Öğrencilerin büyük bölümünün, üniversite tercihlerini ailelerinin baskısıyla yaptığı belirtildi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Üre, ÖSS tercih formlarını 4 Ağustosa kadar doldurup ÖSYM'ye gönderecek olan öğrencilerin çoğunun, tercihlerini ailelerinin baskısıyla yaptığını söyledi.
Çok sayıda öğrencinin, “Niçin iyi bir bölüm kazanmalıyım” sorusuna “Çünkü annem, babam ya da ailem öyle istiyor” şeklinde cevap verdiğini belirten Prof. Dr. Üre, bu durumun öğrencilerin ağır bir aile baskısı altında olduğunu gösterdiğini vurguladı.
Anne babaların bölüm tercihinde takındığı direkt ya da dolaylı baskıcı tavrın, uzmanların aksi tavsiyelerine rağmen değişmediğini ifade eden Prof. Dr. Üre, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Aile baskısı nedeniyle 'Babamın dediği bölümü bitireceğim, sonra bir daha sınava girip kendi bölümümü kazanacağım' diyen öğrenci bile var. Yani öğrenci bunu 'iyi çocuk olmak için' yapıyor. Oysa çocuğun yetenekleri ve ilgisi çok farklı bir alanla ilgili olabiliyor. Aile, özgürlük sınırlarını iyi ayarlamak kaydıyla çocuğu tercihinde özgür bırakmalıdır.”
Prof. Dr. Üre, öğrencilerin “bu sınavı kazanamazsam, bir yere yerleşemezsem ben bittim” psikolojine girmesinin çok yanlış olduğunu, buna karşılık ÖSS'ye giren ve tercih aşamasına gelen öğrencilerde bu sorunla çok sık karşılaştıklarını söyledi.
Özel bir dershanenin Rehberlik Uzmanı Özcan Aladağ ise ÖSS tercihlerinde anne ve babaların öğrenci üzerinde gereğinden fazla etkili olduğunu, tercih formu doldurulurken, öğrencinin değil adeta velinin kendine meslek seçtiğini ve bunları da çocuklarına çoğunlukla kabul ettirdiklerini söyledi.
Bireylerin kararlarına saygı duyulan demokratik ailelerde ise öğrencilerin geleceklerine büyük ölçüde kendi tercihleriyle yön verdiklerini belirten Aladağ, şunları kaydetti:
“İlgi alanları ve becerileri net olan öğrencilere tercihlerinde danışmanlık yaparken fazla zorlanmıyoruz. Ancak tercih aşamasında öğrenciler, yaşları gereği şıpsevdi davranabiliyor. Biz hep şunu söylüyoruz; yanlış tercih 1 yıl, yanlış üniversite 4 yıl, yanlış meslek ise 40 yıl kaybettirir. ÖSS tercih formlarının teslimi için süre başlarken, bölüm tercihinde zorlanan öğrencileri, o mesleği tanıyıp çalışma şartlarını öğrenmeleri için bu mesleği yapan kişilere yönlendiriyoruz.”
Aladağ, velilerin en büyük beklentisinin, çocuklarının eline diplomasını aldığında bir işe başlama garantisi olduğunu söyleyen Aladağ, şöyle devam etti:
“Zaten Türkiye'de bugün birkaç bölüm dışında mezuniyet sonrası kimseye iş garantisi yok. Durum böyleyken, yanlış beklentilerle gençlere bölüm tercihi yaptırmak son derece sakıncalıdır. Arzu ettiği bölümü tercih eden öğrenci zaten okulu bitirince özveriyle çalışıp iş hayatında iyi bir pozisyon elde edecek, yaptığı işten keyif alıp mutlu olacaktır.”
