İnsanların bir kısmı bu mevsim değişikliğinden etkilenmezken, birçoğunda farklı alerjik belirtiler ortaya çıkabiliyor. Bu belirtilerin ortaya çıkmasında genetik yapının da etkisi olduğunu belirten Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Abdullah Ceylan, konuyla ilgili görüşlerini paylaşıyor.
Alerji veya çok duyarlılık, zararlı olmayan bazı maddelere karşı vücudun beklenmeyen ve abartılı bir bağışıklık sistemi (immün sistem) cevabıdır. Farklı immünolojik yollarla, aşırı duyarlılık reaksiyonları ortaya çıkar. Deri, solunum sistemi, sindirim sistemi (besin alerjisi), göz ve burun alerjiden en fazla etkilenen organlardır.
Allerjiye sebep olan etkenler çok farklı olup, alerjenler olarak bilinirler. Alerjik olaylarda karşılaşılan önemli alerjenler şunlardır:
? Polenler
? İlaçlar
? Kimyasal maddeler
? Ev tozları
? Küf mantarları
? Hayvanların tüyleri
Yapılan araştırmalarda annenin, babanın veya ikisinin de alerjik olması durumunda çocuklarda alerji ihtimalinin yükseldiği görülmüştür. ABD''de çocuklardaki alerjik rinit görülme sıklığı %20 - %40 olarak bildirilmiştir. Yurdumuzda ise, İstanbul''da 10-17 yaş arasındaki çocuklarda %9.5, Ege Bölgesi''nde %13.6''dır. Alerjik rinitte olaylar, alerjenin (alerjiyi tetikleyen madde) burun mukozasına ulaşmasından sonra başlar. Ortaya çıkan belirtiler, çocuklara göre farklılık gösterir.
Çocukların bir kısmındaki klinik bulgular, bütün bir yıl boyunca devam eder. Bu şekildeki rinitler pereniyal rinit olarak bilinir. Bir mevsimlik kısa süre devam eden rinitlere ise, pollinosis veya saman nezlesi denir. Genel olarak hastalarda görülen klinik bulgular şunlardır:
? Burun akıntısı
? Hapşırmanın artması
? Burun tıkanıklığı
? Burun kaşıntısı
? Çocuklar kaşıntılarına engel olmak için burunlarını devamlı olarak silerler. Bu durum alerjik selam olarak bilinir.
? İnfra orbital ödem ve morluk, alerji halkaları
? Kronik vakalarda adenoid yüz
Korunma yolları
Mevsimsel alerjik rinitten korunmak için alınacak çeşitli önlemler vardır.
? Polen mevsiminde, evlerin pencereleri kapalı tutulmalıdır.
? Maske ve gözlük takılmalıdır.
? Hepa filtreli özel hava temizleme cihazları kullanılmalıdır.
? Evlerde havanın nemi kontrol edilmelidir. (%45 ''in altında tutulur.)
? Yünlü battaniyelerin yerine sentetik olanlar tercih edilmelidir.
? Evlerde hayvan ve çiçek bulundurulmamalıdır.
? Ceket ve şapka gibi giysiler daha çok yıkanmalı ve ev içerisinde kurutulmalıdır.
? El, yüz ve saçlar düzenli olarak yıkanarak, vücuda girmek isteyen polenler engellenmelidir.
Tedavi seçenekleri
? Alerjenlerden uzak durmak
? İlaç tedavisi (Antihistaminikler, dekonjestanlar, kortikosteroidler.)
? İmmünoterapi (Deri testleri ile belirlenen alerjene karşı, vücutta bloke edici IgG antikorlarının oluşması sağlanır.)
Komplikasyonları
Alerjik rinit tedavisi zamanında yapılmalı ve kronikleşmesi önlenmelidir. Çünkü tedavisi zamanında yapılmayanlarda çeşitli komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bunların en önemlileri şunlardır:
? Üst solunum yolu enfeksiyonları
? Sinüzit
? Astım
? Burun polipleri (Nazal polipoz)
? Obstrüktif uyku apnesi
