Yurt dışında üniversite okumak artık eskisi kadar zor ve pahalı bir seçim değil. Türkiye'deki vakıf üniversitelerinin ücretlerinin 10 bin dolardan başlayıp 26 bin dolara kadar çıktığı, dershane için ortalama 3 bin YTL'nin gözden çıkarıldığı günümüzde, eğitim planlaması yaparken, yurt dışı seçeneğini unutmamanızı öneriyoruz. Yurt dışı seçenekleri içinde en pahalı ülkelerden biri olan ABD'de 15 bin dolar ödediğinizde bir yıllık eğitim ve yaşam masrafınızı karşılayabiliyorsunuz.
Yurt dışına gidecek öğrencilerin en çok merak ettiği konu denklik. Denklik, kısaca yurt dışında aldığınız her hangi bir diplomanın Türkiye'de geçerli olması için Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) tarafından onaylanması anlamı taşıyor. YÖK'ün denklik vermek için iki kriteri var. Birincisi gideceğiniz üniversitenin YÖÖK tarafından tanınması gerekiyor. Eğer eğitime başladığınızda okulunuz YÖK tarafından tanınıyorsa, sonradan tanımama kararı alınsa bile sorun olmuyor. İkinci kriter de ÖSS'ye girmiş ve ön lisans için 160, lisans için 185 almış olmanız.Yeni bir düzenlemeyle bazı ülkeler için bu kriter de ortadan kaldırıldı. Buna göre, ABD, Avustralya, Yeni Zelanda, Kanada, AB'ye üye ve aday olan ülkeler ile Avrupa Ekonomik Alanına üye olan İzlanda, Lihteştayn, Norveç ve İsviçre'de yükseköğrenim görenlere, göreceklere ya da yüksek öğrenimini tamamlayanlara denklik verilmesi için artık ÖSS girmiş olma şartı aranmayacak. YÖK; her ne kadar bu şartı kaldırsa da gitmeyi düşündüğünüz üniversitenin ÖSS'ye girme ya da üniversiteye yerleşme şartı arayıp aramadığını öğrenmelisiniz. YÖK'ün ÖSS istemediği ülkelerin dışında bir ülkeye gidiyorsanız ve denklik benim için önemli diyorsanız ÖSS'den ön lisans için 160, lisans için 185 almış olmanız gerekiyor. YÖK Denklik Birimi (Tel: 0 (312) 298 7142)
Kanada, çok kültürlülüğü, yabancılara gösterilen hoşgörü ve yüksek kalitedeki eğitimiyle dikkat çekiyor. ABD'de yaklaşık 300 milyon nüfusa karşılık, 500 bin yabancı öğrenci bulunurken, Kanada'da ise 32 milyonluk nüfusa karşılık, 130 bin yabancı öğrenci eğitim görüyor. Kanada'da eğitimin en önemli özelliği, devlet tarafından sağlanan imkanların yabancı öğrencilere de açık olması. Bu ülkede de ABD'de olduğu gibi üniversiteye gitmek için yeterli şartlara sahip olmayan öğrenciler için iki yıllık programlar var. Kanada üniversitelerinde İngilizce ve Fransızca eğitim verilirken, hemen tüm üniversiteler İngilizce yeterlilik için TOEFL veya IELTS sınavlarını kabul ediyor. Kanada'da eğitim için eğitim döneminden epeyce önce hazırlığa başlamak gerekiyor. Bir Avrupa üniversitesine kabul edilmek için aranan şartlara sahip olan öğrenciler, bir Kanada üniversitesine de genellikle kabul ediliyor. Üniversitelerinin verdiği diplomalar Amerikan üniversitelerinin verdikleri ile eş düzeyde. Kanada'da okul ücretleri ise eyaletten eyalete göre farklılık gösterebiliyor. Kanada'da okul ücretleri, 3 bin Kanada doları 8 bin Kanada doları arasında değişiyor. 1 Kanada Doları 1.325 YTL
Oya Kurem, İstanbul Bilgi Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü'nü kazandı. Bir sene İngilizce hazırlık sınıfında okuması gerekiyordu. Ancak İngilizce'yi Turkiye'de öğrenmektense resmi dili İngilizce olan bir ülkede öğrenmeyi tercih ettiği için Kanada'ya gitti. Bilgi'deki kaydını donduran Kurem, bu ülkede geçirdiği 3 yılın sonundaki deneyimlerini anlattı: Dil eğitimim tamamlandığında Türkiye'ye dönüp kayıtlı olduğum üniversitede eğitimime başlamayı planlarken, Kanada eğitim sisteminin cazip gelmesi nedeniyle burada kaldım. Ontario'daki Humber Institude of Technology and Advance Learning'te 8 kurdan oluşan akademik amaçlı İngilizce dil eğitimi aldım ve sonrasında iki sene süren Ana Okulu Öğretmenliği Bölümü'nde eğitimimi tamamladım. Kanada'daki kolej ve üniversitelerin dil eğitimleri ve üniversiteler tümüyle yazılı projelere dayalı. Eğitim süresince yapılan araştırmaların yazılı ifadesi çok büyük önem taşıyor. Öyle ki çoğu zaman Türkiye'nin tam tersine yazılı sınavlardan çok hazırlanılan projelerdeki başarınız sınıfınızı geçip geçemeyeceğinizi belirliyor. Bunun için eğer hedefiniz Kanada'da üniversite veya kolej eğitimi almaksa sıradan dil okuluna gitmektense, tercih edilen eğitim kurumunun akademik İngilizce kursuna gitmek verilebilecek en isabetli karar olur. Ayrıca Kanada'da kolej veya üniversite eğitimi almış her uluslararası öğrenci eğitimini tamamladıktan sonra bir sene Kanada'da çalışma hakkına sahip oluyor."
ABD eğitim sistemi, öğrencilerin her türlü arayışına cevap veriyor. Community ve Junior College okulları, en cazip eğitim fırsatı olarak göze çarpıyor. Üniversitenin ilk iki yılını daha hesaplı bir okulda okumak, geçerli bir diploma sahibi olmak, ardından üniversiteye geçiş yapmak isteyenler için iyi bir fırsat sunuyor. "Community College"lerde eğitimin kalitesinin üniversitelerden bir farkı yok. ABD'li öğrencilerin rağbet ettiği bu okullar, yabancılara da açık. Sadece seçeceğiniz okulun akreditasyonu olup olmadığına dikkat etmelisiniz.
Üniversitelere kıyasla daha düşük Toefl ve not ortalaması isteyen Community College'ler içinde 475 Toefl puanıyla bile kabul eden okullar var. Bu açıdan yeterli Tofel sonucuna ve nota sahip olmayan Türk öğrenciler için ideal. ABD üniversiteleri de devlet ve özel şeklinde ayrılıyor. Devlet okullarının eğitim kalitesi özel üniversitelerden farklı değil ve fiyatları daha ucuz. YÖK, devlet üniversitelerinin bir çoğunu tanıyor, ancak özel üniversiteler için YÖK'e danışmak gerekiyor. Amerika'da bazı okullara 5-6 ay, bazı okullara ise 1 yıl önceden başvuru yapılması gerekebiliyor.
İstanbul, Ankara, İzmir, Adana ve Eskişehir'deki "e-kayıt projesi" kapsamında, bugüne kadar elektronik ortamda çocuğunu okula kaydettiremeyen veliler, 8 Eylüle kadar ilçe milli eğitim müdürlüklerine başvuracak. Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürü Yüksel Özden'in illere gönderdiği yazıya göre, elektronik ortamda çocuğunu kaydettiremeyen veliler 8 Eylül'e kadar ikamet ettikleri ilçe milli eğitim müdürlüklerine, çocuklarının nüfus cüzdanı ve ikamet belgesiyle başvuracaklar. Çocuğun kaydı burada elektronik ortamda yapılacak. Başvuru yapıp kaydı reddedilen veliler, e-kayıt öğrenci yetiştirme sonuç formundaki istenilen belgelerle, ilçe milli eğitim müdürlüklerine başvurarak kayıt yaptırabilecekler. Sonuç formunda istenilen nüfus cüzdanı ile son 2 aya ait elektrik, su ya da doğalgaz faturalarından birinin ibrazı yeterli olacak. Veliler, çocuğunu aynı ilçedeki okula nakil yaptırmak istiyorsa ikamet ettiği ilçe milli eğitim müdürlüğüne, başka bir ilçedeki okula nakil yaptıracaksa o ilçenin müdürlüğüne başvuracak.
İngiltere'de zorunlu eğitim 16 yıl olduğu için, Türkiye'den lise mezunu olarak giden öğrenciler, bir yıl 'Hazırlık Yılı' okumak zorunda. Bu yılı başarıyla tamamlayanlar lisans programlarına geçiş yapılabiliyor. Hazırlık yılı için başvurular 1 ay öncesinden yapılabiliyor. Kabul için yeterli TOEFL veya IELTS ile belgelenmiş yeterli düzeyde İngilizce gerekiyor. Lisans eğitimi genellikle 3 yıl. Tıp, diş hekimliği, mimarlık 5-6 yıla kadar uzayabiliyor.
Okulların istediği belgeler ise genellikle , TOEFL veya IELTS sınav sonucu (asılları) lise not ortalaması, lise not çizelgesi, öğrenciyi finanse edecek kişi adına bankadan alınan mektup, referanslar, özgeçmiş ve seçtiğiniz okulda niçin okumak istediğinizi anlatan bir yazı. Hazırlık yılları Eylül ayında ve bazı okullarda Şubat ayında başlıyor. İngiltere'de üniversite eğitimi alan öğrencilere haftada 20 saat yarı zamanlı çalışma izni veriliyor. Tatil dönemlerinde ise öğrenci full time çalışabiliyor. Ancak bu işlerden sağlanacak kazanç ile okul masraflarını karşılayabilmek oldukça güç.
İngiltere'deki devlet ve özel üniversitelerin yıllık ücretleri Sanat ve Sosyal Bilimler için 6950 -9250, Fen ve Teknik Bilimler için 7750-11 bin, Hazırlık için 6 bin ile 10.500 Sterlin arasında değişiyor. (1 STERLİN= 2 DOLAR) İngiltere'de Londra ve Güney Doğu'da yaşam diğer şehirlerden daha pahalı. Öğrenci için yıllık yaşam masrafı ortalama 6 bin ile 7 bin 500 Sterlin arasında değişiyor. Bu fiyata konaklama, ısınma, yemek ve günlük ulaşım masrafları dahil.
ABD'de devlet üniversitelerinin fiyatları, 8 bin ile 15 bin dolar, özel üniversite ücretleri ise 15 ile 25 bin dolar arasında farklılık gösteriyor. Community College'ler ise 4 bin 500 dolardan başlıyor. Yabancı öğrenciler, kampüs içerisinde haftada 20 saat yarı zamanlı çalışabiliyor. Türk öğrenciler, ilk yıl okul yurtlarını, sonraki yıllarda evleri tercih ediyor. ABD'de bir öğrencinin ortalama yaşam masrafı ise 6 bin 500 dolar.
