Amerikan tekstil endüstrisi, yardım kapsamında Türk tekstil mallarındaki kotaların kaldırılmasından rahatsız. ABD ile Türkiye arasında yürütülen pazarlıklarda, ilk somut adım "ticari kolaylıklar" kapsamında atılıyor. ABD yönetimi, Türkiye'de oluşturulacak nitelikli sanayi bölgelerinde (NSB) üretilecek ayakabı ve deri eşya için, gümrük oranını "sıfırlayabileceğini" belirtti. Amerikan tekstil üreticileri, ABD Başkanı George Bush yönetiminin Türkiye'yle yaptığı yardım pazarlığında sektörü gözden çıkardığını düşünüyor. Amerikan tekstil endüstrisinin son beş yılda üçte bir oranında daralma yaşadığı belirtilirken Amerikan hükümetinin bu son kararıyla sektörün daha fazla yara alacağı vurgulanıyor. Geçen sene Kongre'den geçen yasada, kota uygulaması kalkan Türk malları arasında tekstile yer verilmemişti. Amerika, Türkiye ile vardığı anlaşmaya göre tekstil kotalarını da kaldırmış olacak.

Türkiye'nin istediği oldu

ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Pearson aracılığıyla daha önce iletilen,"ticari kolaylıklar" somut başlıklar haline getiriliyor. Buna göre, nitelikli sanayi bölgeleri, Türkiye'nin istediği gibi şekillendirilecek. Türk tarafı özellikle tekstil ürünlerinin bu kapsama alınması konusunda ısrar etmiş, ABD ise bunun yerine "yüksek teknoloji ürünlerinin" bu bölgelerde üretilmesini talep etmişti. ABD, sonunda tutumunu esnetti ve tekstil konusunda da "ABD kumaşı kullanılması kaydıyla" ibaresini ekleyerek, Türk konfeksiyon sanayii için yeşil ışık yaktı.

Sanayici: 2005, Irak savaşından daha önemli

Hammadde, işçilik, enerji ve vergi açısından son derece düşük üretim maliyetlerine sahip Çin, Hindistan ve Pakistan gibi Uzakdoğu ülkeleri, kotaların kaldırılacağı 2005 yılı yaklaşırken, yerli sanayiyi tehdit ediyor.

Sentetik İplik Üreticileri Birliği Genel Sekreteri Eray Sanver, "2005, Irak harbinden çok daha önemli" dedi. Sanver, dünyanın ekonomik ve siyasal değişim sürecinden geçtiğini belirterek, olası Irak harekatının siyasi yansımalarının yanısıra, hammadde fiyatlarını da artıracağından üretimi doğrudan etkilemeye başladığını kaydetti. Ancak, tekstil sektöründe şu ana kadar, kayda değer sipariş iptalleriyle karşılaşılmadığını belirten Sanver, böyle bir beklentinin de bulunmadığını dile getirdi.

ABD ve AB tedbir aldı

Dünyada, kotaların 2005 yılında tamamen kaldırılacağını, bu durumun muhtemel savaştan daha büyük riskleri de beraberinde getirdiğini belirten Sanver, AB ve ABD'nin dampingli ithalata karşı tedbirler aldığına dikkati çekti. Sanver, dahilde işleme rejimiyle yapılan ithalatın ciddi seviyelerde azaltılması gerektiğini, ara üretim seviyelerinde KDV oranlarında indirime gidilmesi ve enerji giderlerinin dünya fiyatlarına çekilmesini istedi.