ANKARA- Mazlum-Der Genel Başkanı Yılmaz Ensaroğlu, 1999 Yılı Türkiye İnsan Hakları Raporu'nu açıkladı. Raporda, 1998 yılı bilançosu ile karşılaştırmalı olarak verilen rakamlar, çoğunluğu Güneydoğu'da gerçekleşen yaşama hakkı, kişi özgürlüğü alanlarındaki ihlallerde bir düşüş olduğunu ortaya koydu. 1999 yılı ihlal bilançosuna göre, basın, örgütlenme ve din özgürlüğü alanlarında yaşanan ihlaller ise yoğun biçimde ve artarak devam ediyor.

Mazlum-Der Genel Başkanı Yılmaz Ensaroğlu, dün dernek genel merkezinde yaptığı toplantı ile 1999 Yılı Türkiye İnsan Hakları Raporu hakkında bilgi verdi ve geçtiğimiz yılın ihlal bilançosunu açıkladı. Ensaroğlu, bu yıl ilk defa hazırladıkları 90 sayfalık raporda siyasal sistemden, Avrupa Birliği ile ilişkilere, işkenceden telefon dinleme olaylarına kadar geçtiğimiz yıl gündeme gelen pekçok konunun ele alındığını dile getirdi.

SİVİLLERE YÖNELİK EYLEMLER ARTTI

Faili meçhul cinayetler, yerinde infaz ve işkence sonucu ölümler ile çatışmalarda ölenlerin sayısında bir önceki yıla göre düşüş yaşandığını kaydeden Ensaroğlu, bunlar içinde en dikkat çekici düşüşün çatışmalarda ölen ve yaralananlarda yaşandığını kaydetti. Ensaroğlu, 1998 yılında 2 bin 164 olan ölü sayısının 1999'da 1279'a düştüğünü belirtti. Ensaroğlu, bu alanlardaki düşüşe rağmen, sivillere yönelik eylemler sonucu yaşanan ölüm ve yaralanmalarda ise artış olduğunu kaydetti. Ensaroğlu, 1998'de 710 olan işkence ve işkence iddiasının geçtiğimiz yıl 489 olarak tespit edildiğini belirtirken, pek çok işkence olayının kamuoyuna ve insan hakları kuruluşlarına yansımaması nedeniyle gerçek rakamın bunun çok üzerinde olduğunu dile getirdi.

33 BİN KİŞİYE HAKSIZ GÖZALTI

Geçtiğimiz yıl önemli bir düşüş yaşanmayan ihlal alanlarının birini de gözaltılar oluşturdu. 1998 yılında yaklaşık 36 bin olarak gerçekleşen gözaltıların geçtiğimiz yıl yaklaşık 33 bin olarak tespit edildiğini kaydeden Ensaroğlu, bu rakama adi suçlar ya da yasadışı silahlı örgüt üyesi olmak suçundan gözaltına alınanların dahil olmadığını vurguladı. Düşünce özgürlüğünün herkes tarafından Türkiye'nin neredeyse en önemli insan hakları sorunu olarak görülmesine rağmen, 1999 yılında da bu alanda yoğun ihlaller yaşandığını kaydeden Ensaroğlu, bu alanda Hasan Celal Güzel, Murat Bozlak'ın mahkumiyetleriyle devam eden sürecin 2000 yılında da Necmettin Erbakan'ın mahkumiyeti ile sürdüğünü dile getirdi.

OKULA ALINMAYANLAR İKİYE KATLANDI

Mazlum-Der'in raporu, din özgürlüğü alanında 1998'de yoğun olarak yaşanan ihlallerin geçtiğimiz yıl da devam ettiğini ortaya koydu. Ensaroğlu, iki yılda da 26 binin üzerinde din özgürlüğü ihlali tespit edildiğini bildirdi. Geçtiğimiz yıl 1055 memurun görevden alındığını, atıldığını ve sürgün edildiğini kaydeden Ensaroğlu, okula ve sınava alınmayan öğrenci sayısının ise 8 binden 16 bin 768'e çıktığını ifade etti. Ensaroğlu, rapora soruşturma geçiren memur sayısının 286, ceza alan memur sayısının ise bundan yüksek biçimde 840 olarak yansımanını ilginç olduğunu belirtirken, bunun kamu görevlilerinin yaşadıkları ihlalleri gizlemelerinden ve ellerindeki rakamların resmi açıklamalara dayanmasından kaynaklandığını söyledi.