|

Çözüm süreci cesaret verdi

Osman Geylani, ilk Kürtçe polisiye romanın yazarı… Türkçe başladığı romanı Kürtçe tamamlayan Geylani ''Çözüm süreci herkese cesaret verdi, hepimize bir fırsat sundu'' diyor.

Aysel Yaşa
00:00 - 20/07/2014 Pazar
Güncelleme: 20:11 - 19/07/2014 Cumartesi
Yeni Şafak
Çözüm süreci cesaret verdi
Çözüm süreci cesaret verdi

Ahmedi Xani, Melaê Cizirî, Feqîyê Teyran, Mehmet Uzun, Fırat Cewerî gibi isimleri sayınca aklınıza ilk olarak ne geliyor? Tabi ki zorluklar içerisinde büyüyen Kürt edebiyatı. Son dönemde ana dilinde kitap yazanların sayısı arttıkça Kürt edebiyatı da görünür oldu. Mehmet Uzun''la sınırlandırılan bu edebiyat, artık farklı isimlerin eserleriyle zenginleşiyor. Üstelik bu zenginlik içerisinde bir çok da ilk deneniyor, ilk Kürtçe polisiye gibi. Uzun yıllar İstanbul''da polis muhabirliği yapan Osman Geylani, gerçek bir hikayeden yola çıkarak ilk Kürtçe polisiye romanı yazmış oldu. Nubihar Yayınları''ndan çıkan Tevn''de çıkarları uğruna en yakınlarını bile öldürmekten çekinmeyen ve dolandırıcılık da yapan bir katille; katilin peşine takılan komiser Serhat''ın hikâyesi anlatılıyor. Geylani, aslında mesleğinde senelerce biriktirdiklerinden bir roman yazmaya karar vermiş. Hatta romana da ilk başta Türkçe olarak başlamış. Yazar o süreci şu sözlerle özetliyor: ''Romanı ilkin Türkçe yazmaya başlamıştım. Fakat bir süre sonra hiç Kürtçe polisiye roman yazılmadığını öğrenince dönüp Kürtçe yazmaya başladım. Amacım, hem anadilimize bir katkı sunmak, hem de Kürtçe her dalda roman yazılabiliyor olduğunu göstermekti.''

GERÇEK BİR OLAYDAN ALINTI

Uzun yıllar çeşitli gazetelerde çalışan Geylani beslendiği en önemli kaynağın bu tecrübe ve bilgi birikimi olduğunu altını çiziyor. Tevn''de anlatılan olay da gerçek bir cinayetten alıntı. Muhabirlik döneminde işlenen bir cinayetten yola çıkıyor Geylani. Tabi bunun ötesinde farklı okumalar da yapan yazar, ''Ancak bu dönemlerde polisiye romana da ilgim giderek arttı. Polisiye roman yazarlarından Agatha Christie, Arthur Conan Doyle, Norveçli yazar Jo Nesbo, Raymond Chandler, Colin Dexter, Reginald Hill, Türkiye''den de Ahmet Ümit, Celil Oker, Osman Aysu''nun eserlerini takip ettim. Yazarların eserlerini nasıl kurguladıkları üzerinde hep çalıştım'' diye de belirtiyor.

3 YILDA YAZDI

Peki, Kürtçe roman yazmanın zorlukları neler? Geylani cevaplıyor: ''Kürtçe lehçelerindeki farklılıklar ister istemez yazı dilinde zorluklarla karşılaşmama neden oldu. Her Kürtçe okuyan birinin anlayabileceği sadelikte olması için üç yıl gibi bir zamanda bitirdim romanı. İlk polisiye roman olmasından ötürü, suç dilinin ve kriminal terimlerin Kürtçe karşılıklarının yerli yerine oturması da ayrıca bir zorluktu. Ancak yayıneviyle titiz bir çalışmayla bunları da aştık.'' Geylani, roman yazmaya halen devam ediyor. Türkçe''de ağ anlamına gelen Tevn, İstanbul''da geçiyor ama ileride yazacağı romanlar, ana dilleri Kürtçe olan coğrafyalarda geçecek. Şu an kurgusunu yaptığı roman da böyle ilerleyecek ve yine Kürtçe olacak. Burada Geylani önemli bir noktaya dikkat çekiyor: ''Çözüm sürecini olmasaydı elbette TRT 6 kanalı açılmayacaktı. Haliyle bizlerde Kürtçe ile bu kadar iç içe geçemeyecektik. Çözüm süreci herkese cesaret verdi, hepimize bir fırsat sundu. Sürecin bundan sonra da başarılı bir şekilde geliştirileceğine ve birçok şeye daha fırsat vereceğine inanıyorum.''

Kürt edebiyatı güçlenecek

Kürt edebiyatının özellikle medreselerde güçlü bir karşılığı, yazın dili bulunuyor. Bölgede serpilip kök salmasına rağmen, ancak sürgünde var olduğu hepimizce malum. Son yıllarda Kürtçe''nin serbestleşmesiyle birlikte daha önce sürgünde yaşayan ya da Türkiye dışında yayımlanan eserler Türkiye''de de yayımlanmaya başlandı. Geylani bu meseleyle ilgili, ''Kürt dili ve edebiyatı, 1400''lü yıllardan itibaren canlı bir şekilde yaşamış, zirveye ulaşmış, ancak bir süre sekteye uğramıştır. Bu sekteye uğrama sürecinden sonra, Kürt entelektüellerine sürgün yolu açılmış, çok önemli eserler sürgün yollarında yazılmış ve şimdi ise yurduna geri dönmüştür. Kürt edebiyatı bundan sonra güçlenerek yoluna devam edeceğine inanıyorum'' diyor.

10 yıl önce
default-profile-img