Çaresizlerin boş umudu

Ortadoğu'da Filistinliler ile İsrail ordusu arasında patlak veren çatışmaları sona erdirmek için Mısır'ın Şarm el-Şeyh kentinde düzenlenen zirve dün başladı. Zirveye Clinton düş kırıklığı içinde, Arafat zorla, Barak koalisyon kurmaya çalıştığı Likud Partisi'nin fanatik lideri Ariel Şaron'un gölgesinde katıldı. "Galiplerin barış amacı"ndan çok, "çaresizlerin ateşkesi umudu" ile başlayan zirvede hiç bir soruna çözüm bulunamayacağı, İsrail'in Filistin'e yönelik saldırılarını durduramayacağı, barış sürecini tekrar eski haline getiremeyeceği herkes tarafından kabul edilen bir gerçek.

Sıkıntılı bir şekilde sandalyelerine oturan liderlerden hiçbiri gazeteci ve foto muhabirlerine konuşmadı. Tarafların somut bir sonuç beklemediği ve oyalama taktiği olarak tanımlanan zirvenin ne kadar süreceği bilinmiyor. Barak'ın sözcüsü Gadi Baltianski, zirvenin bir veya en çok 2 gün olabileceğini, bundan daha fazla sürmesini tahmin etmediğini açıkladı. Zirvede öncelikle 28 Eylül'den bu yana süren çatışmaların sona erdirilmesi ve Filistin ile İsrail arasında ateşkesin sağlanması hedefleniyor. 19 gündür süren çatışmalarda çoğu Filistinli 137 kişi hayatını kaybetti.

'Kışkırtma ve saldırıyı bırak'

Barak, Kral Abdullah ve Annan zirve başladıktan yaklaşık iki saat sonra zirvenin yapıldığı Golf Otel'den dışarı çıktı. Zirve kaynakları, üç liderin dinlenme molası için salonu terkettiklerini açıkladılar. Bu üçlünün ardından Arafat da binadan çıktı.

Zirve'nin açılış konuşmasını yapan Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, İsrail'den "kışkırtma ve saldırılara son vermesini" istedi. Mübarek, isim vermeden İsrail'e çağrıda bulundu ve "Kışkırtma ve kaba kuvvet kullanımına son verilmezse, anarşi ve istikrarsızlık bütün bölgeye yayılabilir" dedi.

"Kışkırtma ve saldırılara geçit vermek, bütün dünyada vahim sonuçlara yol açabilir" diyen Mübarek, "Silahsız bir halkı sindirmek, iradesini kırmak, onurunu ayaklar altına almak için kışkırtmalar yapıldığını gördük. Bölgedeki istikrarı baltalayabilecek bu tür uygulamaların yayılmasını kabul edemeyiz" diye konuştu. Mübarek, Şarm El Şeyh zirvesinin Filistin ve İsrail halkları ve hükümetleri arasındaki ilişkileri sağlam bir temele oturtmasını diledi.

İkili görüşmeler

Açılıştan önce, zirveye katılanlar arasında ikili görüşmeler gerçekleşti. Öncelikle ABD Başkanı Bill Clinton ile Mısır Cumhurbaşkanı Mübarek biraraya geldi. Clinton ile Mübarek, İsrail Başbakanı Ehud Barak, Filistin lideri Yaser Arafat ve Ürdün Kralı Abdullah ile ayrı ayrı görüşmeler yaptılar.

İkili görüşmelerin bitiminden bir saat sonra, liderler zirve için kapalı kapılar arkasında bir araya geldi. Türkiye saatiyle 14:20'de başlayan zirvede, Barak ile Arafat'ın yanısıra Mübarek, Clinton, Kral Abdullah, BM Genel Sekreteri Kofi Annan ile AB Yüksek Temsilcisi Javier Solana yer alıyor. Clinton'a Dışişleri Bakanı Madeleine Albright ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Samuel Berger eşlik ediyor.