Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Türkiye ile 1995 yılında imzaladığı Gümrük Birliği Anlaşması'nın günümüz şartlarına uyarlanmasını geçtiğimiz gün düzenlediği haftalık toplantıda gündeme getirmişti. 2 yıl sürecek müzakerelerin ardından yapılacak değişiklikle tarım ürünlerinin neredeyse hepsi Avrupa Birliği pazarına giriş yapabilecek. 10 yılda ticaret hacminin yüzde 50 artması beklenirken, Türk işadamları AB'nin kamu ihalelerine de katılabilecek. AB üyelerinin firmaları da ülkemizde yatırımlarını arttırabilecek.
Bu gelişme aynı zamanda, Türkiye için haksız rekabet oluşturan mevcut durumun revize edilebileceği yönündeki beklentileri arttırdı. Zira uzun yıllardır anlaşmanın yenilenmesi için AB'ye çağrıda bulunuluyordu. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de dün yaptığı açıklamada, AB Ticaret Komiseri Cecilia Malmström'ün telefonla kendisini arayarak, “AB ilgili komiserlerince Türkiye ile Gümrük Birliği'nin güncellenmesi kararı geçti ve bunu AB Konseyi'ne gönderme kararı aldık” dediğini söyledi. Zeybekci, “İhracatımızın yüzde 48,5'ini yaptığımız bir blok ile bunu sadece sanayi ürünlerindeki bir kapsamla yapabiliyorduk. Bu kapsamı tarım ürünleri, hizmetler ve kamu alımları da dahil olarak genişleteceğiz” dedi.
İş dünyası temsilcileri de Gümrük Birliği'nde AB ile yakalanan gelişmeleri olumlu karşıladı. İş dünyası, anlaşmanın Türkiye'nin ekonomik çıkarlarına yönelik güncellenmesiyle ihracatta rekor artışın olacağını, sadece Avrupa ülkelerine değil AB'nin serbestlik anlaşması bulunan tüm ülkelere ticaret hacminin artacağını vurguluyor.
Gümrük birliği protokolündeki sorunlar nedeniyle Türkiye'deki ihracatçıların zor durumda kaldığını anlatan İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Gülle, “Gümrük Birliği'nin Türkiye'nin AB'ye üyelik sürecinde ortaya çıkan koşullar ve gelişmeler ışığında daha kapsamlı yeni bir formata dönüştürülmesi artık bir ihtiyaçtır" dedi. AB ile Türkiye'nin sahip olduğu ortak sektörel çıkarlar ancak daha güçlü bir iletişim kanalı ve yapı ile savunulabileceğini söyleyen Gülle, Türkiye ile AB arasındaki ilişkilerin geliştirilmesine Gümrük Birliğinin modernleştirilmesinin katkı sağlayacağını belirtti.
İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu da, Avrupa Komisyonunun gümrük birliğinin modernizasyonu müzakerelerini başlatmak için Konseyden yetki talep ettiğini hatırlatarak Gümrük birliği modernizasyon sürecinin tıkanan Türkiye-AB ilişkilerini tekrar ileriye götüreceğini belirtti. İKV Başkanı Zeytinoğlu, sınai mamulleri ve işlenmiş tarın ürünlerinin serbest dolaşımını ve Türkiye'nin AB'nin ortak gümrük tarifesi ve ticaret politikasına uyumunu içeren gümrük birliğinin Türk ekonomisine son derece olumlu katkıları olduğunu ancak güncellenmesi ve derinleştirilmesi vaktinin çoktan geldiğini belirtti.
* AB uzmanlarının hazırladığı tavsiye niteliğindeki taslağa göre güncellemenin ardından Türkiye şu kazanımları elde edecek:
* Türk tarım ürünlerinin hepsi AB pazarına ek vergisiz girebilecek.
* Türk firmaları AB ülkelerinde ihaleye katılabilecek ve sanayi ürünlerinde kapsam genişleyecek.
* AB'deki firmalar Türkiye'de yatırım yaparak AB pazarı ve üçüncü ülkelere ihracat yapabilecek.
* Türkiye pazar derinliğini AB'nin ötesine taşıyacak. Türkiye-AB ticaret hacmi yüzde 50 artacak.
