|

Hepimizin ortak acısı

Cumhuriyet tarihinde ilk kez, 1915 olaylarına ilişkin Başbakan düzeyinde Ermenilere taziye mesajı yayınlandı. Başbakan Erdoğan, '1. Dünya Savaşı'nda yaşanan hadiseler hepimizin ortak acısıdır. 20. Yüzyıl'ın başındaki koşullarda hayatlarını kaybeden Ermenilerin torunlarına taziyelerimizi iletiyoruz' dedi

İlhan Toprak
00:00 - 24/04/2014 Perşembe
Güncelleme: 00:25 - 24/04/2014 Perşembe
Yeni Şafak
Hepimizin ortak acısı
Hepimizin ortak acısı

Başbakan Tayyip Erdoğan, ezberleri bozarak, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez, 1915 olaylarının yıldönümü vesilesiyle, Başbakan düzeyinde taziye mesajı yayınlandı. Erdoğan, mesajında şunları kaydetti:

Ermeni vatandaşlarımız ve tüm Ermeniler için özel bir anlam taşıyan 24 Nisan, tarihi bir meseleye ilişkin düşüncelerin özgürce paylaşılması için değerli fırsat sunuyor. Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarının hangi din ve etnik kökenden olursa olsun, milyonlarca Osmanlı vatandaşı için acılarla dolu zor bir dönem olduğu yadsınamaz. Adil bir insani ve vicdani duruş, din ve etnik köken gözetmeden bu dönemde yaşanmış tüm acıları anlamayı gerekli kılar.

ATEŞ DÜŞTÜĞÜ YERİ YAKAR

Tabiatıyla ne bir acılar hiyerarşisi kurulması ne de acıların birbiriyle mukayese edilmesi ve yarıştırılması acının öznesi için bir anlam ifade eder. Atalarımızın dediği gibi 'ateş düştüğü yeri yakar'. Osmanlı İmparatorluğu vatandaşı herkes gibi Ermenilerin de o dönemde yaşadıkları acıların hatıralarını anmalarını anlamak ve paylaşmak bir insanlık vazifesidir. 1915 olaylarına ilişkin farklı görüş ve düşüncelerin serbestçe ifade edilmesi; demokrasi kültürünün ve çağdaşlığın gereğidir.

HOŞGÖRÜ VE EMPATİ

Türkiye'deki bu özgür ortamı, suçlayıcı, incitici, hatta bazen kışkırtıcı söylem ve iddiaları seslendirmek için vesile olarak görenler de bulunabilir. Ne var ki, tarihi meseleleri hukuki boyutlarıyla birlikte daha iyi anlamamız, kırgınlıkları yeniden dostluklara dönüştürmemiz mümkün olacaksa, farklı söylemlerin empati ve hoşgörüyle karşılanması ve bütün taraflardan benzer bir anlayışın beklenmesi tabiidir.

ADİL HAFIZAYLA BAKILMALI

Türkiye Cumhuriyeti hukukun evrensel değerleriyle uyumlu her düşünceye olgunlukla yaklaşmaya devam edecek fakat 1915 olaylarının Türkiye karşıtlığı için bir bahane olarak kullanılması kabul edilemez. Birinci Dünya Savaşı esnasında yaşanan hadiseler, hepimizin ortak acısıdır. Bu acılı tarihe adil hafıza perspektifinden bakılması, insani ve ilmi bir sorumluluktur. Her din ve milletten milyonlarca insanın hayatını kaybettiği I. Dünya Savaşı esnasında, tehcir gibi gayr-ı insani sonuçlar doğuran hadiselerin yaşanmış olması, Türkler ile Ermeniler arasında duygudaşlık kurulmasına ve karşılıklı insani tutum ve davranışlar sergilenmesine engel olmamalıdır.

HOŞGÖRÜYÜ YÜCELTMELİYİZ

Bugünün dünyasında tarihten husumet çıkarmak ve yeni kavgalar üretmek kabul edilebilir olmadığı gibi ortak geleceğimizin inşası bakımından hiçbir şekilde yararlı da değildir. Zamanın ruhu, anlaşmazlıklara rağmen konuşabilmeyi; karşıdakini dinleyerek anlamaya çalışmayı; uzlaşı yolları arayışlarını değerlendirmeyi; nefreti ayıplayıp saygı ve hoşgörüyü yüceltmeyi gerektirmektedir. Türk, Ermeni ve uluslararası tarihçilerin yapacağı çalışma, 1915 olaylarının aydınlatılmasında ve tarihin doğru anlaşılmasında önemli bir rol oynayacaktır.

BİRLİKTE GELECEĞİ İNŞA EDEBİLİRİZ

Etnik ve dini kökeni ne olursa olsun yüzlerce yıl bir arada yaşamış, sanattan diplomasiye, devlet idaresinden ticarete kadar her alanda ortak değerler üretmiş Anadolu insanlarının, yeni bir gelecek inşa edebilecek imkan ve kabiliyetlere bugün de sahiptir.

TAZİYELERİMİZİ İLETİYORUZ

Kadim ve eşsiz bir coğrafyanın benzer gelenek ve göreneklere sahip halklarının, geçmişlerini olgunlukla konuşabileceklerine, kayıplarını kendilerine yakışır yöntemlerle ve birlikte anacaklarına dair umut ve inançla, 20. yüzyılın başındaki koşullarda hayatlarını kaybeden Ermenilerin huzur içinde yatmalarını diliyor, torunlarına taziyelerimizi iletiyoruz. Aynı dönemde benzer koşullarda yaşamını yitiren, etnik ve dini kökeni ne olursa olsun tüm Osmanlı vatandaşlarını da rahmetle ve saygıyla anıyoruz.

Barış mesajı dokuz dilde yayınlandı

Başbakan Tayyip Erdoğan'ın 1915 olaylarına ilişkin mesajı, Başbakanlık internet sitesinde 9 ayrı dilde tercüme edilerek yayımlandı. 'Aynı dönemde benzer koşullarda yaşamını yitiren, etnik ve dini kökeni ne olursa olsun tüm Osmanlı vatandaşlarını da rahmetle ve saygıyla anıyoruz' ifadelerine yer verilen mesaj Başbakanlık Kamu Diploması Koordinatörlüğü'nce Türkçe'nin yanı sıra İngilizce, Fransızca, Almanca, İspanyolca, Rusça, Arapça, Doğu Ermenice ve Batı Ermenice dillerine tercüme edilerek yayımlandı. Başbakanlık Kamu Diplomasi Koordinatörlüğü açıklamayla ilgili Ermenice tvit attı.

Beklenmedik adım

Başbakan Erdoğan'ın, 1915 olaylarının yıldönümü nedeniyle yayımladığı taziye mesajı dünya basınında da geniş yankı buldu.

AFP ajansı 1915 olaylarının 99'uncu yıldönümünden bir gün önce yayınlanan taziye mesajını, 'Bir Türk liderin yaşanan ölümler üzerine yaptığı ilk açık yorum' olarak verdi.

AP ajansı, Erdoğan'ın taziyelerini ilettiği mesajın 9 ayrı dilde yayınlandığını dünyaya duyurdu. Ajansın haberinde, 'Başbakan, Türkiye'nin şiddetle reddettiği 'soykırım' ifadesini kullanmadı, bunun yerine 'tehcir' dedi ve bunun gayr-ı insani sonuçlar doğurduğunu ifade etti' denildi.

Reuters'ın haberinde taziye mesajının 'beklenmedik' olduğuna vurgu yapıldı ve 'Türkiye Başbakanı Tayyip Erdoğan, Birinci Dünya Savaşı'nda öldürülen Ermenilerin torunlarına taziyelerini sundu' denildi.

İsrail gazetesi Jerusalem Post'un internet sitesinde haber, 'Erdoğan Ermeni soykırımını tanımıyor ancak ailelere taziyelerini gönderiyor' başlığıyla verildi.

Fransız Le Parisien gazetesi ise Erdoğan'ın açıklamasını 'Bu Türkiye'de siyasi bir deprem. Başbakan Erdoğan, 1915'te öldürülen Ermenilerin torunlarına, resmi olarak Türkiye'nin taziyelerini sundu. Bu ülke tarihinde bir ilk' dedi. Gazete, internet sitesindeki haberinde Başbakan'ın yazılı bir açıklama yaparak 1915-1917 yılları arasında yaşanan dramla ilgili olarak ilk defa açıkça görüş bildirdiğini

ifade etti.


10 yıl önce