Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), görev zararları hariç olmak üzere, kamu bankaları için 2.9 milyar dolar, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TMSF) devredilen bankalar için ise 21,7 milyar dolar olmak üzere 24,6 milyar dolarlık yeniden yapılandırma maliyetinin oluştuğunu bildirdi.

BDDK, Bankacılık Sektörü Yeniden Yapılandırma Raporu'nun altıncısını yayınladı. Raporda, 24,6 milyar dolar tutarındaki yeniden yapılandırma maliyetinin gayrisafi yurtiçi hasılaya (GSYİH) oranının yüzde 16,7 olduğu belirtildi.

3 katrilyonluk sermaye artışı

TMSF'ye devredilen bankalara aktarılan söz konusu 21,7 milyar dolarlık kaynağın 17 milyar dolarlık bölümünün Hazine tarafından, 4,7 milyar dolarlık bölümünün ise özel sektör tarafından üstlenildiği kaydedilen raporda, özel sektörün yeniden yapılandırılma maliyetinin önemli bir bölümünü üstlendiğinin görüldüğü anlatıldı.

Raporda, özel sermayeli bankaların kendi kaynakları ile sermaye yapılarını güçlendirilmesi ve piyasa risklerini sınırlandırmaya ağırlık verildiği belirtilirken, bu çerçevede 2001-2002 yıllarında 3 katrilyon liralık (2,4 milyar dolar) sermaye artışı yapıldığı kaydedildi.

Devir süresine göre zarar 17,3 milyar dolar

TMSF'ye devredilen bankaların yükümlülüklerinin yüzde 83'ünün mevduat hesaplarından oluştuğu belirtilen raporda, Fon bünyesine alınan bankaların devralındıkları tarihler itibariyle zarar toplamının 17,3 milyar dolar olduğu bildirildi.

Bu meblağ içerisinde sadece mali bünyelerin bozulması suretiyle TMSF'ye devrolunan bankaların zararları toplamının 3.2 milyar dolar, toplam zarar içindeki payının yüzde 18,7 olduğu kaydedildi.

Raporda, mali bünyelerin bozulması ve banka kaynaklarının banka hakim ortaklarının lehine ve banka zararına sebep olacak şekilde kullanılması nedeniyle Fon'a devrolunan bankaların zararları toplamının 14 milyar dolar seviyesinde olup, toplam zarar içindeki payının yüzde 81,3 olduğu ifade edildi. Raporda yalnızca hakim ortakların kullandıkları toplam kaynak tutarının 11 milyar dolar olduğu kaydedildi.

Fon'a devredilen bankaların şube sayısılarının toplam 1476 adet azaldığı belirtilen raporda, devralınan bankalarda 37.889 personel devralındığı, banka satışları ile 7.872, satılan şubeler ile 2.465 olmak üzere toplam 10.337 personelin istihdamı korunarak yeni bankalarda çalışmasının sağlandığı belirtildi.

Görev zararları büyük yük oldu

2000 yılı sonunda kamu bankalarının takipteki alacaklarının 1 katrilyon 17 trilyon lira ve bu alacaklar için ayrılan karşılıkların 296 trilyon lira olduğu hatırlatılan BDDK raporunda, 2002 yılı sonu itibarıyla takipteki alacakların 3 katrilyon 613 trilyon liraya, ayrılan karşılıkların ise 2 katrilyon 904 trilyon liraya yükseldiği belirtildi.

Raporda, kamu bankalarına aktarılan kaynağın, 2001 yılı sonu itibariyle GSYİH'nın yüzde 14,8'ine ulaştığı bildirilerek, "Ancak görev zararları hariç yapılan sermaye desteği göz önüne alındığında, yaratılan ek yükün GSYİH'ye oranı yüzde 2'ye gerilemektedir" denildi.