BİLAL ÇETİN/ ANKARA Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan Terörle Mücadele Kanunu Tasarısı Taslağı tartışmaları da beraberinde getirecek. Eski Türk Ceza Kanunu'nun meşhur 312. maddesine karşılık gelen 216. maddede de, terör amacıyla işlenen suç kapsamına alınıyor. AB'ye uyum kapsamında, Terörle Mücadele Kanunu'nun kaldırılan 8. maddesi taslakta yeniden getiriliyor. Başbakan Erdoğan'a sunulan taslak, AK Parti'nin hukukçuları tarafından incelemeye alındı. Terörle Mücadele Kanunu'nun 1. maddesinde yapılan değişiklikle 'uluslararası terör' eylemleri, TMK kapsamına alınıyor.

Uluslararası terör TMK'da

1. maddeye, "Bir yabancı devleti yahut uluslararası bir kuruluşu herhangi bir işlemi yapmaya yahut yapmamaya zorlamak, yahut ülkenin veya uluslar arası kuruluşun temel anayasal, siyasi, hukuki, ekonomik ve sosyal yapısını bozmak yahut bu yapyı ciddi şekilde istikrarsız kılmak amacıyla girişilen her türlü suç teşkil eden eylem terör sayılır. Bu fıkra kapsamında Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin eğemenlik alanı dışında işlenen suçun Türkiye'de kovuşturulabilmesi için Adalet Bakanı'nın talebine bağlıdır" hükmü getiriliyor.

Terör kapsamı genişliyor

Taslakta, TMK'nın 2. maddesinde yapılan değişiklikle, terör suçunun kapsamı genişletiliyor. 2. maddede düzenlenen, "terör örgütüne mensup olmasa bile örgüt adına suç işleyenleri" terör suçlusu kapsamına alınmasının yanında "örgüt adına suç işlemese bile" TMK'nın kapsamına giren suçları işleyenlerini terör suçlusu olacağı hükme bağlanıyor. Bu düzenlemeye göre yeni TCK'nın 320. maddesinde düzenlenen "Anayasa'yı ihlal" suçunu işleyenler, bunu örgüt adına işlemeseler bile terör suçlusu kapsamına alınarak özel hükümlere tabi tutulacak. TMK'nın 4. maddesinde yapılan değişiklikle de 'terör amacıyla işlenen suçlar'ın kapsamı genişletiliyor. Eski Türk Ceza Kanunu'nun meşhur 312. maddesine karşılık gelen yeni Türk Ceza Kanunu'nun 216. maddesi bile terör amacıyla işlenen suçlar kapsamına alınıyor. 216. madde, terör amacıyla işlenen suçlar başlıklı 4. maddede düzenleniyor.

Savunma hakkına sınırlama

Taslakta, savunma hakkının kısıtlanmasına yönelik hükümler de yer alıyor. TMK'nın 10. maddesinde yapılması öngörülen değişiklikle terör suçu kapsamında gözaltına alınanların yakınlarına haber verilmeyebilecek. Gözaltına alınan kişiler gözaltı süresince sadece bir avukattan yardım alabilecek. Gözaltındaki şüphelinin avukatla görüşme hakkı 24 saat süreyle kısıtlanabilecek. Soruşturma amacının tehlikeye düşmesi halinde avukatların dosya içeriğini incelemesine yasak getirilebilecek. TMK'da, yapılması öngörülen en önemli değişiklik askere ve polise vur emri verilmesine yönelik düzenleme oluşturuyor. Anayasa Mahkemesi tarafından 1999 yılında iptal edilen TMK'nın Ek 2. maddesi yeniden düzenleniyor. Ek 2. madde "Terör örgütlerine karşı icra edilecek operasyonlarda teslim ol emrine itaat edilmeyerek silah kullanmaya teşebbüs edilmesi halinde kolluk görevlileri, tehlikeyi etkisiz kılabilecek ölçü ve orantıda doğruca ve duraksamadan hedefe karşı silah kulanmaya yetkilidir" hükmü getiriliyor.

8. maddeye geri dönüş mü?

TMK'da değişiklik yapılmasını öngören taslağın kaldırılan TMK'nın 8. maddesini geri getireceği de belirtiliyor. TMK'nın 6. maddesinde öngörülen değişiklikle terör örgütlerinin bildiri veya açıklamalarını basanlara veya yayanlara verilen ceza arttırılarak 1 yıldan 3 yıla kadar çıkarılıyor. Aynı maddede öngörülen yeni değişiklile, "Örgütü veya örgüt yöneticisini veya üyelerini kamuoyunda hoş göstermeye yönelik yayın yapanlara da 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilmesi düzenleniyor. TMK'nın yürürlükten kaldırılan 8. madesinde "Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı hedef alan yazılı ve sözlü propaganda ile toplantı, gösteri ve yürüyüş yapılamaz. Yapanlar hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yüzmilyon liradan üçyüzmilyon liraya kadar ağır para cezası hükmolunur" hükmünü taşıyordu. TMK'nın 7. madesinde değişiklik öngören madde ise 'Terör örgütünün meşru amaçlar için çalıştığı, amaçları doğrultusunda gerçekleştirilen fiillerinin haklı olduğu veya en azından mazur karşılanması gerektiği yönünde kanaat oluşturmaya yönelik faaliyette bulunan kişinin örgütün üyesi olup olmadığına bakılmaksızın, altı aydan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır" hükmünü getiriyor.