Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, varil başına 100 dolara dayandı. Uzmanlar, petrol fiyatlarındaki rekor artışın dünya dengelerini uzun vadede önemli ölçüde etkileyeceğini vurguluyor.
CNN Türk'ün haberine göre, yüksek fiyatlar, Venezuela, İran ve Rusya gibi ABD muhaliflerini güçlendirirken, Washington'un İran ve Irak politikalarında da belirleyici olacak.
Financial Times gazetesi yazarı Gideon Rachman'a göre, yükselen petrol fiyatlarının etkisi ekonomideki yansımalarından çok daha öte... Rachman'a göre, rekora koşan petrol fiyatları aslında "alarm zillerinin çaldığı 40'lı yaşlar" gibi...
Gideon Rachman, varil başına 100 dolara dayanan fiyatlar ve ülkelerin elde ettiği gelirlerin, dünya siyasetini, bunun stratejik sonuçlarını düşünmeye zorlayacağını kaydetti.
OPEC'e üye ülkeler 1998'de petrol satışından 110 milyar dolar gelir elde etti. 2006 yılında bu rakam 650 milyar dolara ulaştı. Rusya'nın petrol ve doğalgaz gelirleri de aynı dönemde 4 kat arttı.
Financial Times yazarının bu rakamlar ışığında çizdiği tabloya göre, dünya siyasetini bekleyen muhtemel sonuçlar şöyle:
"Kötü yönetimler" iyi para kazandıkça içeride rahatlıyor, dışarıda ağırlıklarını daha fazla hissettiriyor. Bu noktada iki ülke öne çıkıyor: ABD karşıtı Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez ve İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad.
Petrol gelirleriyle ihya olan Chavez, İran ve Rusya'dan silah alıyor. Bunlar da Venezuela'nın dövizle dolup taşan hazinesinden finanse ediliyor.
İran ise, bu gelirler sayesinde, nükleer programına daha fazla para ayırma imkanı elde edecek. Hatta, Gazze'de Hamas, Lübnan'da Hizbullah'a desteğini artıracak.
Dünya dengesini bu anlamda etkileyecek bir başka ülke ise Rusya. Petrol ve doğalgaz gelirleriyle daha zengin bir Rusya, Kosova'dan, füze kalkanı projesine kadar birçok konuda tavrını sertleştirecek.
Zengin petrol kaynaklarına sahip diktatörler, petrol tüketicisi ülkelerin koruması altında olacak. Örneğin; Myanmar ve Sudan gibi yönetimler, Çin gibi dev bir tüketiciden daha az baskı görecek.
Gideon Rachman, petrol fiyatlarının özellikle ABD'nin İran ve Irak politikalarında belirleyici olacağına dikkat çekiyor.
Rachman'a göre, yüksek enerji fiyatları Amerikan ekonomisini yavaşlatmaya devam ederse, Irak'ta her ay milyarlarca dolar harcamak zorlaşacak. Ancak zengin petrol kaynaklarına sahip bir ülkeden çekilmek de cazip bir seçenek olmayacak.
Petrol fiyatlarının yükselmesi, ABD'nin İran'ın nükleer tesislerini vurmasını da zorlaştıracak.
Yüksek petrol fiyatlarının ekonomisi üzerindeki etkileriyle baş etmek zorunda kalan ABD, fiyatları varil başına 150 dolara çekecek bir saldırıyı göze almak istemeyecek.
Petrol fiyatlarındaki artış başlıca petrol tüketicilerinden olan Avrupa Birliği ülkelerinin kaygısını daha da artıracak ve Rusya'ya karşı enerji alanında ortak bir tavır geliştirmeye zorlayacak.
Rachman'a göre, iklim değişikliğinden, Ortadoğu siyasetine kadar herşey, yeni enerji kaynaklarına yatırım yapılması gerektiğine işaret ediyor.
Bu yönde sonuç elde edilmesinin bir yolu da, varil başına 100 dolara dayanan petrol fiyatlarının, Batı'yı karalı bir biçimde hareket etmeye ikna etmesi.
