ANKARA- Cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda Anayasa değişikliği yapılmasında ilginç gelişmeler yaşanıyor. FP, Anayasa değişikliği çalışmalarında ipleri ele geçirirken, DYP ile ortak cephe oluşturdu. FP, Anayasa değişikliğini fırsat bilerek Anayasa'da siyasi partilerle ilgili bazı düzenlemelerin yapılmasını da önşart olarak ileri sürüyor. FP ve DYP tarafından verilen "Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilsin" önerisinden sonra önceki gün 5+5 formülüne imza atan hükümet ortakları Başbakan Bülent Ecevit, Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli ve ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, sözkonusu tasarıyı Meclis Başkanlığı'na sunmaya hazırlanıyor. Cumhurbaşkanı'nın halk tarafından seçilmesinde ısrar eden FP yönetimi, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in görev süresinin uzatılmasına yönelik girişimi de sabote etmenin yollarını arıyor. FP yönetimi, DYP'ye öneri götürerek "TBMM Genel Kurulu'nda ilk önce 'Cumhurbaşkanı'nı halk seçsin önerisi' oylansın" çağrısında bulundu. DYP kurmayları da bu öneriye sıcak bakarak, ilk önce FP ve DYP ile ortak verdikleri teklifin oylanmasında ısrarcı olacakları belirtildi.

5+5'i erteleme planı

FP ve DYP tarafından hazırlanan Anayasa değişikliği önerisinde Anayasa'nın 101. ve 102. maddesinde yer alan Cumhurbaşkanı'nın seçimi ve nitelikleri ile ilgili maddelerde değişiklik yapılması öngörülüyor. Muhalefet partileri tarafından verilen bu teklif Genel Kurul'da oylanıp reddedilirse hükümet ortakları tarafından hazırlanan 5+5 formülü de bir yıl süreyle Meclis gündemine getirilemeyecek. TBMM İçtüzüğü gereğince TBMM Genel Kurulu'nda reddedilen bir düzenleme ilgili yeni bir teklif bir yıl geçtikten sonra verilebiliyor.

Fazilet'in önşartları

Anayasa değişikliği konusunda FP Grup Başkanvekili Abdüllatif Şener'in DSP'li Devlet Bakanı Hüsamettin Özkan ile görüştüğü öğrenildi. FP yönetimi, Cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda Anayasa değişikliğine destek vermek için, "Anayasa'da bizim de değiştirilmesini istediğimiz bazı maddeler var. Bir bütün olarak bunları getirirseniz destekleriz" ön şartını ileri sürüyor. FP Genel Başkan Yardımcısı Veysel Candan, bu isteklerini dile getirerek, "Anayasa değişikliği FP olmaksızın yapılamaz. Biz Anayasa'da toplu bir değişikliğin yapılmasını istiyoruz. Bu isteğimiz kabul edilirse Cumhurbaşkanlığı seçimi konusundaki değişikliği de kabul ederiz" dedi. FP'nin değiştirilmesini istediği maddeler arasında Anayasa'nın 14. maddesi ile 68. ve 69. maddesi de bulunuyor. TCK'nın 312. maddesine benzer düzenleme içeren Anayasa'nın 14. maddesi kapsamına giren fiilleri işleyenlerin siyasi partilere üye olamayacağı yönündeki düzenlemenin değişmesini isteyen FP, bu yolla Necmettin Erbakan ve Tayyip Erdoğan'ın siyaset yasağını kaldırmayı amaçlıyor.

Yılmaz yan çizebilir

5+5 formülü konusunda ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz'ın da samimi olmadığı vurgulanıyor. Yılmaz, koalisyon ortağı partilerin liderleri olarak 5+5'in Meclis'teki bütün partilerin ortak önerisi olarak verilmesi yönünde anlaştıklarını belirterek, Çiller ve Kutan'ın imza atmamasını gerekçe gösterdi. Yılmaz, "Koalisyon ortakları ile yeniden biraraya gelerek bu konuda yeni bir durum değerlendirmesi yapmamız gerekir. Çünkü bizim anlaşmamız Meclis'teki bütün partilerin imzası ile bu teklifin verilmesi yönündedir" dedi. Yılmaz'ın, Ecevit ve Bahçeli ile yaptığı anlaşmayı bahane ederek Anayasa değişikliğinden çarkedebileceği ifade ediliyor.

Referanduma kalacak mı?

5+5 formülü konusunda ANAP ve MHP içinden çok sayıda milletvekilinin de destek vermeyecek olması referandum ihtimalini gündeme getiriyor. Demirel'in görev süresini uzatacak formüle 87 kişilik ANAP grubunun yarıdan fazlasının destek vermeyeceği tahmin ediliyor. MHP içinden de 50'ye yakın ismin Demirel'in görev süresini uzatılmasına destek vermeyeceği hesap edilirken, Anayasa değişikliğinin en kötü ihtimal ile referandum ile yapılmasının gündeme gelebileceği belirtiliyor. Anayasa'nın 175. maddesi gereğince Anayasa değişikliğinin yapılabilmesi için 367 oyun bulunması gerekiyor. Bu durumda Cumhurbaşkanı Meclis tarafından kabul edilen Anayasa değişikliğini imzalamak zorunda.

Gözler Meclis'e çevrildi

Bu arada, hükümet ortakları DSP, MHP ve ANAP'ın Cumhurbaşkanlığı görev süresini 5+5 olarak düzenleyen Anayasa değişiklik paketini imzaya açmaları üzerine gözler Meclis'e çevrildi. Gerekli 184 imzanın toplanmasından sonra Meclis Anayasa Komisyonu'nda ele alınacak olan değişiklik teklifini şimdiye kadar aralarında Başbakan Ecevit, MHP lideri Bahçeli ve ANAP lideri Mesut Yılmaz de bulunduğu 50'ye yakın milletvekili imzaladı.

DSP kararsız

Teklifin imzaya açılmasından sonra DSP'li bazı milletvekilleri 5+5 formülünün iyi bir seçenek olduğunu ancak bu formulün Cumhurbaşkanı Demirel için uygulanmasının mümkün olmadığını söylediler. DSP içinde Ecevit'e kayıtsız şartsız bağlı olan milletvekilleri Cumhurbaşkanlığı seçiminde Demirel'in desteklenmesini savunurken, 50'ye yakın milletvekili ise Demirel'in desteklenmemesini savunuyor.

MHP, "MHP'li Cumhurbaşkanı" istiyor

MHP'de de kendi partilerine mensup bir ismin Çankaya'ya çıkarılması hesapları yapılıyor. MHP Kayseri Milletvekili Sadık Yakut, Bahçeli'ye "Önümüze tarihî bir fırsat çıktı. TBMM'de ya MHP veya ANAP'tan bir isim Cumhurbaşkanı olabilir. Çankaya'ya MHP'li bir ismi oturtmalıyız" dedi. Balıkesir Milletvekili Hüseyin Kalkan ise Çankaya'ya Meclis içinden bir kişinin gönderilmesi gerektiğini ifade ederek, "MHP önündeki fırsatı iyi kullanırsa MHP'li bir ismi Çankaya'ya çıkartabilir" dedi.