ABDULLAH MURADOĞLU
Beyoğlu Belediye Başkanı sanat tarihi doktoru Mimar Kadir Topbaş'la Beyoğlu'nda gerçekleştirdiği projeleri konuştuk. Beyoğlu yaşanamaz bir haldeyken son dört yılda çehresi değişti. Tarihi ve kültürel dokusuyla yeniden hayatiyet kazandı. Bunda Beyoğlu Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın payı büyük. Beyoğlu nasıl canlandı? Bu soru etrafındaTopbaş ile Beyoğlu ve İstanbul'u konuştuk. 1999'da Beyoğlu Belediye Başkanı seçilen Mimar Kadir Topbaş doğma büyüme Beyoğlu'lu. Topbaş, Saray Muhallebicisi'ni marka haline getiren aileye mensup.

Topbaş, Sanat Tarihi doktoru. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile 30 yıldır yol arkadaşı. Her isteyenin rahatlıkla görüşebildiği Topbaş, siyaseti halka hizmet sanatı olarak tanımlıyor. Oğlak burcunun titizlik, zamanı boşa kullanmama, doğallık, kibarlık, güvenilirlik, ciddilik, hoş sohbetlilik, açık görüşlülük, organizyon ve diyalog gücünün yanı sıra işkoliklik gibi pek çok özelliğini taşıyan Mimar Kadir Topbaş, İstanbul'un en başarılı Belediye Başkanları arasında sayılıyor. Topbaş, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na aday olacak kişiler arasında en şanslı isimlerden.

Siyasete ne zaman başladınız?

Siyaset halka hizmet etme sanatıdır ve uzun soluklu bir yolculuktur. Bu yolculukta farklı durumlarla, farklı insanlarla karşılaşıyorsunuz. Bu insanların sorunlarını anlamak, farklı taleplerini karşılamak elbette zor. Eğitiliyorsunuz. Buna siyaset okulu diyoruz. 30 yıl önce siyaset okuluna girdim, Genel Başkanımızla birlikte siyaset yaptık. Halkın içinden geldik, onlardan farklı davranmadık. Kimsesizlerin kimsesi olduk. Geldiğimiz yeri unutmadık. En önemlisi, sahici olduk.

Tayyip Beyle birlikteliğiniz nasıl başladı?

Aynı muhitte yetiştik, aynı havayı teneffüs ettik. Ben Beyoğlu'nda parti ilçe başkan yardımcısı iken kendisi İl Gençlik Kolları Başkanı idi. Oradan başlayan bir ilişkimiz var. İyi kötü günlerde beraber olduk. Beyoğlu Belediye Başkan adaylığı teklif edildiğinde ilk danıştığım kişi Genel Başkanımız oldu. Kendisi cezaevine girme arefesindeydi. Hapisten sonra yeni bir oluşum şekillendirilecekti. Bu nedenle adaylığı kabul etmemek eğilimi içindeydim. Tayyip Bey, halka hizmetin öncelikli olduğunu, bu nedenle kabul etmemi istedi. Bu tavsiye üzerine aday oldum. Hapis öncesi ve sonrasında gerçekleştirdiği pek çok seyahatte yanında bulundum. Partinin İstanbul'daki yapılandırılması görevini verdiği 5 kişi içinde yer aldım. İstanbul'da partinin ilk çalışmasının Beyoğlu'nda başladığını söyleyebilirim.

BEYOĞLU BİR DÜNYA KOLONİSİ

Beyoğlu terkedilen bir muhit iken tercih edilir duruma geldi. Nasıl başardınız bunu?

Çocukluğum, delikanlılığım burada geçti. Bu nedenle hiç zorlanmadım. Aldığım mimarlık eğitimim bu işe yatkındı. Yaptığımız ilk iş, karar mekanizmalarına halkı, esnafı ve sivil toplum örgütlerini katmak oldu. Sokaklarına girilemez halde olan İstiklal Caddesi'ne yeni bir çehre kazandırdık. Beyoğlu'nu korkulan bir muhit olmaktan çıkarıp tercih edilir hale getirdik. Konut fiyatları üç katına çıktı. Beyoğlu, 235 bin nüfusu, 45 mahallesi ile günde 2 milyon insanın ziyaret ettiği bir merkez oldu. AB Yerel Yönetimler Özerklik Şartı'nda öngörülen yerel katılımcılığı uyguladık. Türkiye AB'ye hazırlanırken, üç uygarlığa başkentlik yapan İstanbul'un da elden geçirilmesi gerekir. Beyoğlu ölçeğinde bunu gerçekleştirmeye çalıştık. Başarılı da olduk. Türkiye tarihinde ilk olarak Piyalepaşa'da halkın katılımıyla imar planı uygulaması başlatıyoruz.

Nasıl bir muhit Beyoğlu?

Beyoğlu bir dünya kolonisi. İstanbul Türkiye'nin özeti. Beyoğlu da İstanbul'un ana fikridir. Bir çok kültür, inanç ve medeniyetlerin yüzyıllarca birlikte yaşadığı bir muhit. Her alanda yeniliklerin girdiği ilk kapıdır. Türkiye'nin modernleşme serüveninde önemli bir uygulama alanı olmuştur. İlk metro, Tünel burada yapılmıştır. İlk havagazı şirketi ve elektrik idaresi burada uygulamaya konulmuştur. İlk borsa Galata'da kurulmuştur. Osmanlı döneminde diplomatik misyonların, bankacılık ve diğer finans kuruluşlarının tercih ettiği bir bölge özelliği kazanmıştır.

Kentsel dönüşüm projeleriniz neler?

İlk olarak Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Rehabilitasyon olarak adlandırdığımız bir çalışma modeli oluşturduk. Beyoğlu İzleme Gözlem Atölyesi, Beyoğlu Araştırma Merkezi kurduk. "Güzel Beyoğlu" projesini sanat ve bilim adamları, sivil toplum örgütleriyle işbirliği yaparak uygulamaya soktuk. Bu çerçevede tarihi ve kültürel yapıların rehabilitasyonu için projeler hazırladık. Bina cepheleri değişti. Tarihi yapıların restorasyonu maliyeti yüksek olduğundan konuyu Maliye Bakanımıza götürdük. Sayın Bakanımız, tarihi yapıların restorasyonu için harcanan masrafların giderden sayılacağı açıklaması yapmışlar. Kendilerine teşekkür ediyorum. Bir diğer çalışma "24 Saat Beyoğlu"dur. Bu projeyi sivil toplum örgütleri ve esnafımızın katılımıyla oluşturduk. Beyoğlu 24 saat hizmet veren bir muhit olacak. "Kentler Köprüsü" olarak nitelendirdiğimiz Tokyo, Marsilya gibi önemli kentlerin yöneticileriyle fikir alışverişinde bulunuyoruz.

MAKAMLAR GELİP GEÇİCİ

Sosyal yapıyla ilgili neler yaptınız?

Rehabilitasyon projelerimiz maddi yapılarla sınırlı olmayıp sosyal yapıları da kapsıyor. Pilot saha olarak Hacı Hüsrev'i seçtik. Beyoğlu Gönülleri Platformu'nu oluşturarak çalışma yaptık. Gördük ki bu bölgenin insanı müziğe yatkın. Konservatuvar kuruyoruz. Bina 1,5 ay içinde bitecek. Bilgi Üniversitesi ile işbirliği yaparak 65 genci bilgisayar, muhasebe, İngilizce kurslarına aldık. El sanatları ve diğer zenaat dallarında atölyeler kurarak bölge insanının kalkındırılmasına katkı sağlayacağız. Hacıhüsrev'de 1276 civarında aile var. Burayı sosyal donatı alanlarına sahip yaşanabilir mekanlara dönüştürmeyi planladık. Konutların büyük kısmı hasarlı. Uzun vadeli kredi, malzeme desteği, kaynak transferi ve AB fonlarını seçeneklerini araştırdık. AB'nin istediği raporları sunum aşamasına getirdik. Uygulamayı diğer muhitler için de düşünüyoruz. Ev atölyelerinde üretilen ürünlerin satışa sunulduğu merkezler kuruyoruz. Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Rehabilitasyon projesi varoşlarda uygulanarak İstanbul AB'ye hazırlanmalıdır.

Devam eden projeleriniz neler?

Binlerce yıllık tarihi olan Beyoğlu'nda ilk kapalı spor salonunu biz yaptık. Kasımpaşa Spor Kulübü ile işbirliği yaparak, her yaz bin çocuklu spor okulu kurduk. 24 derslik lise projemiz var, kapalı yüzme havuzu yapıyoruz. Turabi Baba Tekkesi'ni kütüphane haline getiriyoruz. İki semt konağı, 12 muhtarlık, Kasımpaşa'da sosyal tesis binamız yapılıyor.

Beyoğlu modelini İstanbul genelinde uygulamaya sokmak diye bir hayaliniz var mı?

İstanbul'un dünya kenti olmasını istiyorum. Üç uygarlığa beşiklik etmiş, binlerce yıllık tarihi olan İstanbul'un ayağa kalkmasını düşlüyorum. Yurt dışında pek çok şehir gezdim. Şehircilik yapıları beni cezbetti, ülkem adına acı duydum. Coğrafi yapısının ve kültürel-tarihi mirasının zenginliğinin yanı sıra ülkenin ticaret, finans, düşünce ve sanat merkezi olan bir kentin dünya ölçeğinde daha ileri noktalarda olması gerekir. Derdim bu. Kim yaparsa minnet duyarım. Makamlar geçicidir, kalıcı olan hizmettir.

GÖREV TEVDİ EDİLİRSE ŞEREFLE KABUL EDERİM

İsminiz Büyükşehir adayları arasında zikrediliyor. Siz ne düşünüyorsunuz?

Pek çok arkadaşım gibi benim de ismim adaylar arasında zikrediliyor. Bunun kararını ben veremem. Siyasi bir mensubiyet içinde olduğumuzdan Genel Başkanımız ve parti teşkilatımız en iyi adayı tespit edecektir. Eğer böyle bir görev bize tevdi edilirse, mennuniyetle, şerefle kabul ederim. Yerel yönetim birikimimin bu görevi üstlenmeye yeterli olduğuna ve başaracağıma inanıyorum.

İstanbul'u yönetecek adayın nitelikleri sizce neler olmalıdır?

İstanbul'u bir dünya kenti yapabilecek, tarihi ve kültürel mirasa layıkıyla sahip çıkacak, dış dünyaya açacak, vizyon sahibi, çağdaş bir başkan olacak. İspanya AB'ye girerken Barcelona neler yaşadı, neler yapıldı bu şehirde? Bunlara bakmak lazım. Öncelikli olarak yerel yönetim birimleri arasında sağlıklı iletişim, işbirliği ve koordinasyonu sağlayacak, bir orkestra gibi iş yapacak, ayrıca yerel sivil unsurları mekanizmalara katabilecek nitelikte fevkalade yetenekli yöneticilere ihtiyaç var.

Ayağı burkulmasaydı güreşe devam edecekti

Gençlik yıllarında güreş yaptı. Bir güreşte ayağı burkulunca güreşi bıraktı. En sevdiği şarkı, "Beraber yürüdük biz bu yollarda". Fenerbahçeli. Sinema ve tiyatroya gitmeyi, kitap okumayı seviyor. En son Mahir Kaynak'ın "Amerika, 11 Eylül , Afganistan ve Irak" isimli kitabını okudu. Geceleri eve geç gittiği için Asmalı Konak'ı kasete aldırarak izleyebildi. Kurşun Yarası'nı da aynı şekilde izliyor. Kıyafette, damadı Ömer Faruk Kavurmacı'nın Türkiye ve Ortadoğu temsilciliğini yaptığı Fransız Cacharel markasını tercih ediyor. "Çocukken aşı kağıdı almaya giderdim" dediği binaya 1999'da Belediye Başkanı olarak giriyor.