Düşünce özgürlüğü tartışmalarının yoğunlaştığı şu günlerde, yaptığı eleştiriler yüzünden zamanın sadrazamı Bayram Paşa tarafından idam edilen büyük şairimiz Nef'i, Bayrampaşa'da düzenlenen bir törenle anıldı. Türk şiirinin en büyük hiciv ustalarından biri olan Nef'i'yi anma programına sanatseverler büyük ilgi gösterdi.

Bayrampaşa Haber Gazetesi'nin "Mazlum Şairleri Anma" başlığı altında düzenlediği törende konuşan şair İsmail Altınışık, şair Nef'i'yi kabri başında anmak istediklerini ancak Sadrazam Bayrampaşa tarafından boğdurularak denize atıldığı için bunun mümkün olmamasından büyük üzüntü duyduğunu söyledi.

Altınışık, şair Nef'i'nin Bayrampaşa'da anılmasını da, "aradan geçen 367 yıl sonra Bayrampaşa'nın maddi ve manevi güzelliklerle imajını değiştirdiğine" işaret olarak gösterdi. Törende daha sonra konuşan ve yüzyıllar boyu insanlar arasındaki sıcak ilişkiyi şairlerin koruduğunu söyleyen şair Ali Ulusu, kendi yazdığı "Gördüm" isimli şiiri okudu.

Şair eleştirince, idam edildi

Asıl adı Ömer olan şair Nef'i, 1575 yılında Erzurum'un Hasankale ilçesinde doğdu. Nef'i, gençlik yıllarında yine şair olan babası Mehmet Bey'in, evi terkederek Kırım Hanı Gazi Canıbek Giray'ın yanına gitmesi üzerine, zor günler geçirdi. Sultan I. Ahmet döneminde geldiği İstanbul'da, maden mukataacılığı ve katipliği görevi, Edirne'deki sürgün döneminde ise Muradiye Vakfı yöneticiliği yaptı. Daha sonra affedilerek İstanbul'a dönen Nef'i, kendileri de şair olan I. Ahmet (Bahti), II: Osman (Farisi) ve IV. Murat (Muradi) gibi padişahların yakın çevresinde bulunma fırsatı elde etti.

Şair, sözlerinin güçlülüğü sayesinde kısa zamanda Saray'ın dikkatini çekti ve çok sayıda önemli ödüle layık görüldü. Sert mizacı ve sözünü esirgemez tavrı yüzünden düşmanları eksik olmayan Nef'i, kasideleriyle Sultan I. Ahmet, II. Osman ve IV. Murat gibi padişahlarla, Kuyucu Murat Paşa, Nasuh Paşa, Gürcü Mehmet Paşa, Hüseyin Paşa, Halil Paşa ve İlyas Paşa, Ekmekçizade Paşa, Kemankeş Ali Paşa, Baki Paşa gibi sadrazamlar için övücü kasideler yazdı.

1630 yılında Sultan IV. Murat, Beşiktaş Sarayı'nda Şair Nef'i'nin "Siham-ı Kaza" isimli eserini okurken yakınına düşen yıldırım nedeniyle, kendisine düşmanlık besleyenler tarafından "uğursuz" olarak değerlendirildi.

Siham-ı Kaza şiirinin ardından Edirne'ye sürülen büyük şair hicivleriyle başta Sadrazam Bayram Paşa olmak üzere bazı saray erkanını rahatsız etti. Nef'i, sonunda, dönemin başbakanı mevkiinde olan Sadrazam Bayram Paşa'nın 27.01.1635 tarihinde verdiği bir emirle, Boynueğri Mehmet Ağa tarafından Saray'ın odunluğunda boğduruldu ve Sarayburnu'ndan denize atıldı. Nef'i'nin idamını 'Siham-ı kaza' şiirine bağlayan şairler, bu elim hadise için

"Gökten nazire indi Siham-ı Kaza'sına
Nef'i diliyle uğradı hakkın cezasına"

beytini düşürdüler.

Şeyhülislam Yahya'ya ince eleştiri

Divan edebiyatımızın büyük şairlerinden Şeyhülislam Yahya, bir şiirinde Nef'i hakkında ustaca bir hiciv yazmıştı. Şiirinin bir yerinde Nef'i'nin şiirdeki büyüklüğünü dile getiren Yahya, "İmrü'l Kays kendidir kafir" diyerek, Nef'i'yi cahiliye dönemi şairlerine benzetmişti. Nef'i, Şeyhülislam Yahya'nın, kendisine yaptığı 'kafir' imasına şiirinde şöyle cevap vermişti: Müfti efendi bize kafir demiş / Tutalım ben ana diyem müselman / Yarın vardukta ruz-i cezaya / İkimiz de çıkarız anda yalan