AYŞE OLGUN
İstanbul Müftülüğü'nde 'fetva uzmanı' olarak beş yıldır görev yapan Nevin Meriç, ilk göreve başladığı zaman bu kadar yoğun bir işi olacağını hiç düşünmemiş. Meriç, bugün ikisi bayan dört uzmanla birlikte çalıştıkları halde her gün ortalama 40-50 telefona cevap verdiğini, Ramazan ve kandil gibi özel günlerde gelen telefon sayısının ise iki-üç katına çıktığını söylüyor. Bir yıl içinde kendisine yöneltilen on bin sorudan yola çıkarak istatistiki bir tablo da oluşturan Meriç, önümüzdeki günlerde gelen soruların gündelik hayatta ki değişime tekabül eden yönlerini açığa çıkartacak bir kitap yayınlamayı hedefliyor.

Gelen telefonlar dini bilgiler ekseninde olduğu gibi kimi zamanda aile kavgalarına çözüm bulması için kendisini arayıp 'bilirkişi' tayin ettiklerini ifade eden Meriç, "Evde kavga eden kadın ve erkek kimi zaman telefona sarılıp birbirlerini şikayet etmeye başlıyorlar. Telefon bir eşten diğerine geçiyor. Erkek, 'karım beni güler yüzlü karşılamadı günah değil mi', diye yakınırkan kadın da 'o da bana akşam haksız yere bağırdı, incitti, niye yüzüne güleyim' diye şikayetini iletiyor. Bir yandan şikayetlerini aktaran çiftler diğer yandan da alacakları fetva ile birbirlerine karşı haklı çıkmaya çalışıyorlar" diyor. Aile içi sorunların en çok kadınlar tarafından dile getirildiğini de belirten Meriç, "Kayınvalide, eş ve çocuk arasındaki ilişkilerde nasıl davranılması gerektiği yönünde sorular geliyor. Mesela kendisine kötü davranan kocasına küs kalmakta sakıncası olup olmadığını soranlar olduğu gibi kocasının verdiği paranın bir kısmını harcamayıp gizlice para biriktirmesinin doğru olup olmadığını merak edenler de var. Bu arada yabancısı olduğumuz, çarpık ilişkilere, değişik düşüncelere ait sorularla da zaman zaman karşılaşıyoruz ve onlara doğru bilgileri vermeye çalışıyoruz" şeklinde konuşuyor.

Yeleği ters giymek günah mı?

Halkın dini bilgilerinin genelde, kulaktan dolma, geleneksel inanma ve davranma tarzlarının oluşturduğunu ifade eden Meriç, bu anlamda farklı eğitim ve kültür seviyelerindeki kişilerden gelen soruların içeriğinin pek de değişmediğini belirtiyor. Telefonda, 'cuma günü çamaşır yıkamak günah mı, dedem evlendi, yeni kadın eve gelmeden babaannemin mezarını sulamak gerekirmiş, doğru mu, yeleği ters giymek günah mı, regli olan bir hanım ölen kişinin yanına girerse imanı mı gider ya da aşure hangi göz hastalığına iyi gelir?' gibi sorular yöneltildiğini belirten Meriç, "Sahip olunan dini bilgiler içinde çok sayıda batıl inanç var. Çünkü toplumumuzda insanların din eğitimi alacağı, dini bilgi sahibi olacakları eğitim kurumları yok. Var olanları tercih edenlerde toplumsal süreçlerde bir biçimde eleştiriliyor, engellemelerle karşılaşıyorlar. Dolayısıyla din konusunda bilgisizlik kuşaklar boyu devam eden bir tavır alış oluyor. Bu durum ayrıca genç kuşaklarda irtidadları, hıristiyanlığa geçişleri de artırıyor" diyor.

KADIN ERKEĞİN KÖLESİ Mİ?

İsmet Özel'in gündeme getirdiği "Kadınlar sizin için bir tarladır. Tarlanıza nasıl dilerseniz öyle varın" şeklindeki ayetten yola çıkarak "Kadın erkeğin kölesidir" yorumunu eksik ve yanlış olarak değerlendiren Meriç şunları söylüyor: "Kur'an'da kadın ve erkeğin birbirlerine karşı köleliğini ima eden hiç bir ayet yoktur. Eğer köleliği kulluk anlamında algılarsak burada kadın da arkek de yalnızca Allah'a kulluk eder. Pek çok konuda olduğu gibi erkek egemen toplumda bu ayet yalnış yorumlanıyor. Biraz da erkeklerin böylesi işlerine geliyor. Ayet erkek ve kadın arasındaki cinsel ilişkiye ait formatı tanımlamaktadır. Kadınlara iyilik ve güzel sözle yaklaşılmasını tavsiye eden Peygamber Efendimiz'de kadına dayağı ve kötü davranmayı bir çok hadisinde yasaklamıştır."

EN ESKİ FIKIHÇIMIZ HZ. AİŞE

"İslam tarihinde kadın din alimlerine her zaman rastlamaktayız" diyen Meriç, en meşhurunun Peygamber Efendimiz'in hanımı Hz.Aişe olduğunu belirtiyor. Hz. Aişe dışında sonraki yıllarda da bir çok hanım din aliminin toplumsal-dini hizmetlerde bulunduğunu söyleyen Meriç, örnek olarak din alimi Semerkand'in kızı Fatıma ve eşi Kassaniíyi vermektedir. Meriç, günümüzde ise il müftülüklerinde bilfiil görevlendirilen hanımlar içinde kendisinin İstanbul Müftülüğünde çalışmaya başlayan ilk kadın görevli olduğunu ifade ediyor.