Başbakan Binali Yıldırım, Meclis'teki görüşmelerin tamamlanmasının ardından önce Genel Kurulda “teşekkür konuşması” yaptı, ardından da basına kapalı grup toplantısı gerçekleştirdi. Kapalı toplantıda, milletvekillerine, “Bu süreçte kaya gibi durdunuz, hepinize teşekkür ederim” diyen Yıldırım, teklife destek veren MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve MHP'li milletvekillerine de teşekkürlerini ifade etti. Yıldırım, Alparslan Türkeş'ten Necmettin Erbakan'a, Turgut Özal'dan Süleyman Demirel'e kadar, geçmişte başkanlık sistemine geçişi isteyen liderleri tek tek andı.
Yıldırım, “Liderimiz, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti Genel Başkanı olduğu birinci günden itibaren bunun mücadelesini verdi. Teklifin kabul edilmesiyle bu mücadele taçlanmış oldu. İnşallah halkımızın da onayıyla sonuca ulaşmış olacağız. Anayasa değişikliğini gerçekleştirecek olan aziz Türk milletidir. Vekiller olarak bize verilen görevi yaptık. İşi asıl sahibine, millete tevdi ediyoruz” dedi.
Yıldırım'ın, milletvekillerine, sabah saatlerine kadar süren görüşmelerde yorulduklarını hatırlatarak, “7 Şubat tarihine kadar sizi AK Parti teşkilatlarında görmek istemiyorum, hepinizi ailelerinizin yanında görmek istiyorum ama 7 Şubat'ta da hepinizi sahada görmek istiyorum” sözleriyle esprili bir mesaj verdi. Anayasa görüşmelerini sabote etmek için elinden gelen her şeyi yapan CHP, Başbakan Yıldırım teşekkür konuşması yapmak için kürsüye çıktığında HDP'lilerle birlikte Genel Kurul'u terk etti.
CHP sıralarında sadece Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve Aydın Milletvekili Lütfi Baydar kaldı. Başbakan Binali Yıldırım konuşmasının ardından MHP sıralarına geçerek Bahçeli ile tokalaştı. Bahçeli'ye teşekkür eden Yıldırım, diğer MHP'li vekillerle de tek tek selamlaştı.
AK Parti'nin 18 maddeden oluşan Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, 339 oyla kabul edilerek yasalaştı. Teklifin, TBMM Genel Kurulundaki görüşmeleri iki tur şeklinde yapıldı. 9 Ocak'ta başlayan ve kesintisiz devam eden 1. tur görüşmeleri, 15 Ocak'ta tamamlandı.
Genel Kurulun, 1. tur görüşmelerinde Meclis yaklaşık 90 saat mesai yaptı. 18 Ocak'ta başlayan anayasa değişiklik teklifinin ikinci tur görüşmeleri, önceki gün tamamlandı. Teklifin tümü üzerinde yapılan gizli oylamaya 488 milletvekili katıldı. Oylamada 339 kabul, 142 ret oyu kullanıldı 5 oy boş çıktı, 2 oy ise geçersiz sayıldı.
Teklifin tümünün 330'un üzerinde oyla kabul edilmesiyle referandum süreci de başladı.
Meclis Kanunlar ve Kararlar Müdürlüğü Anayasa değişikliği metni üzerinde teknik inceleme ve redaksiyon çalışması yapacak. Bu incelemeden sonra Anayasa metni Cumhurbaşkanının onayına sunulacak. Teklifin önüne gelmesi halinde Erdoğan'ın kararını ne zaman vereceği merak konusu. Erdoğan, bugün Afrika gezisine çıkıyor. Erdoğan'ın Afrika seyahati 25 Ocak'a kadar sürecek.
Erdoğan'ın, Anayasa gereği 15 gün içinde nihai değerlendirmeyi yapma imkanı bulunuyor. Cumhurbaşkanı'nın vereceği kararın tarihi, onay gelirse referandumun da tarihini şekillendirecek. Karardan 60 gün sonraki ilk Pazar günü referandum yapılacak. Bu da 26 Mart, 2 Nisan, 9 Nisan veya 16 Nisan tarihlerinden birine işaret ediyor.
AK Parti ve MHP referandum için 'evet' kampanyasına başlayacak ancak iki parti ayrı kampanya yürütecek. Referandum sürecinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da halkın arasında olacak. AK Parti Genel Merkezi'nde ise referandum mesaisi başladı. Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Sorgun başkanlığında, dün “Ana Kademe İl Seçim İşleri Başkanları” toplandı, yürütülecek çalışmalar ele alındı. Referandum sürecinde, yeni sistemin Türkiye'ye sağlayacağı katkılar anlatılacak.
Engelleme taktiklerini ikinci turda da sürdüren CHP, 'teklif 330'un üzerinde bir oyla geçerse, Anayasa Mahkemesi'ne başvuracağız' açıklamasında bulunmuştu. CHP grubu, oylamanın hemen ardından Genel Başkan Kılıçdaroğlu başkanlığında toplandı. Toplantıda konuşan Kılıçdaroğlu, “Mücadelemizi sürdüreceğiz. Vatanımız milletimiz için bunu anlatmak ve “hayır” demek zorundayız. Bu sorun sadece CHP'nin değil, herkesin sorunudur. Bütün vatandaşlarıma sesleniyorum, hep birlikte vatanımıza, demokrasimize, cumhuriyetimize, ülkemize sahip çıkalım. Milletimiz parlamentoda oynanan oyunu bozacaktır” ifadelerini kullandı.
Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli, anayasa değişikliği teklifinin TBMM'de referandum aralığında kabul edilmesine ilişkin açıklamada bulundu. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, anayasa değişikliği teklifinin referandum aralığında kabul edilerek yasalaşmasına ilişkin, “Milletimiz için hayırlı uğurlu olsun. İnşallah Türk milleti, yapacağı kendi değerlendirmesiyle de yine milletimize bir fayda sağlayacaktır” dedi.
Bahçeli, Mecliste anayasa teklifi görüşmeleri süresince çalışmaları takip etti. Teklifin tümü üzerindeki oyunu kullandıktan sonra çıkışta gazetecilerin sorusunu yanıtlayan Bahçeli, “Milletimiz için hayırlı uğurlu olsun. İnşallah Türk milleti, yapacağı kendi değerlendirmesiyle de yine milletimize bir fayda sağlayacaktır” diye konuştu.
- İstanbul'da intihar girişiminde bulunan eşi Hülya Sancaklı'nın yanında bulunan MHP Kocaeli Milletvekili Saffet Sancaklı, kürsüde yaptığı konuşmada eşi için dua istedi.
- Teklifin maddeleri üzerinde ikişer kez oylama yapılırken, iki maddenin oylaması da iptal edilerek yeniden yapıldı. Teklifin maddelerine geçilirken yapılan oylama ve tümü üzerinde yapılan oylama ile vekiller 40 kez oy kullanmış oldu.
- Yaklaşık iki hafta süren anayasa çalışmalarında CHP ve HDP'nin engelleyici tavrı nedeniyle vekiller uzun saat mesai yaptılar. Önerge vererek ve konuşma sırası isteyerek çalışmayı engelleyen HDP, oylamalara katılmadı.
- Meclis'te en dikkat çeken olay CHP'den ihraç edilen bağımsız milletvekili Aylin Nazlıaka'nın kürsüdeki mikrofona kendini kelepçelemesi eylemi oldu. Eylemini bitirmek istemeyen Aylin Nazlıaka'nın etrafını kadın milletvekilleri sardı. AK Partili kadın milletvekilleri kelepçeyi açmaya çalışırken, Aylin Nazlıaka çığlık attı. Bu sırada kadın milletvekilleri saç saça baş başa kavga ettiler.
- Oylama sırasında bazı CHP milletvekilleri, gizli oylama kurallarına uyulmadığı ve oyların kabinlere girilmeden verildiği gerekçesiyle tepki gösterdi. Meclis Başkanvekilleri, oy kullanan milletvekillerinin yerine oturması uyarısında bulundu.
- Oylamalarda, en çok oyu teklifin “yargı yetkisi” başlıklı 1. Maddesi aldı. Birinci turda en az “evet” 338 ile ilk gün teklifin maddelerine geçilmesi için yapılan gizli oylamada çıkarken en az oyu 340 ile 7. ve 8. maddeler aldı. İkinci turda ise, en az “evet” 339 ile teklifin tümü üzerinde yapılan oylama oldu. Maddelerin çoğu 340 bandında bir oy ile kabul edildi.
- Meclis'te doktor vekiller, yemeği ağır kaçırmamaları, salataya ağırlık vermeleri ve oylarını attıktan sonra bahçe yürüyüşü yaparak temiz oksijen almalarını önerdiler. Vekiller, doktor meslektaşlarının önerilerini sadece ağır yemek konusunda tutamadı. Anayasa değişiklik turları süresince yöresel yemek ikramlarını geri çeviremeyince, bunun üzerine bir de düzensiz yemek saatleri eklenince her biri 2'şer 3'er kilo aldı.
