Cumhurbaşkanı'nın sunduğu fırsat

TBMM üyeleri tam olarak farkında mı bilmiyorum, ama Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer Meclis'in açılışında Kanun Hükmünde Kararnameler konusunda yaptığı değerlendirme ile sadece sistemin normalleşmesi için değil, iade-i itibar etmeleri için de milletvekillerine altın bir fırsat sunuyor.

Parlamenter hükümet modelinde en zayıf olan kurum Meclis'tir. Çünkü yasama ile yürütme birbirinden kesin çizgilerle ayrılmadığından bu sistemde parlamento büyük ölçüde yürütmenin kontrolü altındadır. Türkiye'nin mevcut siyasi sistemi milletvekillerinin geleceğini liderlerin iki dudağına bağladığından bu kontrol çok daha sıkıdır; "karakolda doğru söyleyip mahkemede şaşar" misali komisyonlarda, Meclis koridorlarında doğru söyleyip genel kurulda şaşan ve liderinin iradesine körü körüne teslim olan milletvekili sayısı maalesef çok fazladır.

Meclis'in sistemden kaynaklanan bu zaafı yetmiyormuş gibi, yönetimin süratlendirilmesi ve etkinleştirilmesi için düşünülmüş kurumlar yozlaştırılarak bu zaaf daha artırılmak istenmektedir. Kanun Hükmündeki Kararnameler buna örnektir. Aslında KHK'ler Sayın Sezer'in de vurguladığı gibi yasamanın yavaş çalışabileceği gözönüne alınarak tabiatı icabı geciktirilmesinde sakınca bulunan haller için öngörülmüş bir tür yasama faaliyetidir. Dolayısıyla KHK'ler hükümetlerin Meclis'ten geçiremeyeceği düzenlemeler için kullanılan bir araç durumuna getirilemez. Bu açıkça yasama yetkisinin bir başka organa (hükümete) devri anlamına gelir ki Anayasa'ya açıkça aykırıdır (md. 7). Esasen çok başarılı olarak kaleme alınmasa da Anayasa'nın 91 ve 163. maddeleri KHK'leri belli esaslara bağlamıştır.

Ne var ki hükümet önce Devlet Memurları Kanunu, Hakimler ve Savcılar Kanunu ve Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Personel Rejimini Düzenleyen Yasa'yı, sonra kamu bankalarıyla ilgili düzenlemeleri kararnameler yoluyla yapmaya kalkıştı. Bu yola başvurması meselenin acilen düzenlenmesinde zaruret bulunmasıyla ilgili değil. Meclis'te karşılaşacağı muhalefeti bertaraf etmek veya Meclis'i etkin çalıştıramamanın ayıbını örtmek için bu yola başvurmaktadır. Bir başka ifadeyle Meclis'in yapacağı normal yasama faaliyetini kararnameler yoluyla bypass etmektedir. Cumhurbaşkanı Sezer iki kararnameyi de veto ederek yasama yetkisinin bir başka organa devrine izin vermeyeceğini göstermiştir.

Türk siyasetinin 27 Mayıs, 12 Eylül'de olduğu gibi problemli olduğu dönemlerde ya Meclis tamamen kapatılmıştır, ya da 12 Mart'ta olduğu gibi by pass edilmiştir. 28 Şubat sürecinde de güç odakları Meclis'in etkin olarak çalışmasından korkmaktadırlar. Böylece uzatmaları oynayan siyasi liderlerle iktidarlarını fevkalade şartlara borçlu olan liderler vasıtasıyla ülkeye diledikleri gibi yön vermek istemektedirler. İşte Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Necdet Sezer içinden geçmekte olduğumuz demokrasi özürlü dönemde Meclis fonksiyonel hale getirerek hem sistemi normalleştirmek istemekte hem de pasif kaldıkları için büyük ölçüde itibar kaybeden milletvekillerine itibarlarını iade etmek istemektedir.

Sayın Sezer'in Meclis'i yasama erkine sahip çıkma çağrılarına iktidar milletvekillerinin sessiz kalmaları, kendilerine sunulan bu imkanın farketmediklerinden mi kaynaklanıyor, liderlerinden korktuklarından mı bilemiyorum. Bildiğim bir şey var: Türkiye'nin normalleşmesi ve Meclis'in görevini yapan bir yasama organına dönüşmesi için milletvekilleri kendilerine sunulan bu şansı iyi kullanmak zorundalar.