Siyaset, yargı ve ötesi...

Savcı Talat Şalk'ın AB, IMF ve Dünya Bankası yetkililerine mektup yazarak belge ve bilgi istemesi, siyasette yarık oluşturdu ama gündemin daha yakıcı maddelerle dolu olması sebebiyle bu yarık normal koşullarda yaratacağı etkiyi gösteremedi. Başbakan Ecevit'in Şalk'ın davranışını 'içine sindirememesi' ve Kutan'ın Şalk'a destek vermesi hiçbir şey ifade etmiyor aslında. Ne Şalk'ın yürüttüğü operasyonun Türkiye için ifade ettikleri anlamında, ne de siyasetin olup bitenin herhangi bir yerinde durup durmadığını konumlandırmak anlamında hiçbir şey ifade etmiyor.

Bütün bunları çerçeveleyen ise, gerçek bir ekonomik temizliğin artık siyasetin dolayımından geçerek gerçekleştirilmesinin imkânsız olduğunun zihinlere kazınmış olması. Şalk'ın tutumu yöntemsel olarak eleştirilsin ya da desteklensin, belirginleşen gerçek şu ki, mevcut şartlar altında, Türkiye'de sistemi rant mekanizmalarından temizlemek için siyaset merkezinden kalkan bir harekât başlatmak mümkün değildir. Hatta bu tip temel operasyonlarda siyaset dolayımının yoğunlaşmasının, operasyonun amacından sapması veya 'sulandırılması' anlamına geleceği düşüncesi yaygınlaşmıştır. Pratikler de bu düşünceyi her geçen gün biraz daha pekiştirmektedir.

Türkiye'de alanı daraltılan siyasetin, bu kuşatmadan çıkmak ve kendine yeni bir varoluş biçimi inşa etmek için sayısız fırsatlar çıkmaktadır önüne. Bu fırsatların en önemlilerinden biridir yolsuzlukların üstüne gidilmesi için ciddi ve geri adım atmayan bir siyasi iradenin ortaya çıkması. Böylece, hem yolsuzlukların üstüne gidilmesini 'ekonomik 28 Şubat' diye adlandırıp 'otoriterliğin bir parçası haline getirmek' ve dolayısıyla siyasetin etkisizleştirildiği sürecin gıdası yapmak isteyenlerin önüne geçilmiş olur, hem de siyaset kurumu halka doğrudan temas kurabileceği yeni köprüler inşa etme fırsatını değerlendirmiş olur.

Fakat ne hükümette ne de muhalefette ciddi bir siyase irade olmadan, gündelik çıkışlarla ele alınmaktadır bu konu. Hükümetin tutumunun giderek konuya sahip çıkmıyormuş gibi yapıp içini boşaltmak şeklinde bir 'sulandırma' faaliyeti olduğu görülmektedir. Yanısıra muhalefetin de bu konularda ciddi bir algısının ve eylem planının olmadığı, bu konuları büyük harfle 'Siyaset'in merkezi bir sorunu değil, küçük harfle 'siyaset'in manivelası gibi gördükleri gözlemlenmektedir. Özellikle muhalefet açısından konu hükümeti bir yere ötelemenin üstünde bir değere ve işleve sahip değildir.

28 Şubat uygulamalarından en çok yakınan muhalefetin gerçek bir siyaset tasavvuru olsaydı, siyasetin yeniden etkinleşmesini sağlayacak konularda yüksek bir performans göstermesi gerekirdi. Bu performansı, sadece halka çeşitli vesilelerle 28 Şubat'ın haksızlığını göstermekten ibaret zannetmektedir muhalefet siyaseti. Olumsuzluğu sergilemenin olumlu olanı yanına kendiliğinden çekeceğini zanneden 'kırılgan' bir düşüncedir bu. Siyaset zemininde tamamen geçersizdir. Oysa siyaset aktif iradenin sanatıdır; olumsuzluğu bertaraf etmenin yolu; olumlu olanı, kurucu tarafları ve çözümleyici yöntemleri öne çıkarmakla mümkündür.

İşte gerek istikrarcı siyaset, gerekse muhalefet siyaseti savcı Şalk'ı eleştirirken de, desteklerken de bu bakışaçısından yoksundur. Yapılan herhangi bir eylemi bir önceki aşamasından alarak ve bir sonraki aşamasına sarkarak değerlendirme çabasına bile girmeksizin, siyasetin hukukunun korunmasından bahsetmektedirler ama bu çaba halk desteğini yanına alamamaktadır. Sonuçta, yolsuzlukların üstüne gidilmesinin arkasında, siyasete balans ayarı yapan iradenin olduğu kanaati güçlenmektedir. Konuyu hükümet-yargı ilişkilerine indirgemek asıl bunu ıskalamaktır. Türkiye'yi içe kapatan iradenin, yolsuzlukların üstüne gidilmesi gibi son derece meşru bir işi tekeline almasına, mal sahibi olması gereken siyaset -bütün teslim olmuşluğuyla- göz yummaktadır...