Hepimizi ilgilendiren köklü global altüst oluşların yaşandığı günümüzde, Türkiye, kendini lâiklik tartışmalarına kilitlemiş görünüyor. Tek tesellimiz, tartışmaların bu kez doğru bir zeminde yürütülmesidir...

Lübnan'dan dönerken uçakta din eğitimi ile din öğretimi arasındaki farkı vurgulayan Başbakan Tayyip Erdoğan doğru yolda: Her türlü eğitimi okullar verir, kurslarda yapılan ise öğretimdir... Din dersi, anayasa gereği, devletin aslî görevleri arasındadır; vatandaşın dinini öğrenmesi için de imkânlar sağlar devlet... Okula giden çocuğumun bütün dinler hakkında genel mâlumat sahibi olurken kendi dini hakkında da temel bilgilere sahip olmasını beklerim; daha geniş bilgilenmesi ve öğrendiklerini uygulayabileceği donanıma kavuşması için de kursa gönderirim...

Lâik olduğu bilinen İngiltere, Almanya ve ABD gibi ülkelerde de, veliler, benzer bir beklenti içindedirler... Türkiye 'din eğitimi ve öğretimi' sorununu Başbakan Erdoğan'ın çerçevesini çizdiği yaklaşımdan hareketle çözebilir: Okullardaki din eğitimini zorunlu olmaktan çıkarır, buna karşılık din öğretimini her yaş için serbest bırakır... Devletin dinlere karşı eşit uzaklıkta olması bunu gerektirir çünkü; lâiklik, devletin dinî inanışlar arasında ayrımcılık yapmaması da demektir.

Türkiye'de bu formüle karşı çıkacaklar çok. Kimi için, 1982 Anayasası'nda yer alan 'zorunlu din dersi' geri dönüşü düşünülmemesi gereken bir kazanımdır. Çoğu dindarın bu görüşten yana keskin bir tavır sahibi olacağı muhakkak. Buna karşılık, bazıları için de, Kur'an Kursları 'rejim karşıtı' anlayışların yuvasıdır ve bu yüzden de küçük yaştaki çocuklara o kapının açık tutulması yanlıştır. Bu keskin görüşü yüzünden ülkenin geleceğini karartmaktan çekinmeyecek bağnaz çok bu ülkede...

Oysa, din eğitimi ve öğretimi konusunda kafa karışıklığının çözümü bu formülden geçiyor.

Başörtüsü konusundaki tartışmaların vardığı nokta da önemli. 'Kamusal alan' diye getirilen ölçünün fazla bir anlam taşımadığı artık görülüyor. 'Lâiklik' Batı'dan ithal edilen bir kavram, 'kamusal alan' da öyle; oysa Batı'daki kamusal alanda (sözgelimi üniversitede) başörtüsü yasağı uygulanmıyor. Siyasilerin başörtülü eşlerine, dün öyle olmasa da bugün, Cumhurbaşkanlığı Köşkü kapıları sımsıkı kapalı tutuluyor, oysa aynı kişiler Batılı ülkelerin en üst düzey yöneticilerinin dâvetlerine katılabiliyor...

'Siyasal simge' kavramı da bizde ve Batı'da farklı anlaşılıyor. 'Siyasal simge', bizdeki yorumuna göre, bir siyasî eğilimin dışa vurmasıdır; oysa Batı'da, siyasî eğilimi belli etmenin verilen hizmeti etkileyeceği düşünülen ortamlarda önemseniyor 'siyasal simge'. Bu sebeple, yetişme çağındaki gençlerin karşısına çıkan öğretmenler için veya adalet dağıtılan kurumlarda önemsenen 'siyasal simge', üniversitelerde ve başka kamusal mekânlarda doğal karşılanıyor...

Buna da bir formül bulmak zor değil: 'Kamusal mekân' ile 'siyasal simge' kavramlarının çerçevesini iyi belirlersek, bugün tartıştığımız bir çok anlamsız konuyu geride bırakmış oluruz. Bu alanda bulunacak formüle de sorunun taraflarından itirazlar muhakkak gelecektir; ancak iyi niyetli ve sorun çözümüne dönük çabaların toplumdan destek göreceğinden kuşkumuz olmasın... AB'deki gelişmelerin Türkiye'yi yeni tercihlere sürüklediği günümüz ortamında, sorunun taraflarının, şapkalarını önlerine koyarak iyi niyetli çözümlerin önünü açması şarttır.

"Eşarba kimse bir şey demez" açıklaması bu yönde bir iyi niyet beyanı kabul edilebilir...

Her ikisi de 'lâiklik' kavramıyla yakından ilişkili 'din eğitimi/öğretimi' ve 'türban' konuları çok geniş kitleleri yakından ilgilendiriyor... Türkiye'nin 'kendine özgü şartları' denilen kavramı 'ayrımcı' yorumundan uzaklaştırıp gerçekten 'kendimize özgü' barışçı çözümler üretmenin zamanı hâlâ gelmedi mi?

Başbakan Tayyip Erdoğan'ın 'din eğitimi', Org. Yaşar Büyükanıt'ın 'eşarp'la ilgili son açıklamaları, bu soruya, "Galiba geldi" cevabını vermemizi sağlıyor... Umarım, gidilen yol çözüme doğru olur...

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan