken gazetecilerin soruları üzerine şu değerlendirmeyi yaptı: "TBMM, milletin çok net siyasi tercihi doğrultusunda bir değerlendirme yaptı. Bunu çok doğal karşılamak lazım. Demokratik süreç işlemiştir. Türkiye'nin bir hukuk devleti olduğunu, Parlamento'nun milletin tercihlerine saygılı olduğunu ülkeye ve dünyaya bir kez daha göstermiştir. Bu yeni bir tablo oluşturuyor."

'Tam demokratik bir karar'

AK Parti lideri Recep Tayyip Erdoğan, Başbakanlık tezkeresinin oylama sonuçlarını değerlendirirken, "Tam demokratik bir netice, hayırlı olsun'' dedi. Erdoğan, TBMM'deki makamından ayrılırken gazetecilerin değerlendirmesini sormaları üzerine, bugünkü Merkez Karar ve Yönetim Kurulu toplantısından sonra bir açıklama yapacağını bildirdi. Başbakan'ın gerekli açıklamayı yaptığını belirten Erdoğan, bu sonucun sürpriz olup olmadığı sorusuna ise, "Daha ne istiyorsunuz? Tam demokratik bir netice, hayırlı olsun'' diye cevap verdi. Öte yandan Erdoğan, Reuters ajansına verdiği demeçte, 9 Mart'ta Siirt'te yapılacak milletvekili yenileme seçiminin ardından Başbakanlık görevini devralmak için "acele etmediğini" bildirdi. Erdoğan "Acelemiz yok. Kendi aramızda değerlendireceğiz" dedi.

AK Parti, yeni tezkereyi ele alacak

Başbakanlık tezkeresinin Meclis'te reddedilmesinin ardından yeni bir tezkerenin Meclis'e sunulup sunulmayacağının AK Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu'nun bugünkü toplantısında değerlendirileceği bildirildi. Oylamadan sonra AK parti yönetimi ile hükümet üyelerinin bazılarının katıldığı bir değerlendirme toplantısı yapıldı. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Dengir Mir Mehmet Fırat, yeni bir tezkerenin gelip gelmeyeceğinin partinin bugün yapılacak MKYK toplantısında görüşüleceğini söyledi. Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı da, milletvekillerinin özgürce oylarını kullandıklarını belirterek, "Genel Başkan çok rahat'' dedi.

Dışişleri konutunda yoğun mesai

Başbakan Abdullah Gül ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan Meclis'tesi oylamadan sonra Dışişleri Konutu'nda tekrar bir araya geldi. Yaklaşık 3 saat süren toplantıya Devlet Bakanı ve Başbakan yardımcıları Ertuğrul Yalçınbayır, Abdüllatif Şener, Mehmet Ali Şahin, Devlet Bakanı Ali Babacan, Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, İçişleri Bakanı Abdulkadir Aksu, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Adalet Bakanı Cemil Çiçek, AK Parti Grup Başkanvekili Salih Kapusuz, Adana Milletvekili Ömer Çelik ve Erdoğan'ın Danışmanı Cüneyd Zapsu katıldı.