|

Fundamentalizmi anlama kılavuzu

Aynadaki Düşman, küresel stratejist ve siyasilerin Müslüman toplumları yaftaladığı fundamentalizm kavramını masaya yatırıyor. Roxanne Euben, okuyucuyu İslam politikasını ve modernizmi yeniden düşünmeye çağırıyor.

Halime Biray
00:00 - 4/04/2008 Cuma
Güncelleme: 22:10 - 4/04/2008 Cuma
Yeni Şafak
Fundamentalizmi anlama kılavuzu
Fundamentalizmi anlama kılavuzu

Amerika'nın Wellesley Üniversitesi'nde politika bilimi doçenti olan ve politika teorisi, İslam siyaset düşüncesi ve feminist teori üzerine çalışmalar yapan Roxanne Euben, Aynadaki Düşman isimli kitabında Fundamentalizm kavramını irdeliyor. İslami politika düşüncesi ve karşılaştırmalı politika felsefesini incelemeye çalışan Euben, bu düşüncelerin sadece işlevleri açısından değil, değerleri açısından da ele alınması gerektiğini savunuyor. Yazar köktendincilik kavramına bir açıklık getirmek için politik, sosyal ve eleştirel teoriyi, postyapısalcılığı, İslam düşüncesini, antropolojiyi, karşılaştırmalı politikayı ve Yakın Doğu çalışmalarını temel alıyor.


YENİ DÜNYA DÜZENİNE KARŞI BİR TEHDİT

Fundamentalizmin yükselişinin yeni dünya düzenine karşı bir tehdit olarak gösterildiğine dikkat çeken Euben, Batı'daki, çoğu insana göre İslam fundamentalizminin, şiddet ve irrasyonalite yanlılarının çok olduğu fanatizm diyarından çıkan bir oluşum olarak tanımlandığına dikkat çekiyor. Amerikalı politik analizcilere göre Soğuk Savaş dönemindeki Kızıl Tehdit'in yerini Yeşil Tehdit almıştır. Euben, 'Tarihin Sonu' ve 'medeniyetler çatışması' gibi çelişkili tezler öne süren yazarların hiçbirinin metafiziksel iyi kavramıyla, politika arasındaki gerilimi ele almadıklarını öne sürüyor. Politik İslamın, meşru politikaya karşı bir tehdit olarak üstesinden gelinmesi gereken bir olgu olarak görülmesinin, büsbütün yanlış olmadığını söyleyen Euben, sorunun politik İslam ile tehdidin eşitlenmesinden kaynaklandığını dile getiriyor. Yazar, bu noktada Seyyid Kutup gibi düşünürlere başvuruyor. Euben, ahlaki ve politik dünya görüşünü irdelediği Kutub'u, İslam, modernite ve politik eylem hakkındaki sistematik analizleriyle, bir nesil Sünni fundumentalistlerin fikirlerini şekillendiren bir düşünür olması nedeniyle ele aldığını dile getiriyor.


KAOSA AYNA TUTUYOR

Aynadaki Düşman, Doğu ile Batı, meşru olan ve meşru olmayan arasındaki ilişki hakkındaki önkabuller ve karasızlıkları göz önüne alarak “Modern dünyada İslam fundemantalizmini nasıl anlamlandıracağız?” sorusuna cevap veriyor. Türkçeye Orhan Düz'ün çevirdiği kitabında Euben, son dönemde Ortadoğu'da yaşanan kaosa ve Batı'nın İslam'a bakışına ayna tutuyor.

16 yıl önce