İSTANBUL- 1999'un son aylarına damga vuran Çeçenistan, petrol ve doğalgaz, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki Karabağ sorunu, dünyanın dikkatinin Kafkaslar üzerinde yoğunlaşmasına yol açıyor. Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev'in apar topar Ankara'ya gelmesinin ve Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in yarın Gürcistan'a gidecek olmasının gündemi boru hatlarıyla ilgili pürüzlerin çözülmesi olarak açıklanmasına rağmen, asıl gündem Güney Kafkaslar'da artan Rus baskısı. Her iki ülke de Rusya'ya karşı Türkiye ve Batı'nın desteğini arıyor. Yeni bin yılın ilk günlerinden itibaren ABD, Rusya, Avrupa ve özellikle Türkiye'nin dış politikasının en önemli gündem maddesini oluşturan bölge Ocak ayının ilk günlerinde hızlı bir diplomasi trafiğine ev sahipliği yapıyor. Rusya'nın Çeçenistan'a yönelik saldırıları sıcak savaşı sahnenin önüne çıkarırken, geri planda ise ağırlıklı olarak bölge ülkeleri liderleri ve üst düzey diplomatların resmi ziyaretleri dikkat çekiyor. 2000 yılına damga vurarak eski Sovyetler ruhunu canlandırmak isteyen Rusya'nın Çeçenistan saldırıları ve Ermenistan'a yönelik silah sevkiyatı, Gürcistan'a yönelik müdahale tehditlerine karşılık bölge ülkeleri kendi aralarında diyaloglar ile Moskova'nın bu ataklarını göğüslemeye çalışıyor.

Hızlı diplomasi trafiği

Ermenistan ile Karabağ konusunda ihtilaf içinde bulunan ve Rusya'nın Çeçenistan'a yönelik saldırılarıyla endişe rüzgarlarının estiği Azerbaycan'ın Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in geçtiğimiz hafta Türkiye'ye yaptığı ziyaret, akabinde Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in hafta sonundaki Gürcistan gezisi, ABD Başkanı Clinton'ın Hazar havzası özel danışmanı John Wolf'ün 21 Ocak'ta başlayacak olan Ankara, Bakü ve Tiflis turu, Aliyev'in BDT zirvesinden sonra Ermenistan Devlet Başkanı Robert Koçaryan ile Davos'ta biraraya gelecek olması ve AGİT bünyesinde oluşturulan Minsk Grubu Temsilcisi Sestanoviç'in önümüzdeki ay Bakü, Erivan, Ankara ve Moskova'da gerçekleştireceği temaslar Kafkaslar'da yaşanan gelişmelerin ne derece hızlı bir sürece girdiğinin işareti.

Bölge ülkeleri arasında işbirliği çabaları

Aliyev, Ankara'daki temasları sırasında Karabağ sorunu ve Ermenistan'ın silahlanma hızı ile ilgili endişelerinin yanısıra, Rusya'nın Çeçenistan operasyonunun seyrinin bölge üzerindeki etkilerini gündeme getirerek, Türkiye'den destek istedi. Demirel'in Tiflis ziyareti sırasında ise her iki ülkeyi de yakından ilgilendiren bölgesel ve uluslararası gelişmelere ilişkin görüş alışverişinde bulunulacağı, iki ülke arasında en yüksek seviyede seyreden ikili ilişkilerin çok yönlü şekilde daha da geliştirilmesi ve iki ülke arasındaki işbirliğinin gerek ikili gerekse uluslararası platformlarda güçlendirilmesi imkanlarının araştırılacağı belirtiliyor. ABD'li diplomat Wolf'ün temaslarının ağırlıklı noktasını ise Kafkaslar'da ipleri elinde tutmayı planlayan ABD'nin Bakü-Ceyhan'a desteğinin teyidi oluşturuyor. Sestanoviç de, Ermenistan'da meydana gelen kanlı parlamento baskınının ardından tekrar duraklama dönemine giren Karabağ sorununun çözümüne yönelik girişimleri canlandırmayı planlıyor.