|

Üç kalp krizinden biri ölüme götürüyor

Vücudumuza kan pompalayan bir organı üzmek istemeyiz. Ama sorumluluğumuzun bilincinde değilsek, sorunlara merhaba demenin zamanı mutlaka gelecektir. Hiç yorulmayan bir makine gibi gördüğümüz kalbimiz, bizi yarı yolda bırakabilir

Mezin Tanrıseven
00:00 - 17/01/2008 Perşembe
Güncelleme: 00:03 - 17/01/2008 Perşembe
Yeni Şafak
Üç kalp krizinden biri ölüme götürüyor
Üç kalp krizinden biri ölüme götürüyor
Yürekli olun... Kalbinize iyi bakın...

Gün geçmiyor ki, hep duyuyoruz, “genç yaşta, spor yaparken, daha çok küçükken ya da işi başında kalp krizi sonucu hayatını kaybetti”... Öyle çok örnekleri var ki... Arabada, kuyrukta, bankada... Kimi nerede yakalayacağı bilinmez ama iyi bakılmayan kalp, sizi yarı yolda bırakabilir. Sevgili okuyucular, en ürkütücü ama en ihmal ettiğimiz bir konuyu, kalp sağlığını ele aldım. Öyle faydalı bilgiler sunmaya çalıştım ki, umarım yazı dizimi sonuna kadar okur, uyarılara kulak asar ve kalbinizi koruma altına alırsınız. Kalp, hakikaten ihmale gelmez. Daha küçük yaşlardan itibaren kalp sağlığı bilincinin oluşturulması gerekir. Her gördüğünüz kolesterole sarılmayın, ciddi anlamda spor yapamıyorsanız bari biraz hareketlenin, şekeriniz varsa kontrol altında tutun, demesi kolay ama sigaraya son noktayı koyun. Bunların hepsi sizi ağır adımlarla bir sona hazırlıyor olabilir. Hele bir de ailede kalp rahatsızlığı öyküsü varsa, bu kişiler daha da dikkatli olmalıdır. Yazı dizimde, kalbin özelliklerinden, kalp krizine, kalp hastalıklarının oluşum aşamasından, tedavi yollarına, stent, by-pass'a kadar çeşitli konuları ele aldım. Kalbinize iyi bakın, sağlıkla kalın...



Birçok şarkıya konu olan kalbimiz, aslında insanı kanser gibi korkutur. Hatta daha fazla. Kanser, yavaş yavaş, kalp krizi ise... Ne zaman gelir, gelirse ne olur bilinmez. Neyse bu sözlerle içinizi karartmayalım. Kalp krizi, kalp ve damar rahatsızlıkları ne yazık ki, önlenemeyen bir yükselişte. Öyle ki, artık bütün dünya ülkelerinde ilk sırada yer almakta. Rakamlar tam net olmasa da ülkemizde 1,5 milyon kişi kalp hastalıklarıyla boğuşuyor. Bu rakam her ne kadar daha fazla olduğu söylense de yılda yaklaşık 300 bin kişi kalp krizi geçiriyor ve bunların 100 bini ölümle neticeleniyor. İsterseniz gelin kalp krizine yakalanmadan en iyisi mi bu illet nedir detaylarıyla inceleyelim...

MUHTEŞEM BİR MAKİNE

Kalbimizin, inanılması güç ama hiç yorulmayan çok ama çok özel bir adale yapısı vardır. Dakikada ortalama 60-80 kere atar. Düşünün bir kere; kalbimiz, normal bir insan hayatında doğumdan ölüme kadar neredeyse 2,5 milyar defa hiç durmadan tekrar, tekrar, tekrar ve yine tekrar hiç durmadan kan pompalar. Bütün vücudumuzun kan ihtiyacını pompalarken kendisinin de beslenmesi için kanı kullanması gerekir. Kalbin kendini besleyen damarları koroner arterlerdir. İkinci bir özelliği ise, bu oldukça şaşırtıcıdır, kasılması için gerekli elektriksel uyarıyı kendi kendine oluşturur. Ne muhteşem bir makine değil mi!

ARIZALANIRSA SİZ SUÇLUSUNUZ

Fakat, her makinede olduğu gibi, kalbimizde de bazen sorunlar ortaya çıkabilir. Eğer, genetik bir yatkınlığınız yoksa, bu makinenin arızalanmasından bizzat siz sorumlusunuzdur. Kalp ile ilgili yaşayacağınız sorunlardan bir tanesi, şiddetli göğüs ağrılarıdır. Koroner damar sistemiyle kalp adalesinde herhangi bir nedenle kan akımında bir azalma meydana gelirse, işte bu göğüs ağrısı oluşur. Bu durumun ikinci aşamasında ise kalp adalesinin bir bölümünde kan akımının aniden kesilmesi durumu oluşur. İşte bu, enfarktüs yani kalp krizidir. Kalp krizi ya da enfarktüs; kalbin koroner arterlerinde gerçekleşen bir bozukluk sonrası meydana gelen yetersizlik sonucu şiddetli göğüs ağrısıyla ortaya çıkan ve ölümle sonuçlanması olası fizyolojik durumdur.



Kriz aniden gelir

Kalp ve damar hastalıkları genel olarak, koroner kalp hastalıkları; kalp kapağı hastalıkları; doğumsal kalp hastalıkları ve büyük damarlarda görülen anevrizma, yırtılma ve daralma şeklinde ortaya çıkar. Bunlardan koroner kalp hastalığı, en sık karşılaşılan kalp hastalığıdır. Kalp krizi; kalp kasının bir bölümünün o bölgeye yetersiz kan akışından dolayı ölmesi yani kalıcı hasara uğraması sonucu oluşur. Kalp krizlerinin çoğu koroner arterlerde oluşan pıhtılar sebebiyle meydana gelir. Pıhtılar genelde ateroskleroz sonucu meydana gelen değişiklikler yüzünden daralmış koroner arterlerde oluşur. Arter duvarının içindeki aterosklerotik plak bazen çatlar ve bu da pıhtı oluşumunu tetikler. Pıhtılar kalp kasına kan ve oksijen akışını engeller, bu da o bölgedeki kalp hücrelerinin ölümüne sebep olur. Hasar gören kalp kası kasılma yeteneğini kaybeder ve kalbin geri kalan kısmı hasar gören bu bölümün işini de yapmak mecburiyetinde kalır.


Şüpheniz varsa hemen bir aspirin

Eğer kalp krizinden şüphe ediyorsanız aşağıda sayılan noktalara dikkat etmenizde fayda var: Hiç zaman kaybetmeden acil ambulans veya tıbbi müdahale ekibini arayın. Eğer kimseye ulaşamıyorsanız, yakınlarınızdan yardım isteyin. Birinin sizi mutlaka acil servise götürmesini talep edin. Bu da olmuyorsa kendi başınıza hastaneye gidin. Kanın damar içinde pıhtılaşmasını geciktirmek için 300 mg midede çözünen aspirinlerden 1 adet çiğneyin, bütün olarak içmeyin. Eğer önceden size tavsiye edilen dil altı ilacı varsa bir tane alın. Risk faktörlerine sahipseniz kalp krizini düşündüren belirtiler başladığında mutlaka sağlık merkezine başvurun. Yanılmanız size hiçbir şey kaybettirmez ama haklıysanız hayatınızı kazandırır.


Hâlâ sigara mı içiyorsunuz
  • Yüksek kolesterol; iyi kolesterolün düşük olması ve yüksek tansiyon.
  • Diyabet (şeker hastalığı).
  • Sigara içiyor olmak.
  • Aile öyküsü: Birinci derecede (anne, baba, kardeş) erkek akrabalarda 55 yaşından, birinci derecede kadın akrabalarda 65 yaşından önce kalp damar hastalığı, kalp krizi (infarktüs) veya ani ölüm bulunması.
  • Hareketsiz yaşam biçimi, düzenli egzersiz yapılmaması. Haftada en az 3 gün ve günde en az 30 dakika egzersize zaman ayırmalısınız.
  • Yaş: Erkeklerde 45 yaşın üstü, kadınlarda 55 yaşın üstü veya erken menopoz.
  • Atar damar tıkanıklığı saptanmış olması (önceden kalp krizi , felç, ayak damar tıkanıklığı vb.)
  • Stresli yaşam: Uzun bir zaman sürekli strese maruz kalma, hastalığın gelişmesini kolaylaştırmaktadır.
  • Şişmanlık: Kriter, vücut kitle indeksi ve bel çevresidir. Vücut kitle indeksinin 25'in üzerinde olması veya bel çevresinin erkeklerde 94 cm, kadınlarda ise 80 cm'nin üzerinde olması riskini de artırmaktadır.

    İlk 15 dakika çok önemli

    En önemli belirti, göğüs ağrısı ve nefes darlığıdır. Göğüste sıkıştırıcı veya baskı tarzında ağrı, dolgunluk hissi başlangıçta gelip geçici olabilir. Bu ağrı 15 dakikadan uzun sürüyorsa kalp krizi akla gelmelidir. Kısa süren ağrılar spazm ile ilgili olabilir. Kalp krizinin öncüsü niteliğindedir ve geçer diye vakit geçirilmemelidir.

    Aniden başlayan, göğsün ön duvarından boyna ve çeneye doğru yayılan, bazen omuz ve kolların iç kısmına vurabilen sıkışma/baskı hissi tarzındaki ağrılar kalp krizini düşündürmelidir.

    Sersemlik hissi, terleme, bulantı-kusma, nefes darlığı, çarpıntı, soğuk terleme veya baş dönmesi de göğüs ağrısına eşlik edebilir veya tek başına ilk belirti olabilir.

    Bazı durumlarda hastaların yaklaşık %30'unda göğüs ağrısı olmadan da, özelikle şeker hastalarında, kalp krizi geçirilebilir. Buna sessiz kalp krizi denir.

    Bazen ani başlayan nefes darlığı, soğuk terleme ve kalp çarpıntısı olabilir.

    Bu şikayetlerin kalp krizi olup olmadığı sorusu akla geldiği an, hemen en yakın bir hastanenin acil servisine başvurup, kalp elektrosu çektirerek, bu konuda uzman bir hekimle görüşmek önemlidir. Kalp krizi kalp kasının ölümü anlamına da gelir.


    Anjiyografi

    Kalp damarlarında bir darlık ya da tıkanma olup olmadığı anlamak ancak koroner anjiyografi yapılarak mümkündür. Koroner anjiyografi, kalbi kanlandıran ve besleyen damarların yani koroner damarların boyalı bir sıvı verilerek görünür hale getirilmesi işlemidir. Bu şekilde kalp damarlarında darlık ya da tam tıkanma olup olmadığı saptanır. Anjiyografi işlemi yaklaşık 10-20 dakika sürer. İşlem öncesi, bölge lokal anestezi ile uyuşturulur ve hastanın ağrı duymaması sağlanır. Kanamanın durması için 15-20 dakika bası uygulanır, kanama durduktan sonra sıkı bandaj ve ağırlık uygulanarak yaklaşık 4-6 saat hasta dinlendirilir. 6.saatin bitiminde hasta taburcu edilir.


    Yarın: Aşama aşama kalp ameliyatı

  • 16 yıl önce