|

Mübadele

Halep'te ateşkese kadar geçen süre, eşine az rastlanır bir trajediye sahne oldu.

Yeni Şafak ve
04:00 - 16/12/2016 Cuma
Güncelleme: 03:33 - 16/12/2016 Cuma
Yeni Şafak

Eylül ayı başında tamamen kuşatılan ve dış dünya ile bağlantısı kopan Halep, aralık ayının ilk günlerinde büyük bir katliama maruz kaldı. Yaklaşık 200 bin sivilin yaşadığı kent, 25 bin kişilik karagücü ve 75 Rus ve rejim uçağının kesintisiz bombardımanıyla vuruldu. 15 günde 23 mahalleyi işgal eden İran bağlantılı şii gruplar, PKK, PYD, Esed rejimi ve Rusya, kentteki tüm hastaneler, okullar ve ekmek fırınlarını hem havadan hem karadan bombaladı. Aralık ayının 10'undan itibaren birkaç kilometreye sıkışan yaklaşık yüzbin kişi, toplu imha tehdidiyle yüzleşti.



İLK TEMAS KASIMDA


Kara operasyonunun başladığı günlerde Rusya, muhaliflerle müzakere amaçlı irtibat kurdu. Aynı günlerde açılan 6 sivil, 2 de askeri tahliye noktası geçiş güvenliği olmadığı için muhalifler tarafından kabul görmedi. Halep'ten çıkış konusunda uluslararası güvence isteyen muhaliflere Rusya'nın cevabı “Esed rejimi ve İran bu şartları kabul etmiyor” oldu. Hemen ardından devreye giren Türkiye, Ankara'da tarafları yeniden masaya oturttu. Görüşmelerde çekilmenin ana çerçevesi şekillendi. Türkiye'nin arabuluculuğunda gerçekleşen görüşmede silahlı gurupların hafif silahlarla ve geri kalan sivillerin uluslararası denetim dahilinde Halep'ten çıkarılması konusunda konsensus oluştu.



TEMEL SORUN ŞİİLER OLDU


Aralık ayının ilk günlerinde Ankara'nın arabuluculuğu ile Rusya ve muhalifler arasında varılan anlaşmaya Esed tarafı sessiz kalırken, İran yeni şartlar öne sürdü. İran'ın öncelikli şartı, halen İdlib'de muhaliflerin kuşatması altında olan Fua ve Keferya kasabalarının mübadele usûlü ile boşatılması oldu. Rusya, Erdoğan ve Putin arasında yapılan görüşmelerde İran'ın diplomatik kanallarla ikna edilmesi ve sivillerin boşaltılması konusunda mutabık kalındı. Müzakerelerin tıkandığı her noktada devreye giren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ile ikili görüşmeler yaptı. Sürece doğrudan müdahil olan Erdoğan'ın çabaları sonucu taraflar anlaşmaya imza koydu. Halep'in boşaltılması konusunda Nureddin Zengi, Şam'ın Fethi Cephesi, Ebu Amara gibi önemli gruplar kenti terk etmeyi ilk başta reddetti. Ancak yoğun görüşmeler sonuç verdi tüm silahlı gruplar, hafif silahları yanlarında olduğu halde bölgeden ayrılması konusunda uzlaşıldı.



GÜZERGAH DEĞİŞTİ


Muhalifler, öncelikle sivillerin nakledilmesini, son olarak ise Halep'i kendilerinin terk edeceğini beyan etti. Tahran cephesinde ise gelişmeleri, Muhayyem Neyrap bölgesinde kamp kuran İranlı General Kasım Süleymani ve istihbaratçı bir müsteşar takip etti. Şam rejimi her gelişmeyi önce Tahranlı müsteşara ve Süleymani'ye iletti. Rejimin aldığı her kararda İran etkili oldu. Tahliyeler konusunda Rusya tarafından alınan kararlara Esed rejimi itiraz etmezken, Ramuse bölgesinde güçlenen İranlı Şiiler tahliye sürecini sabote girişiminde bulundu. Mutabakat metninde 'tahliyelerin Kastillo yolundan yapılması' vardı; ancak güzergah son anda Kastillo'dan Şii milislerin mevzilendiği bölgeye döndü.



Bir umut ışığı


Halep'ten İdlib'e gelen konvoyda acil müdahale bekleyen yaralılar Türkiye'ye getirilerek tedavi altına alındı. Kuşatma altındaki bölgeden kurtarılan Halepliler sevinç gözyaşları döktü.


#PKK
#PYD
#Esed rejimi
#Muhalifler
7 yıl önce