Türkiye'de Çin mallarının kalitesiz olduğuna yönelik yaygın kanıya, Çin'de International Centre for Small and Medium-Sized Enterprises (ICSME) firmasında pazar analisti olarak çalışan Yavuz Selim Şen'den ciddi bir itiraz var. Bir ürünün Çin malı olmasının kalitesiz olduğu anlamına gelmediğini belirten Şen, "Önce Türk ithalatçıların zihniyetini ve Türk standartlarını değiştirmek gerekiyor. Kalitesiz malı ülkeye sokmazsan girmez, gümrüklerine hükmedemeden Çin'e hükmetmeye çalışmak da komik oluyor. Türkiye'ye giren kalitesiz Çin malları demek ki Türk standartlarına uyumlu, o zaman sorun Çin malında mı? Türk standartlarında mı?" diyor. İşte
sitesinde tecrübelerini paylaşan pazar analisti Yavuz Selim Şen'in sorularıma verdiği cevaplar:
Orta ölçekli firmalar genelde Çin'e fiyat odaklı geliyorlar, bu bakış açısıyla da bir çok yanlış yapıyorlar. İnternet üzerinden buldukları firmalarla, MSN üzerinde konuşarak, kontratsız bir şekilde anlaşıyorlar. Bu tarz bir çalışma şekli yok ama birçok firma maalesef hala bu yolu kullanıyor. Bu tarz çok dolandırılan firma var, anlaşılan numune ile gelen ürün arasında fark olması artık güncel bir durum. Bizim hukuk departmanına her hafta bu tarz ağzı yanan firma geliyor, astarı yüzünden pahalı davalar. Dolayısıyla baştan işi sağlam tutmak lazım. Elektronik ürünlerde dikkatli olmalısınız, firma seçerken dikkatli olmalısınız, mutlaka firmayı ziyaret etmelisiniz. O ürünü gerçekten üretiyor mu, gerçekten üretici mi, Çin'de sadece hesap numarası olan çok fazla dolandırıcı var. Bir sorun olduğunda, polis dahi bunları bulamıyor, nasıl dava açacaksınız? Firmalara benim tavsiyem burada onlar adına işlerini takip edecek, düzgün firmaları bulmalarına yardımcı olacak, satın alma konumunda firmaya avantaj sağlayacak, üretimi ve yüklemeyi kontrol edecek firmalarla çalışmakta fayda var. Bu firmaları, ticaret ataşeliklerimizden sordurabilirler, sorun çıktığında değil en başında onlara danışmak daha mantıklı.
Teknoloji çok hızlı gelişen bir sektör, buradaki tedarikçilerinizle iyi ilişkiler oluşturduğunuzda, yeni çıkan ürünlerden hemen haberdar olabilirsiniz. Asıl fırsatlar marka olabilmekte, Çin'de kendi markanızı üretebilirsiniz. Dikkat edilmesi gereken bir husus var, kendi markanızı üretirken, firmaların belli bir sayı şartı olabiliyor, bazı firmalar başkası adına üretmeyebiliyor. Elektronik alanında en çok gelen talepleri, çeşitli kablolar, Led TV'ler LCD monitörler, entegreler, güç kartları, netbook, e-reader oluşturuyor.
On yıl önce Çin'e üretimini taşımanın amacı ucuz işçilikti, artık Çinliler ucuz işçi değil. Çin genelinde vasıfsız işçi ücreti ortalaması 150 Dolar. Son zamanlarda basında da ücretlerden dolayı Çinli işçilerin eylemleri yer alıyor. Peki öyleyse neden Çin? Çin bir yandan zenginleşiyor ve büyük bir iç pazar potansiyeli bulunuyor, bu önemli bir unsur. İnsanlar Çin'e ne satabiliriz hesabını yapıyor. Birçok sektörde Çin artık ileri durumda, firmalar Çin'deki gelişmeleri takip etmek ve Çin'i fırsata çevirmek için burada var olmaları gerektiğini düşünüyorlar.
Yukarıda dediğimiz gibi Çin'in iç pazarında da büyük potansiyel bulunuyor. Buradaki fırsatları değerlendirmek için de firmalar Çin'e daha sıcak bakıyor. Tabi işçi ücretleri de batılı ülkelere göre daha uygun, ama bu başlı başına bir neden değil.
Bu konuyu iki şekilde ele alabiliriz. Çin'de işçi ücretleri benzer olduğundan, işçilerin sık firma değiştirmesi o alanda uzmanlaşma yolunu tıkıyordu. Bu durumda kalite bozukluklarına sebep olan en büyük etken. Tabi firmalarda bu durumun farkına vardı, elemanlarını yetiştirmeye onları ellerinde tutarak o alanda uzmanlaştırmaya çalıştılar. Özellikle burada üretim yapan yabancı firmalar, Çinli firmalara nazaran daha fazla maaş ödediler. Bir çok fabrika da üretimin başında batılı mühendisler bulunuyor, dolayısıyla artır 'Çin malı kalitesiz' demek haksızlık olur. Peki neden hala Türkiye'ye kalitesiz Çin malı giriyor derseniz, Türk ithalatçıların zihniyetini ve Türk standartlarını değiştirmek gerekiyor. Kalitesiz malı ülkeye sokmazsan girmez, gümrüklerine hükmedemeden Çin'e hükmetmeye çalışmak da komik oluyor. Türkiye'ye giren kalitesiz Çin malları demek ki Türk standartlarına uyumlu, o zaman sorun Çin malında mı? Türk standartlarında mı?
