Kısa bir süre öncesine kadar dijital makine ve cep telefonlarına karşı ayakta kalma savaşı veren fotoğrafçılık mesleği, altın dönemini yaşıyor. Teknolojiye yenildi sanılan sektör, yenilikçi fikirler üreterek küllerinden yeniden doğdu desek yeridir. Bugünlerde doğum, mezuniyet töreni gibi özel günlerini hikayeleştirmek isteyen vatandaş soluğu objektif karşısında alıyor. Yaptığımız fiyat araştırmasına göre piyasası 2 ila 3 bin lira arasında. Dış mekan çekimleri, evlilik belgeseli, klibi, katalog derken paket fiyatı 5 bin lirayı buluyor.
İşler yolunda giderse ayda 5 bin lira kazanabilirsiniz. Müşterinin taleplerine göre tarifenin 10 bin liraya çıktığını hatırlatalım. Artan ilgi nedeniyle, mahalle aralarındaki fotoğraf stüdyoları ve bireysel çalışanlar sipariş yetiştiremiyor. Yan sektörlerde de kazançlar tavan. Albüm basan matbaalar, kayıt yapan film ve ses stüdyoları hiç boş kalmıyor. Hal böyle olunca işsizi, ek gelir isteyeni, gözü tatlı parada olanı kısacası herkes bu aralar, fotoğrafçı olmak derdinde. Piyasasında belli bir standart, kalite ve ücret tarifesi bulunmuyor. Cenazeye bile fotoğrafçı isteyen olunca, internette yüzlerce isme rastlıyorsunuz.
Çoğunda sadece bir telefon numarası ve fiyat teklif linki var. Kayıtdışılıkla beraber hem vatandaşların hem de bu mesleğe yıllarını verenlerin şikayetleri had safhaya ulaşmış durumda. Önceden 2 bin liraya yapılabilen çekim şimdilerde 300 liraya düşmüş. Nasıl oluyor derseniz, Instagram ve benzeri sosyal medya hesapları işe yarıyor. Özellikle sürümden kazanmak isteyenler, ücretin yarısını kataloglar için ayırarak 150 lira gibi gelirle bu işin fiyatını tabana çekiyor.
Türkiye Fotoğraf Sanatı Federasyonu Başkanı Necip Evlice, “Aslında hiçbir meslek ölmüyor şekil değiştirip, çağa uyum sağlıyor” diyor. Evlice, “Dijitalleşme bu sanata yeni bir bakış açısı ve konsept sundu. Düğün, doğum günü derken artan taleple birlikte binlerce kişiye kazanç imkanı oluştu. Bu sayede yatırım ve istihdam sağlıyorlar" sözleriyle sektörün resmini çekiyor. Evlice özellikle albüm basan matbaa ve benzeri atölyelerin dolup taştığını ve sipariş yetiştiremediğini kişisel gözlemlerine dayanarak söylüyor.
Başkan Necip Evlice, "İnternetten ilan vererek sektöre zarar verenler var. Sadece telefon numarası ve e-posta adresi olduğunu görürsünüz. Sahtekarlıklara tanık olabiliyoruz” sözleriyle vatandaşları uyarıyor.
Necip Evlice, piyasadaki sorunlardan birinin de önüne gelenin fotoğraf yarışması düzenlemesi olduğunu belirtiyor. Yani 5 - 10 bin liraya profesyonel bir isim ile anlaşmak yerine 3 bin lira ödülle bir yarışma yapıyorsunuz ve yüzlerce resminiz oluyor.
Amaç artan fotoğrafçı sayesinde ucuza iş yaptırmak. Belediye ve şirketlerin bu yöntemi benimsediğini öğreniyoruz. Şu an federasyona bağlı 54 dernek olduğunu paylaşan Evlice, "Bunların 5-6 bin arasında üyesi bulunuyor. Bir o kadar derneğe kayıtlı olmayan vardır. Meslek erbabı, ülke çapında 15 bin kişi civarındadır" diyor. Evlice önemli bir konuya dikkat çekiyor: "Günümüzde teknoloji sayesinde inanılmaz bir görüntü enflasyonu var. Cep telefonu, tablet gibi araçlarla insanlar artık birer fotoğraf sanatçısı. Herkes bu işten para kazanabilir. Sosyal medyadan müşteri bulabilir. İnternette, telif hakları da gündeme geliyor. Örneğin sizin bloğunuz veya hesabınızda yer alan resimleri alıp kullanabiliyorlar. Emeğe saygı açısından bir isim yazılmalı.”
Düğün fotoğrafçılığındaki suistimal ve sahtekarlığa varan olaylar, sosyal medyanın da gündemine oturdu. Geçtiğimiz aylarda, bir vatandaş düğün fotoğraflarını çeken fotoğrafçıya tepkisini şöyle anlattı: 'Kendisi ile anlaşmamız Yıldız Parkı'nda çekim yapılması içindi. Yıldız Parkı'nın OHAL'den dolayı kapalı olduğunu söylediler. Çok ısrar ederek bizi sahilde çöp dolu, boş bir arsaya götürdü. Çok amatör fotoğraflar ortaya çıktı. Arayıp çekimden memnun kalmadığımızı söyleyince kendisi fotoğraftan anlamadığımızı en iyi fotoğrafçıların tarlada resim çektiğini söyleyerek teklifimizi reddetti.”
Biz düğün fotoğrafçılarını haber yaparken, dünyanın bir ucunda ya da yanı başımızdaki acıları tüm zorluklara rağmen resmedenleri de unutmamak gerekli.
Mesleğin biraz kayıtdışı biraz da popüler tarafına baksak da işin profesyonelleri Akdeniz'de boğulan hayatları, evladına veda etme şansı olmayan anneleri, 15 Temmuz gecesi yaşananları kısacası yılı olmayan insanları bize hatırlattı. Vicdanlarımıza kaydettiler.
Bize gelince, yine "İlden ile" türküler modunda gezdik durduk. Her zaman dediğimiz gibi haberin iyisi sokakta, pazardaki Ayşe teyzede. Bu yıla ait sen ne dersin Serbest Piyasa: "Çene, çene, çene... Yıl boyu bi susmadın arkadaş, yaz, kış demeden oradan oraya sürükledin beni. Ama severim seni, iyi çocuksun, hadi efsane bir espriyle alayım gönlünü.. Seneye görüşürüz."
