|

Ortadoğu'da son perde

David Fromkin'in on yıl boyunca arşivlerde çalışarak elde ettiği bulgularını topladığı kitabı 'Barışa Son Veren Barış', 1. Dünya Savaşı yıllarında güç dengesi ülkelerin özellikle masa başında Ortadoğu haritasını nasıl şekillendirdiklerini anlatıyor.

Zeynep Zelan
00:00 - 14/11/2013 jeudi
Güncelleme: 17:16 - 14/11/2013 jeudi
Yeni Şafak
Ortadoğu'da son perde
Ortadoğu'da son perde

Tüm dünyanın gözünün üstünde olduğu, büyük ülkelerin oyun tahtasında yön vermeye çalıştığı kaynayan kazan Ortadoğu… Amerika ve Avrupa'nın yönetmeye çalıştığı büyük olayların sahnesi… Akan kanın ve gözyaşının durulmadığı gizemler coğrafyası… Peki bugünkü Ortadoğu'yu aslında ne kadar tanıyoruz? Ortadoğu nasıl inşa edildi? Sınırlar nasıl çizildi? David Fromkin'in on yıl boyunca arşivlerde çalışarak elde ettiği bulgularını topladığı kitabı 'Barışa Son Veren Barış'la filmin en başına götürüyor okuru.

David Fromkin'in on yıl boyunca arşivlerde çalışarak elde ettiği bulgularını topladığı kitabı Barışa Son Veren Barış, Birinci Savaş ve sonraki ilk yıllarda (1914-1922) dünyadaki güç dengelerinin panoramasını oluştururken, özellikle de gizemli Doğu'da büyük devletlerin yöneticilerinin masa başında bugünkü Ortadoğu'nun haritasını nasıl yeniden şekillendirdiğini anlatıyor. Açılan en yeni arşivlerle geliştirilen çalışma dönemi ve bölgeyi inceleyen en kapsamlı kitap olma niteliğini taşıyor.

MASA BAŞINDA ÇİZİLEN HARİTA

Yazar 1914-1922 döneminde kararların verildiği masaların çevresinde sadece Avrupalılarla Amerikalılar oturduğunu belirtiyor. Bu, Ortadoğu ülkelerinin sınırlarının Avrupa'da çizildiği bir dönemdir. 'Örneğin Irak ve Ürdün, İngiliz buluşudur ve Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra boş bir haritada sınırları İngiliz politikacıları tarafından çizilmiştir. Suudi Arabistan, Kuveyt ve Irak sınırları 1922'de bir İngiliz devlet memuru tarafından belirlenmiştir. Suriye Lübnan'da Müslüman ile Hıristiyanlar arasındaki sınırlar Fransa, Ermenistan ve Sovyet Azerbaycan'ı sınırları da Sovyetler Birliği tarafından çizilmiştir.'

Fromkin, o dönemde pek çok kişinin dünyadaki diğer halkların politik kaderlerini çizmenin Batı'nın tarihi misyonu olduğuna inandığını ifade ediyor. Bu süreçte Ortadoğu, henüz değerlendirilmemiş bölgeler arasındaydı ve gezegende sosyal, kültürel ve politik olarak Avrupa örneğine göre yeniden biçimlendirilmemiş birkaç bölgeden biriydi.

BÖLGESEL BÜTÜNLÜĞÜ GÖSTERİYOR

Günümüz Ortadoğu'sunu anlamak için en önemli kaynaklardan biri sayılabilecek olan kitap, Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşü ve sonrasında çağdaş Ortadoğu'nun doğuşunu Lloyd George, Winston Churchill, Woodrow Wilson, Kitchener, Lenin, Stalin, Arabistanlı Lawrence, Mussolini ve Atatürk gibi dönemin önemli tarihi kişiliklerinin de olaylar içerisindeki rolleriyle birlikte ele alıyor.

İlk kez 1993 yılında başka bir yayınevinden yayınlanan ve Mehmet Harmancı tarafından Türkçe'ye çevrilen eser gözden geçirilmiş yeni baskısıyla okuyucuya sunuldu. Önsözü hazırlayan Prof. Dr. Zafer Toprak kitap hakkında şunları söylemiş: 'Fromkin'in kitabı, okuruna bölgesel bütünlüğü gösteriyor. Bir imparatorluğun son bulduğu, yeni bir devletin kurulduğu bir evrenin; Türkiye deneyiminin ne denli sorunlu bir coğrafyada gerçekleştirildiğini kanıtlıyor… On yıllardır Milli Mücadele'yi içine kapanık bir üslupla algılayan insanımız çoğu kez zamandan ve mekandan arındırılmış; Milli Mücadele'nin ne Cihan Harbi ile olan bağlantısını kurabilmiş ne de o günün Türkiye'sinin Ortadoğu bütünün bir parçası olduğu görülebilmiş.'

Kitabın künyesi:

Barışa Son Veren Barış

David Fromkin

Epsilon Yayınları

542 sayfa

Temmuz 2013

il y a 10 ans
default-profile-img