AYŞE OLGUN
Gelin ve kaynananın çekişmeleri her toplumda farklı yaşanır. Ama hiç şüphesiz bizim toplumumuzda bu ilişkiler çok daha hassas dengeleri oluşturmakta. Kına gecelerinde, düğünlerde söylenen mani ve türkülerin sözleri gelin ve kaynanayı birbirine düşürecek cinstendir. İşlenen kanaviçelerde, örülen oyalarda yine en çok bu ilişkiye dokunulur. Modern hayatta da değişen bir şey olmaz. Mesela işyerlerinde çay molarında evliler arasında en çok konuşulan kaynanalardır. Şehirlerarası yolculuklarda yanyana düşen 'iki yabancı'nın konusu kaynana ise o yolculuğun seyri hemen değişir. Ev gezmeleri, kapı sohbetleri derken bugünlerde artık gelin ve kaynana ilişkileri akşamları ailece seyredilen yerli dizilerde en çok işlenen konular olarak karşımıza çıkıyor.

Sümbül Hanım gerçek kaynana

Dizilerdeki kaynanaların kimileri tıpkı gerçek hayattaki gibi gelinini canından bezdiriyor ve ekran başındaki pekçok geline 'oh şükür' çektiriyor. İşte toplumdaki gelin-kaynana ilişkisinden yola çıkarak dizilerdeki kaynana tiplemelerini "Kaynamın Hakları" bir kitabın yazarı Şebnem Güler Karacan'a yorumlattık. Karacan'a göre toplumdaki kaynana örnekleriyle dizilerdeki tiplemeler zaman zaman birbiriyle örtüşsede çoğu zaman dizilerdeki kaynana modelleri 'abartılı' oluyor. Karacan şu yorumu yapıyor: "Günlük hayattaki kaynana sorunu dizilerde de var. Asmalı Konak'daki Sümbül Hanım toplumumuzda 'modern kaynana' tipini tıpa tıp canlandırıyor. Bu tip alttan alta herşeye müdahale eden ama hiç birşeye karışmıyormuş gibi davranır. Zara'nın başrolünü oynadığı Gelin dizisindeki 'kaynana' ise abartı olsa da gerçek hayattaki en 'kötü kaynana' tipini canlandırıyor." Uzun yıllardır ekranlarda olan "Kaynanalar" dizisine ise Karacan eleştiri getiriyor: "Hem kız, hem de erkek tarafını temsil eden iki kaynana var ama kaynanalar birbirileriyle çekişirken gelin ve damatla sorun ları yok. Böyle bir ilişki gerçek hayatta mümkün değil."

Gelin KAÇTI DİZİ bitti mi?

Kanal 7'de gösterime giren ama çok fazla tutmayan yerli dizilerimizden 'İyi Aile Robotu'nun uzun süre ekranda kalmamasının sebebini Karacan gelin kaynana ilişkisiyle açıklıyor: "Abartılı bir gelin kaynana ilişkisi vardı. Kaynana ne isterse geline onu yaptırmaya çalışıyor. Sürekli emir yağdırıyor ve gelinin yaptığı hiçbir şeyi beğenmiyordu. Gelin ise deyim yerindeyse tam bir 'sabır taşı'ydı. Kaynana ne derse başını öne eğiyor. Dizinin uzun sürmemesinin sebebi gelinin daha fazla dayanamayıp kendini biryerden atması olabilir."

Aslı ile Kerem dizisinde Aslı'nın ailesini ise 'fazla modern' bulan Karacan, "Aslı'nın annesi tam bir kaynana ama gençlerin kimseyi taktığı yok. Onlara 'evet' deyip kendi bildiklerini okuyorlar" diyor.

GELİNLER KAYNANA OLDU

Uzun soluklu dizilerden biri olan "Bizimkiler" için Karacan şu yorumu yapıyor: "Dizi o kadar izin sürdü ki baş kaynananın ömrü yetmedi ve diziden ayrıldı. İki geline fazla karışmıyordu ama biraz huysuzdu. Dizi uzun sürünce gelinler kaynana oldu. Biri gelinini eve aldı ama pekçok kaynana gibi ara ara laflar söylemeye başladı. Öbürüne ise tuhaf bir damat düştü ve kaynana susmak zorunda kaldı. Dizi boyunca hafiften gelin-kaynana-damat çekişmeleri görülüyor."

HANIMAĞA KAYNANA

Ekranlarda ilgiyle seyredilen dizilerden biri olan 'Zerda'daki kaynananın bugün bile Anadolu'daki pekçok evde yaşadığını ifade eden Karacan, evde adeta 'terör estiren' kaynananın en haklı gerekçesini esprili bir dille açıklıyor: "Herşeye karışan asabi ve çekilmez bir kaynana. Ama kaynana da haklı. Üç gelini var. Birine yüz verse öbürü de yüz ister. Bu dizide gerçek anlamda bir gelin kaynana çatışmasına şahit oluyoruz."