|

Taksim 1933''te de yasaktı!

1933 yılında, İstanbul'daki Yahudilerin Hitler Almanya'sında Musevilere karşı yapılan boykotu protesto etmek için Taksim Meydanı'nda yapmak istedikleri gösteriye dönemin İçişleri Bakanlığı tarafından izin verilmediği ortaya çıktı.

İstihbarat Servisi
00:00 - 7/10/2013 Pazartesi
Güncelleme: 21:55 - 6/10/2013 Pazar
Yeni Şafak
Taksim 1933''te de yasaktı!
Taksim 1933''te de yasaktı!

Derin Tarih Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Armağan, Taksim Gezi Parkı'ndaki izinsiz gösterilere tarihten örnek vererek cevap verdi. Başbakanlık arşivinden elde edilen bir belgeye göre Atatürk döneminde de Taksim'de izinsiz gösterilere meydan verilmemiş. 1933 Mart'ında İstanbul'daki Yahudiler Hitler Almanya'sında Musevilere karşı yapılmakta olan boykotu protesto etmek üzere bir toplantı düzenlemek istemişler.

YASAL İŞLEM YAPILMIŞ

Fakat İçişleri Bakanlığı yaptığı tahkikat sonucunda tehlikeli olduğu gerekçesiyle buna izin vermemiş. 10 Nisan 1933 tarihini taşıyan belge Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından dönemin başbakanı İsmet İnönü'ye gönderilmiş. Emniyet, 31 Mart 1933 Cuma günü Musevilerin Taksim Cumhuriyet Anıtı çevresinde toplanarak miting yapacaklarını haber alarak tahkikata girişmiş. Buna göre Polonya (Leh) tebasından bir Musevi, bazı Polonyalı ve Türk kökenli Musevi gençlerini Taksim Meydanı'nda Almanya'yı, yani Hitler yönetimini protesto etmek üzere davet etmiş. Hükümetten izin almadan toplantı düzenleyen bu kişiler ile aynı günde göğsünde Hitler'in rozetini taşıyan bir Alman'ın rozetini çıkarmaya kalkan iki Yahudi tutuklanarak haklarında yasal işleme başlanmış ve toplanmalarına meydan verilmemiş.

CHP'nin din istismarı

Derin Tarih dergisi son sayısında, tek partili CHP iktidarı sırasında ibadet edenlere nasıl baskı yapıldığını da gözler önüne serdi. Yasakları eleştirenlere 'Camiler açık değil miydi? Namaz kılana engel mi vardı?' gibi savunmalar yapan CHP iktidarı, namazın nasıl kılınacağına kadar karışmış. Hatta, Çorum'un Alaca ilçe merkezinde bulunan dört camiden yalnızca bir açıkmış. 'Allah' demenin yasak olduğu dönemde 'Tanrı' yerine 'Allah' derseniz 200 lira para, 3 aya kadar da hapis cezası alabliyordunuz. Basında dini konulu yazı yazmanın da engellendiği dönemde yazarların bırakın dini savunmayı, dinle ilgili yazılar yazması da Basın Genel Müdürlüğü eliyle yasaklanmıştı.


11 yıl önce