|

Kriz Amerika'ya kendi TMSF'sini kurduruyor

ABD Hazine Bakanı Paulson'un 'RTC'den söz etmesi borsaları uçurdu. RTC'nin Türkçe karşılığı TMSF anlamına geliyor. Söz konusu 'kurtarma' fonu, bizdeki TMSF'nin işleyişine benzeyecek. Paulson'un açıklamasının ardından İstanbul Borsası günü yüzde 12.89'luk primle tamamladı. Rus Borsası ise yüzde 28'den fazla yükselerek iki günlük kaybını yerine koymayı başardı.

Mehmet Ali Ergün
00:00 - 20/09/2008 Cumartesi
Güncelleme: 23:48 - 19/09/2008 Cuma
Yeni Şafak
Kriz Amerika'ya kendi TMSF'sini kurduruyor
Kriz Amerika'ya kendi TMSF'sini kurduruyor

ABD Hazinesi, piyasaları kurtarmak için bankalardaki şüpheli alacakları ve mali kuruluşların batıklarını ortak bir fonda toplamayı planlıyor. Hazine'nin ABD Merkez Bankası (FED) ile birlikte üzerinde çalıştığı yeni batık fonu, 1980'li yılların sonunda kurulan Resolution Trust Corp (RTC) fonuna yani bizdeki TMSF'nin işleyişine benzeyecek.

YENİ ŞAFAK AÇIĞI TESPİT ETMİŞTİ

Hatırlanacağı üzere Yeni Şafak, 18 Eylül 2008 tarihinde 'Amerika'da TMSF devri' manşetiyle ABD'deki gereksinime değinmiş, sadece bu yıl FDIC'in 17 mali kuruluşa el koyduğunu, bu kuruluşların kontrol altında tutulabilmesi için bizdeki TMSF'nin işleyişine benzer bir kuruma devredilmesi gerektiğine vurgu yapmıştı Paulson'un önceki gün yaptığı sürpriz 'RTC' açıklamasının ardından tüm dünyada büyük bir toparlanma yaşandı. Turkish Yatırım Analisti Gökhan Uskuay, 'Dünyadaki tüm Merkez Bankaları krize karşı ortaklaşa müdahale etti, olmadı' diyerek Paulson'un açıklaması ile S&P'nin yüzde 6.4 ve Dow Jones'un ise yüzde 6 yükselmesine dikkat çekti.

RTC'NİN TÜRKÇESİ TMSF!

'Paulson'un, ekranlardan sadece "Resolution Trust Corporation" demesi piyasalardaki ateşi söndürdü' diyen Uskuay, sözlerini şöyle sürdürdü; 'RTC'nin Türkiye'deki karşılığı TMSF. 1980 yıllarda hafta sonu operasyonları ile bankaların birleştirilmesi yada iflasları ABD Hazine'si kontrolünde yapılmıştı. Mali kurumların yeniden yapılandırılması ve kötü aktiflerin RTC'ye aktarılması sağlandı. Paulson'un tek bir sözü ile artık bankaların batacağı, sistemin yıkılacağı endişelerini ortadan kaldırdı ve borsalar dip noktalarına göre yüzde 6-7 arasında yükseldi.'

BATIKLARI İŞLER HALE GETİRECEK

80'lerdeki RTC Fonu'nun amacı, batık bankaların varlıklarını alıp kriz etkisini kaybedince satmak ve bu şekilde piyasayı rahatlatmaktı. Paulson'un önceki gün açıkladığı yeni kurulacak şirket de bu RTC fonuna benzer bir görev yapacak. Mali sektördeki şüpheli alacaklar ve batıklar kurulacak bu yeni şirkette toplanacak. Bu şirket Lehman Bothers, Bear Stearns ve AIG'ın gibi riskli varlığa sahip kuruluşların kurtarma operasyonlarını üstlenecek. Ancak alacaklar şirkette toplandıktan sonra sürecin nasıl işleyeceği konusunda net bir bilgi verilmiyor. Fonun Amerikan ekonomisine maliyetinin ise 800 milyar dolara yaklaşacağı belirtiliyor.


Sistem değişti, piyasalar çıldırdı


  • Paulson'un açıklamaları ile çılgınca yükselişler yaşayan dünya borsaları, asıl eksikliğin “güven” olduğunu hissettirdi.

  • ABD güven krizini aşmak için radikal adımlar attı. Bu adımların en önemlisi RTC Fonu olarak kamuoyuna yansıyan girişim oldu. Fonun vergi mükelleflerinden sağlanacak kaynakla finanse edilmesi bekleniyor. Seçenekler arasında finansal kuruluşlardan kötü varlıkları satın alacak 800 milyar dolarlık bir fonun yanı sıra Federal mevduat sigortası kurumunda 400 milyar dolarlık bir havuz kurularak para piyasasında yatırımları sigortalayarak kredi sıkışıklığını önlemek de bulunuyor.

  • Alınan bir diğer önlem ise Amerika ve İngiltere hisse senedi piyasalarındaki açığa satışların yasaklanması.

  • Dünyanın en büyük 10 bankası 70 milyar dolarlık ortak bir fon oluşturuyor. Bankalar krizin şiddetini artırması durumunda sıkıntıyı kolay atlatabilmek için 70 milyar $'lık ortak bir fon oluşturma konusunda görüş birliğine vardı.

    FED, piyasaları yatıştırmak için 5 büyük merkez bankası ile ortak önlemler açıkladı. ECB ve BOE 40'ar milyar dolara kadar gecelik vadede dolar fonlaması yapacak. ECB piyasalara pazartesi 30 milyar Euro, salı günü 70 milyar Euro vermişti. Fed ise geçici döviz swap düzenlemesinde 180 milyar dolarlık genişlemeyi onayladı.



    Ertürk ABD'ye ders verecek

    Geçen toplantısı İstanbul'da yapılan Dünya Mevduat Sigortaları Birliği'nin toplantısı Ekim ayı içinde Amerika'da yapılacak. TMSF yetkililerinden edinilen bilgiye göre Birliğin önümüzdeki ay yapılacak olan toplantısında 2001 deneyimi nedeniyle Türk heyetine büyük ilgi gösterilmesi bekleniyorToplantıya Türkiye adına katılacak olan TMSF Başkanı Ahmet Ertürk'ün TMSF'deki bilgi ve birikimlerini ABD'li meslektaşına aktaracağı belirtiliyor.



    Dünya Türkiye'yi hayranlıkla izliyor

    “Türkiye, küresel tsunamiyi çok iyi yönetiyor” diyen Moody's Başkan Yardımcısı Lindow'a göre 'Türkiye 2001 yılına göre çok daha güçlü ve esnek. Bu nedenle küresel krizden şu ana kadar olumsuz etkilenmedi”

    Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'in Başkan Yardımcısı Kristin Lindow, Türkiye ekonomisi ve piyasalarının, 2001 yılına göre çok daha güçlü ve esnek olduğunu belirterek, bu nedenle Türkiye'nin, küresel krizden şu ana kadar olumsuz etkilenmediğini söyledi. Küresel likidite sorununun ekonomileri etkilediğini altını çizen Lindow, bu nedenle bu krizin, piyasalardaki kırılganlığı artırdığını ve dünya genelinde, Türkiye dahil, krediye bağımlı tüm piyasaları etkileyeceğini kaydetti. Türkiye'nin yüksek oranlı Cari Açık sorunu olduğunun altını çizen Lindow, bu nedenle, artan oranda yeni finansman ihtiyacı içinde olduğunu vurguladı. Cari açığın finansmanı açısından doğrudan sermaye girişinin önemine dikkat çene Kristin Lindow, gelecek yıl, ulusal ve uluslararası olumlu ekonomik ortam çerçevesinde, Türkiye'ye yeniden doğrudan yabancı sermaye girişinin artabileceğini de vurguladı. Küresel mali krizin ve finansman koşullarının, küresel riskten kaçınma hareketi içinde, daha çok Türk şirketleri üzerinde olumsuz etkide bulunabileceğini belirten Lindow, likidite koşullarındaki daralmanın, Türk şirketlerinin, hatta Türk bankalarının finansman imkanlarını daraltacağını ve daha maliyetli hale getireceğini söyledi.



    Ayakta kalan tek borsa Irak Borsası

    Bu sabaha kadar büyük çöküşlerle karşı karşıya kalan borsalarda yatırımcıların paralarının büyük bölümü de uçtu gitti. ABD başta olmak üzere dünya borsalarının arka arkaya çöktüğü bir dönemde, komşumuz Irak'ın borsasında ise çok ilginç hareketler yaşandı. Henüz emekleme döneminde olan ve bilgisayarlı sisteme geçilmediği için işlemlerin elle yapıldığı Irak Borsası son bir hafta içerisinde tam yüzde 10 oranında değer kazandı. Irak borsası'ndan yansıyan görüntüler ise İMKB'nin 20 yıl öncesini hatırlattı. İMKB'nin ilk binası olan Karaköy'de de işlemler elle tahtalara yazılarak yapılıyor ve bilgisayar kullanılmıyordu.


  • 16 yıl önce