Size Amerika'da bazı adresler vereceğim. Amerika'ya geldiğinizde hükümet binasına, üniversitelere, düşünce kuruluşlarına giderseniz, uzmanlarla, akademisyenlerle, profesörlerle konuşursanız Türkiye'nin Amerika için ne kadar önemli bir ülke olduğunu anlarsınız. Herkesin Türkiye hakkında konuştuğunu görür ve şaşırırsınız.
Amerika'da çoğunlukla Türkiye'nin demokrasi, kapitalizm ve İslam konularında nasıl önemli olduğu ve doğu ülkelerine nasıl örnek teşkil ettiği üzerine konuşuluyor. Dünyada 200 ülke var ve bunun 75'inde demokratik yönetimler mevcut. Bu sayı artmalı. Artık savaşın tek ilacının demokrasi olduğu görülmeli. ABD iki savaşın içine girdi. Afganistan ve Irak. Ne elde etti? Kaybetmekten başka hiçbir şey. El Kaide'ye karşı savaşmayı hâlâ sürdürüyor. Bugün Arap Baharı'ndan herkes söz ediyor. Demokrasiye kavuşamamış ülkelerin verdikleri savaşı görüyoruz. Şunu da söylemeliyim; eskiden ABD; Libya, Mısır, Lübnan gibi ülkelerle direkt bağlantıya geçiyordu ama şimdi Türkiye'nin, Arap ülkeleriyle arasında İslami bir devinim yaşatmasını umut ediyor. Türkiye'nin bir köprü görevi göreceğini düşünüyor. Çünkü Türkiye'ye güveniyor. Türkiye inanılmaz bir tarihe sahip. Osmanlı İmparatorluğu'nu, demokratik ve aynı zamanda İslami bir ülkeye dönüştürebilmek her ülkeye nasip olan bir özellik değil. Doğal olarak bunu gerçekleştirebilen bir ülkeden beklentiler de büyük oluyor.
El Kaide lideri Usame Bin Ladin'in yakalanmasında askerin, sivil güçlerle ortak hareket ettiğini ve inanılmaz bir istihbarat akışı söz konusu olduğunu söylemeliyim. Evet, Bin Ladin öldü ama El Kaide hâlâ var. Dolayısıyla Büyükelçi Riccardione'nin açıklamalarına bu noktada katılamayacağım. Bir terör örgütünü bitirmek için başını yakalamak çözüm olmaz.
Türkiye PKK ile yıllardır mücadele ediyor. 1999 yılında Abdullah Öcalan'ın yakalanmasından bu yana 13 yıl geçti. Bu süreçte PKK tarafından yapılan kanlı eylemler sonucu sayısız insan hayatını kaybetti. Terör örgütü yurt genelinde eylemlerini gerçekleştirmeye devam etti. Öcalan'ın yakalanmasının ardından terör şiddetini artırarak devam etmedi mi? Bin Ladin taktiği ile Öcalan'ı yakaladık da ne değişti? Bugün başka bir isim PKK'nın lideri olarak lanse edilir, o yakalanır ama sizi temin ederim ki değişen bir şey olmaz. Hep bir yenisi çıkacaktır. Diğer yandan terörle mücadelede en etkili yol, doğru istihbarattır ve MİT bu anlamda çok aktif bir şekilde çalışıyor. Eğer iyi bir istihbarata sahipseniz, terörü engelleyebilirsiniz ve Türkiye bu konuda çok iddialı.
Arap Baharı sürecinde halkı 'daha fazla özgürlük' isteyen Mısır, Tunus ve Libya gibi ülkelere Türkiye'nin demokrasi tecrübesini aktarması lazım. Bu işi Amerika beceremez. Çünkü tecrübesi yok. Bunu ancak Türkiye yapabilir. Türkiye çok güçlü bir ülke ve Amerika'nın Türkiye'den alması gereken dersler olduğuna inanıyorum. Türkiye Arap Baharı sonrası Amerika'nın Ortadoğu politikasında belirleyici bir rol oynayacak.
El Kaide ABD'nin son operasyonlarıyla etkisini yitirmeye başladı. Kenara itildi. Şimdi ABD yetkilerince 'ismi yok' diye tanımlanan yeni bir terörist grup hakkında konuşuluyor. Neden ismi yok? Çünkü bu yeni grup dağınık bir vaziyette eylem yapıyor. Tam olarak kime bağlı oldukları meçhul. Bu yüzden bu yeni örgüte şimdilik 'ismi yok terörist grup' diyoruz.
Müzakere en iyi kontrol sistemidir. Kolombiya hükümeti ile Farc yönetimine bakın. Farc neredeyse 40 yıl boyunca Kolombiya hükümetiyle savaştı ama şimdi Norveç'te barışın yollarını aramaya başladılar. Tabii Farc ile Kolombiya hükümetinin aynı masada oturmasında Amerika'nın büyük desteği oldu. Terörist grupların en büyük hedefi hükümetin bir parçası olabilmektir. Oslo'da gerçekleşen görüşme kim bilir belki bu yolu açabilir. Tabii müzakerede terörist grubun sizinle nerede savaştığı çok önemli. Eğer ülkenin dışında konuşlanmışsa onunla müzakere etmek oldukça zor olur ama eğer ülke sınırları içindeyse o zaman pazarlık ortamı da doğacaktır. Sri Lanka bunun en tipik örneğidir. Unutulmamalı ki terörizm mafya gibidir asla ortadan kaldıramazsınız. Bu yüzden onları kontrol altında tutmak önemlidir.
Bence Türkiye'de PKK ile ilgili büyük bir belirsizlik var. Çokbaşlı olması müzakere masasındaki şartların geçerliliği ile ilgili soru işaretleri yaratmış olabilir. Hükümet cephesinde değil bizzat PKK içinde fikir ayrılıkları oluşmuş olabilir. Müzakere sistemin terör örgütünde uygulanabilir olması için örgütün kendi içinde disipline edilmiş olması bir düzenin oluşmuş olması gerekir. PKK da tıpkı son dönemde ortaya çıkmış olan 'isimsiz terör grupları' gibi oldukça dağınık bir yapıda. Dolayısıyla bence Oslo görüşmeleri PKK'ya uygun bir zemin değil.
