AYDIN DEMİR / İSTANBUL
Yeni Şafak'ın geçen günlerde "Topal Osman'ın adamı parasını istiyor" manşet haberi ile Türkiye gündemine taşıdığı, "İş Bankası'na ortak" sayısı artıyor. Kurtuluş Savaşı'nda Atatürk'ün ilk Muhafız Alayı Komutanı olan Topal Osman ile birlikte büyük yararlıklar gösteren İmam Kürt Ali Zade Salih'in Ordu'daki torunlarının hak arayışları sürerken, İzmir ve Kahramanmaraşlı iki kişi bankadan dedelerinin hakkı olan hisse değerlerini istiyorlar.

Sütçü İmam Üniversitesi Kimya Bölümü Öğrencisi Rumeysa Yüksel, dedesi Mazmanzade Halil Efendi'nin 1916 yılında her biri 10 Osmanlı Lirası değerinde 10 adet Osmanlı İtibari Milli Bankası senedi aldığına dikkat çekerek şöyle konuştu: "1927'de Atatürk'ün imzasının bulunduğu Bakanlar Kurulu Kararı ile dedemin hisseleri İş Bankası'na geçmiş. İş Bankası Pay Defteri'nde yazılı 339983 ve 339992 numaralı senetler halen elimizde bulunuyor.

Dedem öldükten sonra aile mirasçısı büyüklerim defalarca İş Bankası'na başvurmuşlar, fakat bir sonuç alamamışlar. 1950'li yıllarda Ankara'da İş Bankası'nın avukatı, 'bu işi büyütmeyin, bir şey elde edemezsiniz, gelin elden size bir miktar para verelim' demiş. Aile büyüklerim bunu kabul etmemişler. Şimdi ailemi ben temsil ediyorum. Dedeme ait hisse değerlerini İş Bankası'ndan geri istiyorum. Bankaya yeniden başvurada bulunacağım, hakkımı alamazsam Yüce Türk yargısına başvuracağım. Burdan da sonuç alamazsam Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne gideceğim. Ortada dedemin hakkı var, bunun gasp edilmemesini istiyorum."

Banka bilgi vermekten kaçınıyor

Kurtuluş Savaşı'nda Batı Cephesi Komutanı İsmet İnönü'nün komutasında savaşan ve İstiklal Madalyası kazanan Yüzbaşı Seyit Karayün'ün torunu Metin Hakbilir ise, İş Bankası'nın kendisine bilgi vermemesinden yakındı. Savaş kahramanı dedesinden 1929 yılına ait hisse senedi bulunduğuna dikkat çeken Hakbilir, "Elimizde, İş Bankası'nın sermayesi 5 milyon lirayken alınmış 10 TL değerinde 1 pay hisse senedimiz bulunmaktadır. Bu senette Osmanlı İtibari Bankası'ndan İş Bankası senedine çevrilmiştir. Hakkımızı geri almak için 1998'de İş Bankası'na başvurduk. O zaman bu işlere Mülayim Bostancı bakıyordu. Bize çıkardığı hesap çok komik rakamlardı. O zaman hesapları açıklarken insanı kuşkulandıran tavırlar sergilemesi bizi araştırmaya sevketti. Önceleri noter yolu bilgi almaya çalıştık, ancak hiçbir zaman bize net, geçerliliği olan cevaplar vermediler. Özellikle 1987'den, yani bu günkü (A) hisselerinin çıkarıldığı yıldan önceki 58 yılın net açıklayıcı bilgisini bize vermediler. İMKB ve SPK'ya başvurduk. SPK'dan aldığımız cevap Gözükan ailesininki ile aynı idi. SPK şu anda en üst kurum, İş Bankası'ndan bilgi istese alamıyor mu, bunu bir türlü anlayamıyoruz" diye konuştu.

Hesaplamada çelişki

SPK'ya yaptıkları başvuruya da bir yanıt alamadıklarını kaydeden Hakbilir, "Bütün yollar İş Bankası'na çıkıyor" diyerek, sözlerini şöyle tamamladı: "Bizler İstiklal Savaşı madalyası olan, bu ülkeyi bizlere kazandıran insanların torunlarıyız. Kimseden hakkımızın haricinde bir şey istemiyoruz. İş Bankası 1987 yılı öncesi hesaplamayı yaparken bedelsiz sermaye arttırımlarını itibari değer üzerinden yapıyor. Fakat araştırmalarımız pay olarak hesap yapılması gerektiğini gösteriyordu. 1957'de Türk Ticaret Kanunu'nca çıkarılan en düşük itibari değer 500 TL olmasından sonra, İş Bankası hisseleri 500 TL itibari değerle çıkarılmaya başlandı.Bu yıldan sonra 1964-1967-1981 yıllarında bedelsiz hisse senedi verdi. Bu yıllarda hissemizin kaç adet olduğunu bir türlü öğrenemedik. Hakkımızı mahkemede aradık. Bilirkişi raporunda, yine 1987'den sonraki hesapları bankanın verdiği listenin fotokopisini çektirdikten sonra, altını imzalayıp mahkemeye sunmuşlar. Yalnızca doğruluğu ispatlanır bilgilerle açık ve net bir hesap çıkarılmasını istiyoruz"