Kanuni Sultan Süleyman'ın Şeyhülislamı Ebussuûd'un tefsiri beş asır sonra Türkçe'de yayınladı. 12 cilt halinde basılan tefsir, “Kuran-ı Kerim'in meziyetlerinin aklıselime açıklanması” alt başlığı ile Boğaziçi Yayınları arasından çıktı. Kanunî Sultan Süleyman'ın, ilk ciltleri saraya gönderilince, sevincinden ve saygısından ayakta karşıladığı tefsir olan Ebussuûd Tefsiri, kendisinden önceki en meşhur keşşaf ve Beyzavi tefsirlerini örnek esas alıp yazılmış. Ömer Nasuhi Bilmen'in "Ebussuûd tefsiri bizi Beyzavi tefsirinden müstağni kılabilir." dediği ve "... Türk âleminin yüzünü güldürmüş, marifet ve fazilet çehresini yeni şeref halesiyle tezyin eylemiştir" diyerek methettiği tefsir, ehlisünnet itikadının zirvesinde yapılan yorumları ihtiva ediyor. Tefsirde esas olarak ehlisünnet itikadı ve Hanefi fıkhı esas alınmakla beraber yer yer bunların mutezile ve diğer mezheplerle mukayesesi de yapılıyor.
Ali Kuşçu gibi dünya çapında âlimler yetiştiren bir aileden gelen Ebussuûd, 30 Aralık 1490 da Eyüp sultandaki Sivasîler tekkesinde doğdu. Kanuni ile fetihlere iştirak eden devlet adamı olan Ebussuûd, Kıbrıs'ın fethi fetvasını veren ve binlerce fetva vererek Şeyhülislamlar arasında fetva rekoru kıran bir alim. Aynı zamanda Arapça ve Türkçe yazan bir şair olan Ebussuûd'u, fitne çıkaracak insan hürriyetini kısıtlayacak bir kitabın yasaklanması için istenen fetvayı vermediği için büyük Alman şairi Goethe onu bir şiiriyle kaç yüz yıl sonra methettiği biliniyor. Ebussuûd, Kanuni Sultan Süleyman'ın şahsi dostluğunu da kazandığından Muhteşem Süleyman ona "sinde sindaşım, hal de haldaşım, dinde yoldaşım" diye hitap ediyordu. Kanuninin cenaze namazını da o kıldırdı.
Ebussuûd Tefsiri
Şeyhülislam Ebussuûd Efendi
Boğaziçi Yayınları
12 cilt
5904 sayfa.
