Bu yıl edebiyat dünyası açasından kayıplar kadar, kazançların da olduğu bir yıldı. Ülke ve dünya çapında pek çok edebiyatçıyı ebediyete uğurladık. Orhan Pamuk'un Nobel Ödülü'nü alması ise edebiyatımız için şüphesiz yılın en büyük kazanımıydı. Bu ödüle sevinenler kadar, siyasi olduğunu iddiasında bulunanlar da vardı. Alman yazar Günter Grass'ın SS birliklerinde görev aldığını açıklaması ile Nobel ödülünün geri alınması gündeme gelirken, Nobel Ödüllü yazar Necip Mahfuz hayata veda etti. Her üç yazarın ödülünün siyasi nedenlerle verildiği yönünde iddialar var. Elif Şafak ve Perihan Mağden haklarında açılan davalardan beraat ettiler. Erdal Öz, Muzaffer Buyrukçu gibi edebiyatçılarımızı ise kaybettik. Bu yıl edebiyatçılar için beraat yılı oldu. Orhan Pamuk, Elif Şafak, Perihan Mağden ve İpek Çalışlar gibi yazarlar yargılandıkları davalardan beraat ettiler.
2006 Nobel edebiyat ödülünü Orhan Pamuk aldı. Daha önceki senelerde de adı adaylar arasında geçen Orhan Pamuk, 2006 yılında ödülü alarak Nobel'i kazanan ilk Türk olma başarısını gösterdi. Yapılan açıklamada, Pamuk'un 'memleketinin melankolik ruhunu arayışında kültür çatışması ve kesişmesini anlatımında yeni semboller bulduğu' için bu ödüle layık görüldüğü vurgulandı. Ancak ödülün layık görülme nedeninin Pamuk'un Ermeni soykırımı konusunda yaptığı açıklamalar olduğu iddiaları bir türlü sona ermedi.
İspanyolca konuşan ülkelerin en saygın edebiyat ödülü olan Cervantes, İspanyol şair Antonio Gamoneda'ya verildi. Gamoneda, çağdaş İspanyol şiirinin en büyük şairlerinden biri kabul ediliyor.
Nazi karşıtlığının sembolü haline gelmiş kitabı 'Teneke Trampet ile 1999 Nobel Edebiyat Ödülü'nü alan Alman yazar Günter Grass, 2. Dünya Savaşı'nın son döneminde Nazi SS birliklerine katıldığını itiraf etti. 17 yaşındayken, Dresden kentinde SS tank bölüğüne katıldığını söyleyen Grass, insanlık suçu işlediklerinin farkında olmadığını ve özgürlük için savaştıklarını zannettiğini açıkladı. Bu sırrın artık kendisi için bir yük olduğunu ve bu nedenle itiraf ettiğini belirten Grass'ın itirafı pek çok çevre tarafından yeni kitabının promosyon çalışması olarak nitelendirildi. Nobel ödülünün geri alınması yönünde başlayan tartışmalara ise, Nobel Kurulu'nun yaptığı, ödülün geri alınmayacağı açıklaması nokta koydu.
2006'da Türk Edebiyatı'nın dışa açılımıyla ilgili de önemli adımlar atıldı. Türkiye'nin 2008 yılında Frankfurt Kitap Fuarı'na "konuk ülke" olmasıyla ilgili ön protokol imzalandı. Protokol, Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç ve Frankfurt Fuar İdaresi Müdürü Jürgen Boss tarafından imzalandı.
Ortadoğu'nun Balzac'ı olarak tanınan 1988 Nobel edebiyat ödüllü Mısırlı yazar Necip Mahfuz'un ölümü yılın en büyük kaybı oldu. 95 yaşında hayatını kaybeden Mahfuz, Arap romanında pek çok alanda yenilikler gerçekleştirdi. Edebiyat ve düşünce alanında verdiği ürünler çok çeşitliydi. Romanlarının sayısı 40'a ulaşan ünlü yazar, 30 kadar senaryo ve oyunu, yedi öykü kitabı yazdı. O dönemde Mahfuz'a ödülün ideolojik nedenlerle verildiği iddiaları gündeme gelmişti. Çağdaş Türk edebiyatının güçlü kalemlerinden, öykü ve roman yazarı Muzaffer Buyrukçu'yu da bu yıl kaybettik. Evinde ölü bulunan Buyrukçu'nun 5 gün önce öldüğü anlaşıldı. Yarım asrı aşkın süredir hikaye ve roman alanında verdiği eserlerle Türk edebiyatında önemli yere sahip olan ve rahatsızlığı nedeniyle bir süredir oksijen tüpüne bağlı olarak yaşayan yazarın, sahipsiz ve tek başına vefatı sevenlerini üzdü. Yazar, otuza yakın kitabın yanı sıra, TDK Ödülü ve Saik Faik Hikaye Armağanı, Haldun Taner Öykü Ödülü, Yunus Nadi Öykü Armağanı sahibiydi. Türk Edebiyatı'nın usta isimlerinden yazar Erdal Öz de uzun süre tedavi gördüğü akciğer kanserine yenik düşerek, 71 yaşında hayata veda etti. Akciğer kanseri nedeniyle kaybettiğimiz diğer bir yazar Reha Mağden. Mağden'in 'Üçünün Nerkisi', 'Yazgıların Tableti', 'Ah O Müstehcen Salınış' ve 'Cehennemde Bir Şehit' adlı kitapları bulunuyor. Fransız yazar ve tarihçi Bernard Frank da bu yıl geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi. Matin de Paris, Le Monde gibi gazeteler için de yazılar hazırlayan ve birçok kitabı ödül alan Frank, 77 yaşındaydı. 81 yaşındaki Pulitzer ödüllü romancı William Styron zatürreeye yenik düştü. Styron'ın Sophie'nin Seçimi en çok tanınan eseri. Tüm dünyada milyonlarca okuyucusu bulunan "Dedektif Mike Hammer" romanlarının yaratıcısı Mickey Spillane 88, bilim kurgunun en tanınmış yazarlarından, 'Solaris'in yaratıcısı Polonyalı Stanislaw Lem de 84 yaşında yaşama veda etti.
Orhan Pamuk, Ermeni soykırımı ile ilgili verdiği demeçten sonra açılan davadan, Elif Şafak ise 301. madde dolayısıyla yargılandığı davadan beraat etti. Dava, Şafak'ın, 'Baba ve Piç' adlı romanının satışını yaklaşık iki kat arttırdı. Basın yoluyla halkı askerlikten soğuttuğu" iddiasıyla yargılanan gazeteci-yazar Perihan Mağden, "yazısı ağır da olsa eleştiri niteliğinde kaldığı ve suçun yasal unsurları oluşmadığı" gerekçesiyle beraat etti. İpek Çalışlar, Latife Hanım kitabıyla Atatürk'e hakaret suçundan, Muazzez İlmiye Çığ ise yazmış olduğu bir kitaptan kaynaklanan dini nefrete teşvik suçundan yargılandıkları davalardan beraat ettiler. İtalya'da yayınlanan 'Corriere della Sera' Gazetesi'nin 'Magazine' eki, tüm dünyada ifade özgürlüğüne rağmen, devletler tarafından yakından izlendikleri, baskı altında tutuldukları ve zulüm gördüklerini düşünülen yazarları, Orhan Pamuk'u kapağa taşıyarak haber yapması yılın en çok konuşulan olaylarındandı. Yaşar Kemal, Elif Şafak ve Murathan Mungan'ın da adaletle başının dertte olduğuna dikkat çekilen haber sonrasında Elif Şafak gazeteye tekzip gönderdi.
