Nijer'de tam anlamıyla bir insanlık dramı yaşıyor. Başkent Niamey'in sokaklarında gezerken, sırtında kardeşini taşıdığını düşündüğünüz 13-14 yaşındaki kızlar etrafınızı sarıp para istediklerinde sakın sizi yanıltmasınlar. Onlar Nijer'in ölüme terkedilmiş anneleri. Yakalandıkları hastalk ise halk arasında 'Ölmeden Önceki Azap' ismini verdikleri fistül hastalığı.
50 bin kişiye 1 doktorun düştüğü Nijer'de kadın doğum uzmanı sadece 4 doktorun bulunduğunu ve sadece bu ülkede 250 bin civarında çocuk annenin bu hastalığın pençesinde olduğunu öğrenince şehrin kuzey-batısındaki Ulusal Fistül Merkezi'nin yolunu tutuyoruz. Kapıda bizi karşılayan sivil görünümlü bekçiden öğreniyoruz ki; doktor, hastabakıcı ya da hizmetli hiçbir görevli yok hastanede, kaderlerine terkedilmiş çocuk annelerden başka.
ABD Nijer Büyükelçiliği'nin 2005 yılında açtığı, ancak kaderine terk ettiği fistül merkezinin kapısından adım atar atmaz ağır bir idrar kokusu karşılıyor bizi. Çocuk annelerin kimisini namaz kılarken, kimisini çamaşır yıkarken, kimisini ise yerleri silerken buluyoruz. 17 yaşındaki Hadiza Mahmudu ve oğlu Ebubekir ile tanışıyoruz. 2 yaşındaki talihsiz çocuk, annesi koğuşun bir köşesinde namaz kılarken bizi görüp ağlamaya başlıyor. Onu daha fazla korkutmadan oradan uzaklaşıyoruz. Çok geçmeden yanımıza geliyor çocuk anne Hadiza. 2 yıl önce henüz 15 yaşındayken zengin bir adamla evlendirildiğini, oğlu Ebubekir'i evde yardımsız kendi imkanlarıyla dünyaya getirdiği sırada bu hastalığa yakalandığını ve idrarını tutamadğı için de eşi ve ailesi tarafından sokağa atıldığını anlatıyor. Kendisini bu hastanede kaldığı için şanslı gören Hadiza, 'Bu Nijerli kadınların kaderi. Eğer burada olmasaydım şu an sokakta oğlum Ebubekir ile birlikte dileniyor olacaktım. İdrarımızı tutamadığımız için üstümüz başımız kokuyor, insanlar bizden kaçıyorlar. Bayram nedeniyle hayırseverlerln gönderdikleri etlerden yedik.Oğlum doğdu doğalı 2. defa et yiyebildi' şeklinde konuştu.
Nijer'de bir genç kızın evlenebilmesi için yaş sınırı devlet tarafından 18 olarak belirlenmiş. Ancak bu ülkede yapılan evliliklerin yüzde 90'ının belgesi yok. Kayıtlı olanlar da çoğunlukla devletle işleri olanlar, memurlar vs. Hal böyle olunca parayı bastıran, yani başlık parasını veren yaşı kaç olursa olsun evlenebiliyor. Üstelik çok da ucuz. 50 bin Franck CEFA (100 dolar)'yı veren çocuk anneyi ailesinden alabiliyor. Aslında Nijer'de bu yasanın çıkartılmış olması, devletin astronomik rakamlara ulaşan başlık parasını kontrol almak istemesi. Ne var ki yasa uygulanamıyor ve zengin olan bir adam yüksek meblağlar ödeyerek istediği kadar evlenebili-yor ve yeni fistül hastası çocuk annelerin sayısını arttırabiliyor.
