İletişimin bu denli yaygınlaşmasının etkisi olsa da tüm edebiyat ve yazı tarihi boyunca ölümü bu denli ses getirmiş, dünyadan ayrılışı tüm dünyadaki okurlarını bu denli yasa boğmuş bir başka yazar yok. 17 Nisan tarihi Marquez okurları için katı gerçekçilikle ilk temas oldu. Geçtiğimiz perşembe günü hayata veda eden 20. yüzyılın son büyük yazarı, son büyük romancısı Marquez, dünyada olduğu gibi Türkiye'de de onlarca dile çevrilen ve milyonlarca satan eseri Yüzyıllık Yalnızlık ile biliniyordu. 1982 yılında Nobel ödülünü de alan Marquez, Latin edebiyatının yaşayan en önemli romancısıydı.
6 Mart 1927'de Kolombiya'da doğan Marquez, küçük yaşlardan itibaren anneannesi ve dedesinin yanında kalmış ve asker dedesinin karizmatik kişiliği ile küçük hikâyeler anlatan anneannesinin etkisinde büyümüştür. Yaygın bilinen lakabıyla Gabo'nun hayatında kendisinin de sıklıkla ifade ettiği üzere en önemli etki anneannesiydi. Anneannesinin anlattığı küçük hikâyelere ve anneannesinin anlatış tarzına hayranlıkla büyüyen Gabo, ilk üslup hocası olarak kendisine anneannesini aldığını bizzat kendisi birçok vesileyle ifade etmişti. 31 yaşındayken bütün ömrünü birlikte geçireceği ve kendisini ölüme de uğurlayacak olan eşi Mercedes'le evlenen Marquez, ününü tüm dünyaya duyuran, otuzdan fazla dile çevrilen ve dünya genelinde milyonlarca satan en ünlü eseri Yüzyıllık Yalnızlık'ı ise 1967'de kaleme almıştı.
Faulkner'ın etkisinde Kafka'nın sarstığı yüzyılın en büyük yazarlarından biri olan Marquez'in ölümünü, Türkçedeki Marquez'in derinden etkilediği isimlere sorduk. Işık Yanar, Güray Süngü ve Aykut Ertuğrul Marquez'den kendilerine kalan izleri anlattı.
Latin edebiyatının en önemli temsilcilerinden biri olan Gabriel Garcia Marquez, ölümünün ardından dünya edebiyatına onlarca kült eserle birlikte Kırmızı Pazartesi ve Yüzyıllık Yalnızlık'ı bıraktı.
Yüzyıllık Yalnızlık, büyülü gerçeklik dediğimiz, aslında bizde Başını Vermeyen Şehit gibi hikâyelerin Latin Amerika'da nasıl yaşadığını gösteren en önemli romanlardan biri. Dili çok iyi kullanır Marquez, detaylara inerek, özellikle karakterlerin ruh hallerini çok iyi tahlil ederek verir. Marquez'in en önemli özelliği, yaşadığı toplumun içindeki imgelerden hareket etmesidir. Durum neyse, gerçeklik neyse onu verir fakat o gerçeklik şehirdeki insanların anladığı gibi değildir, sözlü kültüre yaslanır. Benim Marquez romanım ise Kırmızı Pazartesi'dir. Kırmızı Pazartesi, romanda atmosfer meselesini belki başarabilen birkaç romandan bir tanesidir.
Ben deyim yerindeyse bir tür saflığa sahibim. Bunu olumlu anlamda söylemiyorum. Dünya büyük yazarlar için dönüyor, onların hatırına dönüyormuş gibi bir saflık. Bunun da aslında olumlu bir şey olmadığının farkındayım ama buna rağmen bu duygudan hoşlanıyorum. Daha çok duygusal bir bağ… Marquez'in bendeki en büyük romanı Yüzyıllık Yalnızlık'tır. Benim çok imrendiğim ve özendiğim büyük romanlardan biridir Yüzyıllık Yalnızlık. Bazı yazarların oluşturdukları bir algı biçimi var. Ulu bir çınar gibi düşünün. O hep var ve zamanlar ötesiymiş gibi. Mesela bazı insanlar 'Marquez öldü' cümlesine şaşırmış da olabilir. Marquez yaşıyor muydu? Çünkü o zaten bir ikon halinde kafalarda duruyordu. 'Marquez günümüz yazarı mıydı' diyenler de var. Çünkü Marquez'in zamanlar ötesi bir algısı var.
Benim Marquez romanım Yüzyıllık Yalnızlık'tır. Marquez, ninelerden dinlediğimiz masallar ile kitaplardan okuduğumuz gerçekçi denilebilecek romanların aynı özden çıktığını kavramamı sağladı. Masalların ve bir tür olarak romanın aynı özden çıktığını anlamamı sağladı. Anlatılmak için kendisine binlerce yıldır formlar arayan kadim hikâyelerin yüz yıldır kesilmeyen yağmurların var olduğunu gösterdi.
