Toplumsal sınıflara ve gruplara göre renklere bürünen toplumumuz, neredeyse şiirlerini okuduğu şairlere, mezhep seçimlerine, etnik kökenine, ideolojik görüşlerine göre kutuplara ayrıldı. Mütedeyyin insanlarla ordunun karşı karşıya geldiği 28 Şubat süreci, sürtüşme alanlarının mütemadiyen hazır bulunduğu çatışma alanlarına, devletin de resmen dahil olduğu gerçeküstü bir zaman dilimiydi. Asker disiplinine, sosyolog duyarlılığına, öğrtemen merhametine, ilahiyatçı mistisizmine ve şair romantizmine sahip olan Dönmez'le kafa karıştıran konuları konuştuk.

Oynayabileceğim adil bir sahne aradım

"Ben hep bulunmayanı istedim" diyen Şerafettin Dönmez, ergenlik çağındaki her genç gibi cavabını bulamadığı soruların sayısının artması üzerine, ODTÜ Fizik Bölümü'ne kaydolduğunu, oradan da Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'ne geçiş yaptığını belirtiyor. İlahiyatçı kimliğinin yanısıra üst düzey rutbeli bir asker olmasını "Ordunun heybetli bir kıtası, rap rap cemiyet meydanından geçerken, bando önünde zıplaya zıplaya koşan sümüklü mahalle çocuklarının heyecanını duymaktan üstün bir duygu tanımıyoruz" diyen ünlü şair Necip Fazıl'a atıfta bulunarak açıklıyor: "Ben de bu duyguyla fakülte öğrenimimi üçüncü sınıftan itibaren askeri öğrenci olarak sürdürdüm. İlahiyat okumamı babam, asker olmamı annem çok istiyordu. Kahire Üniversitesi'nde edebiyat, Marmara Üniversitesi'nde felsefe ve din ilimleri, sosyoloji okudum. Ömrüm boyunca özgürce ve adil şartlarda oynayabileceğim bir sahne aradım ama bulamadım."

Çağdaşlaşmanın adı çıplaklık

Ülkemizde en çok tartışılan kavramlardan biri olan çağdaşlığı bir sosyolog ve asker olarak nasıl tanımladığını sorduğumuz Dönmez, günümüzde kavramları herkesin istediği gibi kullandığını, hiçbir sosyal olayın temelde yatan olaylar gözönüne alınmadan çözümlenemeyeceğini ve bu yüzden de toplumsal yapının uyum ve uyumsuzluklar kadar çatışma türü gerginliklerin de nedeni olduğunu söylüyor. "Bugün gelinen noktada çağdaşlaşmanın bir adı da çıplaklıktır. Üst tabaka kimliğini, hatta kişiliğini çıplaklık görünümü içinde değerlendirmekte, 'doğal bir yaşam biçimi'ne dönüştürdüğüne inanmaktadır. Reayanın ya da köylülük kültürünün simgesi olan 'örtünme' onun için artık fanatizmin veya yobazlığın bir yansımasıdır. Böylece bilimsel değerlerde bile ikili yapılaşma özelliğini sürdürmektedir." Toplumsal yaranın için için kanamakta olduğunu, krem ve losyon sürerek hiçbir sonuca varılamayacağını söyleyen Dönmez, dinin devredışı bırakılmasının toplumsal dokunun zedelenmesine yol açacağına inanıyor: "Dinin bir çeşit laisizm (sekülarizm) uygulamaları ile devre dışı bırakılması aslında patrimonial bir zihniyetin yönetimi ele geçirmesi sonucu olmuştur. Temel bir kurum olan dinin marjinal alanlara itilmesi herşeyden önce toplumun direnç sağlayabilen kanallarının tıkanmasına yol açmıştır. "

Din görmezlikten gelinemez

Dönmez, Atatürk'e rağmen, özellikle ondan sonra yanlış anlaşılan "laiklik" kavramı yüzünden Türkiye'de dinin ihmal edilmesinin millete ruhi ve sosyal bir buhran yaratmaktan başka bir işe yaramadığını söylüyor. Bugüne kadar şiir, tiyatro, hitabet ve hikaye üzerine eserler veren Dönmez, Çamlıca Yayınları'ndan çıkan "Atatürk'ün Çağdaş Toplum ve Din Anlayışı" kitabında, imparatorluk coğrafyasından yeni bir ulus devletinin doğuşunun sosyo-kültürel tarihini özetliyor.

Şerafettin Dönmez kimdir?

1957 yılında Tokat'ta dünyaya gelen Şerafettin Dönmez, ilk, orta ve lise öğrenimini tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'ne girdi. Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın açtığı sınavı kazanarak Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlığı'na askeri öğrenci olarak giren Dönmez, 1980 yılında fakülte öğrenimini dereceyle tamamladı. Kahire Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde master ve Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü'nde Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı'nda sosyoloji doktoru oldu. Mısır, Almanya, Hollanda ve Belçika'da din sosyolojisi ile ilgili araştırma ve incelemeler yaptı. Dönmez'in tiyatro, şiir, sosyoloji ve dini konularda pekçok makalesi, yayımlanmış yedi eseri bulunuyor.