Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Refah Partisi'nin kapatılmasını haklı bulan kararını militan laik/ci/lerin nasıl zafer sarhoşu içinde karşıladıklarını gazete manşetlerine, köşe yazılarına bakarak bile anlamak mümkün. AİHM'nin RP davasına ilişkin aldığı karar karşısında ideolojik duruşunu Batılı değerlerle tanımlayan etkin çevrelerde iki farklı değerlendirme öne çıkıyor.

Bir tarafa göre, bu karardan Türkiye'deki laiklik başta olmak üzere pekçok Batılı kurum ve değerlerin yorum ve uygulama biçimini meşrulaştıran bir sonuç çıkartılabilirdi. Bu sonuca bakarak Türkiye'deki Batı'ya rağmen Batıcılık söylemi en azından bu kararın gönderme yaptığı başlıklar açısından suya düşmüş oluyor, kendine münhasır Batıcı/lık uygulamaları meşruluk kazanmış oluyordu. Toplumla yönetici seçkinlerin arasını açan, toplumun tarihi birikimini, oluşturduğu medeniyet çerçevesini yok sayan seçkinler zümresinin elinde biçimlenen modernleşme ve bunun terkedilmiş jakoben formunun Avrupa standartları açısından da onaylanmış olduğunu sonucu çıkarılabiliyordu rahatça. Militan laiklere göre zafer kazanılmış, "Siyasal İslam" bir daha geri gelmeyecek şekilde tarihin çöplüğüne atılmıştı.

İkinci yaklaşım sahipleri ise, yine Batı'nın geliştirdiği özgürlük ve demokrasi standartları açısından RP'nin kapatılmamasını benimsiyor ancak sonucun fazlaca abartılmaması gerektiği telkinini de yaparken bundan sonra nasıl bir siyaset, hatta nasıl bir Müslümanlık tarzı benimsenmesi üzerine önerilerde bulunmaktan kaçınmıyorlar. Hatta Batı'da mevcut İslam alerjisinin bu kararda etkin olmuş olabileceğini kabul etmekle birlikte, bunun, Türkiye'de Müslüman kimliği ile siyaset yapanların demokratlaşma sürecini etkilememesi gerektiğini özellikle belirtiyorlar. Bu militan demokratlara göre ise, karardan çıkarılacak ders, daha demokrat bir kimlik edinme yolunda ilerlemek gerektiği şeklindedir...

RP mi Türkiye mi?

Aslında alınan bu kararın Refah Partisi'ni aşan boyutu var. Hatta Refah Partisi'nden çok bu parti üzerinden bu toplumun değer, hayat biçimi ve medeniyet algılayışının Avrupa nezdinde nasıl algılandığı, tarihi Avrupa'da oluşan İslam karşıtlığının, kolonyal dönemin izlerini taşıyan bir bilinç altını hâlâ koruduğunu göstermektedir. Bu anlamda kararın muhatabı Refah Partisi ve yöneticileri olmaktan çok onun şahsında Batı'nın İslam'la ilişkilendirilecek taleplere nasıl baktığının resmini veriyor. Yani Avrupa'nın Türkiye'ye nasıl baktığının resmidir bu karar.

AİHM'nin kararından Müslüman kimliği ile siyaset yapacaklara ilişkin daha demokratlaşmaları gerektiği türünden iyimser bir sonuç çıkaranların görmek istemediği bu sürecin nerede duracağı, hatta Müslüman kimlik ve siyaset ilişkisinin sınırlarını kimin tayin edeceğinin belli olmamasıdır.

Başörtüsü kararının AİHM'den dönmesinin teknik bir karar mı yoksa siyasi bir karar mı olduğu bundan böyle daha iyi anlaşılabilir. RP'nin bizzat kendisinin mi yoksa Türkiye'nin, onu var kılan değerler silsilesinin, birikiminin Batı'da oluşan Müslümanlık algılaması ile eşit muamele görerek mahkum edilmesi mi söz konusudur? Bu algılamanın bire bir RP ve onun siyasi temsilcileri ile örtüşüp örtüşmediği, bu değerleri bu kadroların temsil edip etmediği konu dışı; sözkonusu olan tarihi algılamanın bugün nasıl tezahür ettiğidir. Bu algılamaya bizzat militan laiklerin de dahil olduğu bir bütün halinde Türkiye ve Müslümanlık, İslam dünyası girmektedir.

Batı kendini insanlık tarihinin merkezine yerleştirme, değerlerinin de evrensel olduğunu dayatma alışkanlığından kurtulmadıkça tek kültürlü global toplum indirgemeciliği sürdükçe İslam karşısında önyargıdan, ideolojik tutumdan kendini kurtaramaz. Bu nedenle başörtüsü orada da siyasal simge sayılabilir, RP gibi Müslüman kimliği ile siyaset yapan her oluşum tehdit algılamasına girebilir. RP'nin ve tüm versiyonları ardıllarının sorunu ise bu algılamayı algılama istidadında görünmemeleridir.

AKİF EMRE

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu