|

Ey billur çerçeveli şehir

00:00 - 18/04/2012 Çarşamba
Güncelleme: 23:30 - 17/04/2012 Salı
Yeni Şafak
Ey billur çerçeveli şehir
Ey billur çerçeveli şehir

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 19'uncu yüzyılın sonlarıyla 20'nci yüzyılın başlarında yazılan 25 Türk romanındaki unutulmaz İstanbul tasvirlerini tek kitapta topladı. 'Türk Romanından Bir Demet İstanbul' adlı kitap, aralarında Namık Kemal'in 'İntibah'ı, Recaizade Mahmud Ekrem'in 'Araba Sevdası', Halit Ziya Uşaklıgil'in 'Mai ve Siyah'ı, Ahmed Hamdi Tanpınar'ın 'Huzur'u ve Peyami Safa'nın 'Canan' isimli romanının da bulunduğu Türk edebiyatının en seçkin 25 romanından derleme yapılarak hazırlandı. Prof. Dr. İskender Pala'nın yayın danışmanlığını, Ekrem Kaftan'ın editörlüğünü yaptığı bu seçkiyle okuyucunun, bir zamanların İstanbul'unu zihninde canlandırması amaçlanıyor. Kitapta, kimi zaman Boğaz manzaraları, kimi zaman sosyal ilişkileri, kimi zaman da mimarisiyle romanları süsleyen İstanbul'un unutulmaz tasvirlerinden bazı Ahmet Hamdi Tanpınar'ın 'Mahur Beste' adlı eserindeki cümleleri şöyle: 'Ah, eski İstanbul! İçten içe kaynayan hayatıyla, durmadan çarpışan ihtiraslarıyla, kin ve sevgileriyle, birdenbire coşan nefretleriyle, kaynayan sular gibi içten dönen ve derinleşen dolaplarıyla, daima kızdırılmış bir kaplan gibi atılmaya, parçalamaya hazır ocaklarıyla, tekkeleriyle, esnafıyla, o kadar dağınık dağınık, parça parça göründüğü halde istediği gün sokakta, çarşıda, meydanda birdenbire birleşen, acayip ve korkunç bir mahluk gibi halka halka büyüyen, genişleyen, okyanuslar gibi homurdanan, önüne çıkan her şeyi yakıp yıkan, devirip alt üst eden...”

BİN DİREKLİ GEMİ

Mizancı Mehmed Rauf ise 'Turfanda mı Turfa mı?' adlı eserinde, İstanbul'u şöyle anlatıyor: 'Her şey göz önündeydi. İşte üç taraftan billur çerçeve ile çevrilmiş İstanbul üçgeni! Bulutlara doğru alemlerini kaldırmış minarelerden dolayı bin direkli muhteşem bir gemi şeklinde azametle duruyordu.”


Şişli'de yeni usûl bir hayat

Yakup Kadri ise “Kiralık Konak' isimli romanında Şişli'de yapılan yeni usül apartmanları şu cümle-lerle anlatıyor: Şişli'nin yeni usul elektrikli, banyolu apartmanları, Servet Bey'i gittikçe çekiyordu. Vakıa bu apartmanların merdivenlerini çıkarken 'Ne yazık, asansör yok' diye hayıflanıyordu, fakat Türkçe ve Frenkçe numarası yazılmış, zil düğmesi parıl parıl parlayan kapılardan içeri girip de burnu bo-yanmış parke kokusunu alır almaz adeta içi açılıyor, ocağı çini taklidi Frenk tuğlalarla döşenmiş mutfakta dakikalarca kalıyordu.”



12 yıl önce