Batı dünyası ve İran arasında yapılan nükleer müzakerelerde yine anlaşma çıkmadı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, İran'la BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi ve Almanya (5+1) arasında yürütülen İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelere 20 Kasım'da devam edilmesine karar verildiğini bildirdi. Diplomasi kulislerinde ise anlaşmayı Fransa'nın engellediği kaydediliyor. Neden ise ekonomik krize doğru sürüklenen Paris'in geçen ay 7 Ekim'de Suudi Arabistan ile imzaladığı biri 1,5 diğeri 4 toplam 6,5 milyar dolarlık sislah anlaşmasını riske etmekten kaçınmak olduğu vurgulanıyor.
Toplantıda bulunan diplomatik bir kaynağa göre Fransa lider rolü oynamaya, diğer güçleri gölgede bırakma yarışına sırf bu nedenle girdi. Hatta ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin İranlı mevkidaşı Cevad Zarif ile 5 saat görüşmesinden sonra herkes oldukça umutlandı.
Görüşmelerde Tahran, petrol ve bankacılık yaptırımlarının gevşetilmesini istedi. 5+1 ülkeleri ise bu öneriye karşı çıkarak sadece İran'ın ülke dışında dondurulan malvarlıklarının serbest bırakılmasını teklif etti. Bu aşamada devreye giren İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, 'Bu fırsatı kaçırmayalım' diyerek Batlı güçleri motive etmeye çalıştı. Fakat ABD başta olmak üzere diğer katılımcıların ısrarları Fransa'yı ikna etmedi. Dışişleri Bakanı Laurent Fabius'un liderliğindek Fransa heyeti, 'Enayi anlaşmasını kabul etmeyiz' diyerek rest çekti. Bunun üzerine İran, Fransa'yı İsrail çıkarlarını savunmakla suçladı.
Ancak diplomatik kaynaklara göre Cenevre'den bir sonuç çıkmamamsında İsrail kadar Riyad da etkili oldu. Nitekim Wall Street Journal gazetesi nükleer anlaşmayı baltalayan Fransa'nın, Riyad adına hareket ettiğini yazdı. Haberde, Fransa'nın bölgedeki Tel Aviv-Riyad arasında yükselen yeni ittifakın temsilciliğine soyunduğuna da vurgu yapılarak, 'Silah satışı için Riyad'dan teklif alan Fransa, şimdi İran açılımını baltalamaya çalışıyor' denildi. Riyad ve Paris arasında 7 Ekim'de imzalanan 1,5 milyar dolarlık silah anlaşmasını Fransa Savunma Bakanı Jean -Yves Drian ile Suudi Veliaht Prensi Selman bin Abdülaziz imzalamıştı.
Aynı görüşmede Fransa'nın Suudilerin hava sistemlerini ve jet filosunu 4 milyar dolara modernize etmesi üzerinde de prensipte anlaşmaya varılmıştı.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, İran ile üç gün süren ve 20 Kasım'da tarafların tekrar bir araya gelme kararı alınan Cenevre'deki müzakerelerin ardından yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Barack Obama'nın göreve geldiği ilk günden itibaren İran'ın nükleer silah elde etmemesi hedefi olduğunu söylediğini belirterek, 'Diplomasi penceresi sonsuza dek açık kalmaz' dedi. Bu tür bir süreçten rahatsızlık duyanlara da seslenmek istediğini ifade eden Kerry, birbiriyle ilişkileri iyi olmayan ülkeler arasında güven inşa edilmesinin zaman aldığını söyledi.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, yaptırımlar ve ayrımcılık tehditlerine rağmen ülkesinin uranyum zenginleştirme programından vazgeçmeyeceğini açıkladı. 'Müzakere ortaklarımıza, hiçbir tehdide boyun eğmeyeceğimizi söyledik. Ne yaptırım, ne aşağılama, ne de ayrımcılık tehditle-rine boyun eğmeyiz. İslam Cumhuriyeti, herhangi bir hükümetin tehditleri karşısında boyun eğmiyor ve eğmeyecek de' dedi. Nükleer programın kırmızı çizgileri olduğunun altını çizen Ruhani, İran Ulusal Meclisi'nde yaptığı konuşmada, 'Bizim, aşamayacağımız kırmızı çizgilerimiz var. Uluslararası hukuk çerçevesinde uranyum zenginleştirme hakkı dahil ulusal çıkarlarımız bu çizgilerin içinde' ifadesini kullandı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İran ve 5+1 Grubu'nun Cenevre'deki müzakerelerde, gelecekte nükleer sorunun çözümüne yönelik ortak çalışmalar için temel oluşturduğunu açıkladı. Rus bakan, müzakerelerin uzun sürdüğünü, ancak bu zamanın boşuna kullanmadığını söyledi. Lavrov, bundan böyle İran nükleer sorunun çözümüne yönelik çalışmaların, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UEAK) ve BM Güvenlik Konseyi'nin kararlarında yer alan taleplerin yerine getirilmesi temelinde yürütülmesi gerektiğini vurguladı.
