Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, Bakanlıktaki Reşat Moralı Salonu'nda, 2016 yılını değerlendirme toplantısı kapsamında basın mensuplarıyla bir araya geldi. AK Parti hükümetleri döneminde sosyal güvenlik, istihdam gibi konularda yapılan çalışmalara yönelik bilgileri paylaşan Mehmet Müezzinoğlu, 2002'de sosyal güvenlik içerisinde olan kitlenin yüzde 69,7 olduğunu, bugün ise sosyal güvenlik kapsamında insanların neredeyse tamamının olduğunu belirtti.
- Bakan Müezzinoğlu, 4,7 milyar liralık Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borçlarının silindiğini anımsatarak, "Önümüzdeki süreçte Türkiye Büyük Millet Meclisine yasa tasarımızı sunacak ve GSS prim tahsilatlarını da Bakanlık olarak biz tahsil edeceğiz. Orada da kapsam dışında kimsenin kalmaması ve GSS primlerindeki kargaşayı da kaldırarak, tek kalemde daha sağlıklı bir tahsilat dönemine de geçmiş olacağız" ifadelerini kullandı.
Part-time, çağrı üzerine, ev hizmetlerinde çalışanların ve onların yakınlarının sigortadan istifade etmesi gibi düzenlemelerin yapıldığını anımsatan Müezzinoğlu, 2009'da yüzde 3,1 olan SGK açığının GSMH'ye oranının 2016'da yüzde 0,93'e düştüğünü aktardı.
Mehmet Müezzinoğlu, 2009'da 15,1 milyon olan aktif sigortalı sayısının 2016 Ekim ayı itibarıyla 20,5 milyona ulaştığını, gelirlerin giderleri karşılama oranının da 2009'da yüzde 73'lerden 2016'da yüzde 93'lere geldiğini belirterek, tüm bu verilerin sosyal güvenlik sisteminde daha iyi bir noktayı gösterdiğini vurguladı.
Muhtasar beyannameleri ile SGK bildirgesinin aynı beyannamede alınmasının önümüzdeki dönemde bürokrasiyi azaltma, işleri kolaylaştırma adına anlamlı olacağını belirten Müezzinoğlu, "Hem vergi borçları hem de SGK prim borçlarımız adına yapılandırma yaklaşık 1,5 milyon vatandaşımızın 43 milyarlık bir borcu yeniden yapılandırılmıştır. Önemli bir yapılandırma dinamiğini vatandaşlarımızdan gördük. Onlara teşekkür ediyoruz." şeklinde konuştu.
Bakan Müezzinoğlu, en önemli sorunların başında kayıt dışılığın geldiğine dikkati çekerek, AK Parti iktidarı döneminde yüzde 52'lik kayıt dışılık oranının yüzde 34,6'lara düşürüldüğünü belirtti.
- Bu oranların yeterli olmadığını vurgulayan Müezzinoğlu, "Hala 3'te 1'lik bir kitlenin kayıt dışında olması, bu anlamdaki mücadelemizin bize yüklediği sorumluluk var. Çünkü her 1 puanlık bir kayıt dışılığın sisteme olan maliyeti 1,9 milyar. 34'lere inmiş olmak, 18 puanlık bir kayıt dışı düzelmesi bunu yaklaşık 2 milyar kabul etsek, 35-40 milyarlık önemli bir girdi ama 34'ü de 2 milyarlık bir kart olarak gördüğümüzde bu da karşımızda yaklaşık 65, 75, 70 milyarlık bir kayıp demektir." değerlendirmesinde bulundu.
Mehmet Müezzinoğlu, 2017'nin kayıt dışılıkla mücadele ve kayıt içine almanın yeni projelerle teşvik edileceği bir yıl olacağını kaydetti.
2017'nin en önemli sorun başlıklarından birinin de işsizlik oranlarının artması olduğunu belirten Müezzinoğlu, "Ağustos ayı itibarıyla yüzde 9,7'lerde olan işsizlik oranının bugün itibarıyla yüzde 11,3'lere yükselmiş olması bizim için önemli. Her bir yaşta 1 milyon 250 bin gencinin olduğu bir ülkede bizim için olmazsa olmazların başında daha yaygın, güçlü bir istihdam dolayısıyla daha çok yatırım, istihdam alanı, üretim bu da tabii ki daha çok ihracatı ve dünyayla rekabeti planlamamız gerektiğini gösteriyor." diye konuştu.
Bakan Müezzinoğlu, 2016'da 785 bin kişiye 2,7 milyar liralık işsizlik ödeneği verme durumunda kalındığını bildirdi.
İşsizlik Fonu'ndan 2002-2016 döneminde yaklaşık 5 milyon 60 bin kişinin yararlandığını ve 14 milyar liralık ödeme yapıldığını aktaran Müezzinoğlu, şunları kaydetti:
- "TÜİK verilerine göre, çalışma çağındaki nüfus her yıl ortalama 860 bin kişi artıyor. Bizim her yıl ortalama 860 bin kişiye yeni istihdam alanı oluşturmak gibi sorumluluğumuz var. Bu anlamda son 10 yılda yaklaşık 7 milyon istihdam artışı sağlamışız. Bir önceki yılın aynı dönemine göre, Eylül 2016'da istihdamımız 408 bin artmış. Buradaki rakam esasında 700-800 binler olması gerekirken, ne yazık ki 2016'nın olumsuzlukları veya olağanüstülükleri nedeniyle 408 bin artmış olmasına rağmen 700 binlerin üzerinde olmamasının sıkıntısını yaşıyoruz."
2016 Kasım ayı itibarıyla 706 bin kişinin işe yerleştirildiğini, 1 milyon 304 bin kişinin işe yerleştirilmesi konusunda danışmanlık hizmeti verildiğini anlatan Mehmet Müezzinoğlu, 2016'da yarım çalışma ödeneği hak eden 2 bin 140 kişiye yaklaşık 2,9 milyon lira ödeme yapıldığını bildirdi.
2009'da 15 milyon 97 bin olan aktif sigortalı sayısının 2016 Eylül ayı itibarıyla 20 milyon 319 bine ulaştığını aktaran Müezzinoğlu, pasif sigortalı sayısının da aynı ay itibarıyla 11 milyon olduğunu kaydetti.
- Anneanne-babaanne desteği
- Bakan Müezzinoğlu, kadınların istihdamdaki oranının yüzde 27'lerden yüzde 33'lere çıktığını ama henüz yüzde 40'ların üzerindeki hedefe ulaşılmadığı için güçlü projeler geliştirilmesi gerektiğini aktardı. Kadın istihdamında yarı zamanlı çalışma, doğum ve doğum sonrası izinler konusunda önemli düzenlemer yapıldığına işaret eden Müezzinoğlu, şöyle devam etti:
- "Önümüzdeki dönemde de özellikle yarı zamanlı çalışmada, annelerin kadın istihdamında bir azalma olmaması adına yeni tedbirler, projeler üzerinde de çalışıyoruz. Özellikle doğum yapan annelerin, anneanne ve babaanne projeleriyle desteklenmesi pilot uygulamasının altyapısını oluşturduk. İnşallah Türkiye genelinde belirli illerde önce bir pilot uygulama yapacağız. Çocuğun anneannenin evinde güvencede, daha huzurlu ortamda, anneanneye veya babaanneye verilecek destekle daha sağlıklı ortamlar olabilir değerlendirmesi yapılıyor. İnşallah pilot uygulamaları da 2017'de başlatmış olacağız. Altyapısı oluştu, pilot illeri de belirleyerek, kamuoyuyla paylaşarak ilk çalışmalara başlamış olacağız."
- Proje kapsamında 3 ilin pilot olarak belirleneceğini ve emzirme çağından 3 yaşına kadar olan çocukların projeden yararlanacağını bildiren Mehmet Müezzinoğlu, "Detaylarını önümüzdeki günlerde açıklayacağımız projeyle bin civarında aileye belirli bir desteği vereceğiz, belirli kriterler arayacağız ve 6 ay pilot uygulamasını yöneteceğiz." dedi.
- Projeden yararlanacak ailelerin belirlenmesinin ardından projenin geri dönüşlerini incelemeye başlayacaklarını dile getiren Müezzinoğlu, ortaya çıkan sonuçların ardından projenin yaygınlaştırılıp yangınlaştırılmayacağına karar verileceğini söyledi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Müezzinoğlu, cezasını çeken hükümlülerin istihdamına yönelik olarak ise "Kendi işini kurmak isteyen eski hükümlülere proje karşılığında brüt asgari ücretin 10 katına kadar hibe desteği veriliyor. Yaklaşık 76 projeye 962 bin liralık kaynak aktarıldı. Yaklaşık 4 bin 365 kişi kamuda istihdam edildi." şeklinde konuştu.
Mehmet Müezzinoğlu, toplum yararına çalışma programlarının gelecek yıl da devam edeceğini belirterek, şunları kaydetti:
- "Toplum yararına programların önümüzdeki dönemde kamuda uygulanmasının kriterleri üzerinde yeni çalışmalar yapıyoruz. İstiyoruz ki 2 dönem toplum yararına projeden desteklenenler kalıcı istihdama da adım atsınlar. Yoksa iki 9 aylık dönemden sonra yeniden açıkta kalıyor olmalarının esasında geçici bir çözüm ama kalıcı bir çözümün stratejilerini de belki bu toplum yararına istihdamda işverenlerimize bu kişileri istihdam ettiklerinde yüzde 50'sini üstlenebilme, sonraki yıllarda da yüzde 25'ini üstleneceği desteklerle kalıcı istihdamlara yönlendirmenin de çalışmalarını yapıyoruz."
2016 Kasım ayı sonu itibarıyla toplum yararına projelerden 164 bin vatandaşın yararlandığını belirten Müezzinoğlu, iş başı eğitim programlarından yararlananların yaklaşık yüzde 45'inin kadınlar, yüzde 72'sinin ise 15-29 yaş grubu gençler olduğunu ve programa katılanların ortalama yüzde 75'inin kalıcı istihdamının sağlandığına dikkati çekti.
Bakan Müezzinoğlu, sağlanan bu desteklere ilave olarak, 2017'de ilk defa işe girecek üniversite öğrencileri ve stratejik alanlarda işe başlayacak olanlara ilk yıl asgari ücret üzerinden ücretinin yüzde 50'sinin, 2'nci yıl da yüzde 25'ini ödeyecek şekilde işverenlere destek verileceğini aktararak, "280 bin ilk defa işbaşı yapacak gençlere ve stratejik alanlardaki istihdamlara böyle bir desteği de bu yıl itibarıyla başlatmış olacağız." diye konuştu.
Kamu personel reformunun gündemlerinde olduğunu, bu kapsamda düzenledikleri çalıştaylara gelecek 6 ay içinde de devam edeceklerini belirten Müezzinoğlu, "İstiyoruz ki güvencenin sarsılmadığı ama performansın, gelişimin ölçülebildiği, terfilerin hakkaniyetli ve liyakatlı yapılabildiği şeffaf sistemi kuralım. Kamu personelindeki çok yamalı bohçayı, statü birlikteliğine taşıyalım. Zorlukları var, paydaşlarımızın farklı farklı öneri ve tereddütleri var. Bütün bunları sıfırlamayı arzu ediyoruz ama minimize ederek çalışmalarımızı olgunlaştırma gayreti içinde olacağız." dedi.
Mehmet Müezzinoğlu, geçen yılın kasım ayı itibarıyla kamuda 2 milyon 485 bin 30'u memur, 122 bin 476'sı sözleşmeli personel, 335 bin 151'i işçi olmak farklı statülerde toplam 3 milyon 291 bin 846 personelin istihdam edildiğini bildirdi.
Uluslararası İşçi Gücü Kanunu'nun ağustos ayında yasalaştığını ve Bakanlık bünyesinde Uluslararası İşçi Gücü Genel Müdürlüğünün kurulduğunu anımsatan Müezzinoğlu, yasal altyapıları tamamlanan bu kanunla yurt dışından nitelikli insan kaynağını artırabilmeyi ve yabancı sermayeyi ülkeye çekmeyi hedeflediklerini söyledi.
İş kazalarına da değinen Bakan Müezzinoğlu, 2002'ye göre 2015'te iş yeri sayısının yüzde 140, çalışan sayısının yüzde 168 arttığını ama 100 bin işçideki ölümlü iş kazalarının yaklaşık yüzde 50 oranında azaldığına dikkati çekerek, iş kazalarını daha da düşürmek istediklerini vurguladı.
Müezzinoğlu, yeni asgari ücret rakamının çalışanlara hayırlı olması temennisinde bulunarak, şunları söyledi:
- "'Asgari ücret yeter mi' diye soruluyor. Bu sorunun cevabı, tabii ki hayır. Ama istihdamı mutlaka merkeze almak zorundayız. Her yıl 1 milyon kişiye istihdam alanı oluşturmamız gerekiyor. Bu da sağlıklı, istikrarlı, büyüyen bir ekonomiden, yatırım yapan bir özel sektörden, dünya ile rekabet edebilen bir özel sektörden, dünya ile rekabette diğer maliyetlerle birlikte iş gücü maliyetinde de dengelerinin bozulmadığı bir süreci götürmemiz gerekiyor. Yoksa gönlümüz, 'ah keşke şu rakam olsa' diyor ama realiteden uzaklaşmadan gitmemiz gerekiyor. 2000'li yılların fotoğrafını yaşadık. Kimin maaşı ne olursa olsun 400 bin iş yeri kapandı, milyonlarca insanımız işsiz kaldı. Dolayısıyla şu anda bile yüzde 9,7'lerden yüzde 11,3'lere çıkmış olan bir işsizlik oranı bizim içimizi acıtıyor. Dolayısıyla istihdamın ve yatırımın arttığı, ülkenin ürettiği, rekabet edebilirliğinin arttığı bir süreci sağlıklı bir şekilde yürütmemiz gerekiyor. İnşallah önümüzdeki yıllar bu anlamda çok daha başarılı olacak."
Emekliye promosyon konusunun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının geride kalan döneminin en temel gündemlerinden biri olduğunu dile getiren Mehmet Müezzinoğlu, Başbakan Binali Yıldırım'a pazarlık ve rakama katkısından ötürü teşekkür etti.
Türkiye'nin son dönemde yaşadığı tüm olumsuzlulara rağmen çalışanların maaş ve ücretleri ile emeklilerin aylıklarına artışların yapıldığını belirten Müezzinoğlu, AK Parti'nin alt gelir grubuna yönelik politikaları hayata geçirmeye devam ettiğini dile getirdi.
İstihdamın gelişmesi için düzenledikleri kurs ve programlara devam edeceklerini ifade eden Bakan Müezzinoğlu, iş başı eğitim programları kapsamında 300 bin, mesleki eğitim ile girişimcilik kursları kapsamında ise 100'er bin kişinin destekleneceğini bildirdi.
- Müezzinoğlu, 30 yılın üstündeki hizmet süresiyle emekli olanların 30 yılın üstündeki çalışmalarının da ikramiye olarak ödenmesi için yasal düzenleme yapılacağını anımsatarak, "Bugün görüşmeleri başlayacak Maliye Bakanlığının torba yasası içerinde var. Bu yasal düzenlemden sonra yaklaşık 408 bin kişiye toplam 2 milyar 80 milyon liranın ödenmesi bekleniyor. Düşük tutarların 100 liranın altında olmamasına karar verdik. Böylece o emeklilerimize ufak bir ikramiye olsun." ifadelerini kullandı.
Bakanlıkta İZDES Projesi kapsamındaki çalışmaların devam edeceğini de vurgulayan Mehmet Müezzinoğlu, bunun yanında ilk etkinliğini cuma günü Konya'da yapacakları "Çalışma Hayatında Milli Seferberlik" programını hayata geçireceklerini bildirdi.
Program kapsamında çalışma hayatının farklı paydaşlarıyla bir araya gelinip, görüş ve önerilerin dinleneceğini dile getiren Müezzinoğlu, ayrıca asgari ücretli, emekli ve engellilerin evlerinin de habersizce ziyaret edileceğini aktardı.
Bir soru üzerine, kamu personel reformu, kıdem tazminatı düzenlemesi ve sosyal güvenlik reformunun ikinci fazının bu yılın ilk 6 ayı içinde sonuçlandırmayı planladıklarını belirten Bakan Müezzinoğlu, özellikle kamu personel formu ile kıdem tazminatı düzenlemesi konusunun milyonlarca çalışanı ilgilendirmesi nedeniyle süreci diyalogla yürüttüklerini bildirdi.
Müezzinoğlu, asgari ücret kapsamında işverenlere geçen yıl verilen desteklerin devam edip etmeyeceği yönündeki bir soru üzerine, "Geçtiğimiz yıl yararlananlar yine yararlanacak. Maliye Bakanlığımızın planı bu yıl desteğin 75 lira olarak devam etmesiydi ama asgari ücretin de bin 400 liranın altında olması planlıyordu. Yeni asgari ücret rakam işverene 27 liralık bir yük getiriyor. Bu ilave yükü ya tamamen kapatacağız ya da kısmen kapatacağız. Sayın Başbakanımız bunu ilerleyen günlerde netleştirecek." yanıtını verdi.
30 yılın memur emeklilerine yönelik çalışmada faiz uygulamasına girilmemesine ilişkin soru üzerine de Mehmet Müezzinoğlu, bir kısmının 15-20 yıl öncesine dayandığını ve dolayısıyla bunun altından kalkabilmenin kolay olmadığını ifade etti.
Müezzinoğlu, burada hedeflerinin "minimum mağduriyet, maksimum telafi" olduğunu vurguladı.
Bakan Müezzinoğlu, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan yararlanma koşullarının esnetilmesi veya ödenen maaşının yükseltilmesinin söz konusu olup olmadığına ilişkin soru üzerine, şu anda bu yönde bir çalışma olmadığını, ihtiyaç olursa değerlendirilebileceğini bildirdi.
Kıdem tazminatına yönelik soru üzerine de Müezzinoğlu, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak görev yaptığı dönemde sendikalı olmayan çalışanların kıdem tazminatından istifade edip etmedikleri üzerine bir çalışma yaptırdığını anımsattı.
- Mehmet Müezzinoğlu, "Şu anda sendikasız çalışanlarımızın yüzde 84'ü kıdem tazminatından istifade edemiyor. Biz yaklaşık yüzde 11 civarında sendikalımız var diyorsak, bu şunu gösteriyor, bizim çalışanımızın yüzde 75-80'i kıdem tazminatından istifade edemiyor. Bir taraftan yüzde 75'lik bir kitle mağdur olmaya devam ediyor, diğer taraftan da işveren. Niye bir işçinin hakkı işverenin cebinde biriksin? İşverenin cebinde biriken bir hak onun için güvenceli olabilir mi?" değerlendirmesinde bulundu. Güvenceli, hakkaniyetli ve sürdürülebilirliği merkeze alan bir sürecin olması gerektiğine işaret eden Müezzinoğlu, "Biraz daha reel, olağan koşullarda görüşebileceğimiz bir zemin olduğunda inanıyorum ki çözüm üreteceğiz." şeklinde konuştu.
Taşeronların kadroya alınmasının "kamu personel reformu" içerisinde değerlendirileceğine yönelik soruya karşılık Bakan Müezzinoğlu, "Birinci önceliğimiz o. Kamu çalışanı reformu içinde sistemin, taşların yerli yerine oturduğu bir yapı." diye konuştu.
Müezzinoğlu, KHK'larla görevden alınan çalışanlardan bazılarının görevlerine iade edilmesi sürecine ilişkin soruya karşılık, bir taraftan ihraç, açığa alma diğer taraftan da göreve iadelerin yapıldığı olağanüstü bir süreçten geçildiğine dikkati çekti.
Bütün bakanlıkların çalışma komisyonlarınca açığa alınanların aylarca süren incelemelerinin yürütüldüğünü belirten Mehmet Müezzinoğlu, burada elde edilen verilere göre kanaatlerin oluştuğunu vurguladı.
Müezzinoğlu, "İstiyoruz ki kimse mağdur olmasın ama yine istiyoruz ki millet, devlet mağdur olmasın. Milleti ve devleti mağdur etme anlayışı devletin kadroları içinde yer alamaz." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Müezzinoğlu, kamu bankalarından maaş alan emeklilere promosyon ödemesinin yapılacağı ve özel bankadan maaş alanların da kamu bankalarına maaşlarını taşıması gerekeceği hatırlatılarak, bu kapsamda bir süre olup olmadığına ilişkin soru üzerine şunları kaydetti:
- "Ben inanıyorum ki kamu bankaları dışında özel bankalar da farklı tekliflerle veya asgari bazda 'bu rakamlara biz de talibiz' diyecekler. Emeklimizin de 3 ay süresince bir, mevcut bankası devam edecekse zaten bir şey söylemesine gerek yok. İki, 'Ben bankamı değiştireceğim' derse, bankasını değiştirebilir. 3 ay içerisinde kararını vermek durumunda. Hiç değiştirmediği durumda bankasında devam eder, bankasından da promosyonunu alır. Kamu bankasına göre bir özel banka daha cazip bir teklif getirdi derse ona gider ama bunu 3 ay içerisinde yapmak zorunda."
Promosyonu alan ve 1 yıl sonra bankasını değiştirmek isteyen emeklilere yönelik durumun netleşmediğini aktaran Müezzinoğlu, "Ben arkadaşlara şunu söyledim, aldığı promosyondan vazgeçmek kaydıyla bankasını değiştirebilsin. O banka ona aldığını iade edip, fazlasını verecekse de o hakkını da kaybetmesin." ifadelerini kullandı.
Mehmet Müezzinoğlu, Türkiye'deki Suriyeli çalışan sayısına yönelik olarak da büyük oranda Gaziantep, Bursa ve İstanbul'da çalışma izni ile çalışan sayısının 11 binden fazla olduğunu açıkladı.
Kamuya yapılacak yeni alımlara yönelik soru üzerine de Müezzinoğlu, 60 bin kamuya yeni alım olacağını, bunların büyük çoğunluğunun Milli Eğitim Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı bünyesinde gerçekleştirileceğini kaydetti.
