Kapadokya'da günümüzden 11 bin yıl önce yerleşimin başladığı ilk köy olan Aşıklı Höyük'te arkeolojik kazı çalışmaları 25. yılında uluslararası uzmanların katılımıyla devam ediyor. Aşıklı Höyük'te kazı çalışmaları 1989 yılında Prof. Dr. Ufuk Esin tarafından başlatıldı, şimdi ise çalışmalar Prof. Dr. Mihriban Özbaşaran başkanlığında devam ediyor. Aşıklı Höyük, bugüne kadar gerçekleştirilen arkeolojik kazılarla Anadolu ve dünya tarihine ışık tutuyor. Orta Anadolu'da yerleşik hayata geçiş günümüzden 11 bin yıl önce başlarken, Aşıklı Höyük'te ilk köy kurularak Kapadokya medeniyetinin temelleri atıldı. Aşıklı halkı Orta Anadolu'da ilk yerleşme, tarım, madencilik, beyin ameliyatı gibi teknolojik ve bilimsel gelişmelerin öncüsü oldu. Arkeolojik kazıların 25. yılında 11 bin yıllık yerleşmenin en alt tabakaları araştırılıyor. Mimarlık tarihi açısından çok önemli olan bu araştırmalarda üç yapı dikkati çekiyor. En eski yapılar ağaçla sazın birlikte örülerek yapıldığı küçük çit benzeri kulübeler. Bu yapılar, hayvan barınağı, depo gibi çeşitli amaçlarla kullanılmış. Bu tabakanın üzerinde yuvarlak planlı barınaklar, en üstte ise dörtgen planlı toprak zemin üzerine yapılan konutlar yer alıyor.
Höyük girişindeki deneysel evler, ziyaretçilere sergilenirken, arkeologlar da bu yapı tekniğinin birebir uygulamasını gerçekleştirerek bir barınak yapmanın ne kadar zaman aldığını, iş gücünü ve malzemeleri araştırmaya devam ediyor. Aşıklı Höyük'te ayrıca, koruyucu çatı yapısı içindeki yürüme yollarının yapımı sürüyor. Ağustos ayında tamamlanacak yürüme yollarından sonra ziyaretçiler kazı alanı içini de gezebilecek. Bunun dışında atölye çalışmaları ve araştırmalar da devam ediyor. Aşıklı Höyük'te çalışmalar uluslararası uzmanların katılımıyla devam ederken, 32 kişilik bir arkeolog ekibine ek olarak Kızılkaya Köyü'nden 30'a yakın kişi de görev alıyor.
